Open Source Investigations, een journalistieke onderzoekswebsite, is niets meer dan een fake news-platform dat verwarring wil zaaien in de publieke opinie en het onderzoek naar Kazachgate, de diamantlobby, en de afkoopwet. Dat blijkt uit onderzoek van Apache en Médor. Apache-journalist Tom Cochez: ‘Het wordt tijd om wakker te worden.’
Via clandestiene black pr-campagnes en met gericht fake news proberen communicatiebureaus de rol van miljardair Patokh Chodiev bij de versnelde stemming van de afkoopwet in ons land te minimaliseren.
Fake news in Kazachgate-affaire raakt aan essentie van onze democratie
Dat gebeurt onder meer via de nepjournalistiek van Open Source Investigations. Die onderzoekssite presenteert zichzelf als een internationaal samenwerkingsverband van onderzoeksjournalisten en data-experts die, met vereende krachten, op zoek zijn naar de enige echte waarheid. De site lijkt zo mee te surfen op het succes van journalistieke samenwerkingsverbanden zoals het International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ).
Onderzoek van Apache en Médor leert dat Open Source Investigations in werkelijkheid exact het tegenovergestelde is van wat het pretendeert te zijn. Het blijkt een vehikel dat, ook elders in de wereld, op vraag van oligarchen, dictatoriale regimes en miljardairs wordt ingeschakeld om de publieke opinie te vergiftigen met fake news en gerichte smeercampagnes. Het is pure anti-journalistiek, verpakt als diepgravende onderzoeksjournalistiek. Niet de zoektocht naar de waarheid staat centraal, wel de creatie van ‘alternative facts’ – en om de publieke opinie van die ‘alternative facts’ te overtuigen, wordt flink wat geld op tafel gelegd.
Afkoopwet
Dat gebeurt ook in België, meer bepaald rond de wet op de verruimde minnelijke schikking, beter bekend als de afkoopwet. Die zorgt al geruime tijd voor politieke hoogspanning. Wie hield de pen vast van de wet die toelaat een strafzaak af te kopen en waarom werd de wet als een amendement op de programmawet, via de verkeerde commissie op een drafje door het parlement gejaagd?
De parlementaire onderzoekscommissie Kazachgate probeert een antwoord te vinden op die vragen. Het onderzoek spitst zich toe op twee elementen: aan de ene kant is er de vraag hoe de wetteksten indertijd tot stand zijn gekomen. Daarbij duikt de Antwerpse diamantlobby, geruggesteund door het Antwerps parket, op. Getuigenissen in de commissie geven aan dat lobbyisten van de diamantsector letterlijk de pen van de afkoopwet vasthielden.
De tweede vraag draait rond de versnelde stemming van de afkoopwet in het parlement. Daarbij valt de naam Patokh Chodiev. Nogal wat elementen wijzen erop dat de Belgisch-Oezbeekse miljardair achter de schermen en met de nodige politieke steun een prominente rol zou hebben gespeeld bij die versnelde stemming om vervolgens, als een van de eersten, zijn gevangenisstraf af te kunnen kopen.
Klassenjustitie
De rol van de Antwerpse diamantlobby en de rol van Patokh Chodiev hoeven niet met elkaar in tegenspraak te zijn, integendeel. Nochtans is net dát het beeld dat keer op keer impliciet maar ook vaak heel expliciet wordt opgezet door Open Source Investigations.
Wie dacht dat fake news en doortrapte pr-campagnes samen met Donald Trump in de Verenigde Staten zouden blijven, heeft het verkeerd voor.
De berichten die de zelfverklaarde onderzoekssite daarover op Facebook deelt via peperdure gerichte campagnes, spelen perfect in op de begrijpbare onvrede over de wijze waarop de diamantlobby in ons land bij machte blijkt om wetgeving te sturen. De woede over de klassenjustitie die voortvloeit uit de afkoopwet, wordt door Open Source Investigations subtiel opgepookt. Mensen delen de artikels dan ook massaal. Alleen dient de aanpak van Open Source Investigations een ander, hoger belang: de rol van Patokh Chodiev uitwissen.
Gelijkaardige verhalen over andere landen tonen immers hoe de zelfverklaarde onderzoekssite een instrument is dat wereldwijd wordt ingeschakeld in het kader van doortrapte black pr-campagnes. Onderzoek van Apache en Médor leert dat de communicatiebedrijven die de achterliggende campagnes uittekenen omstreden zijn en niet aan hun proefstuk toe zijn. De mensen die daarbij in beeld komen, balanceren op de slappe koord tussen journalistiek, detectivewerk, pr en big data-analyse.
De waarheid achterhalen is niet hun betrachting, wel de creatie van een alternatieve waarheid die op subtiele wijze de publieke opinie kleurt. Een waarheid die de financiers van de occulte campagnes – oligarchen, miljardairs en dictatoriale regimes waaronder ook Kazachstan – welgevallig is.
Wie dacht dat fake news en doortrapte pr-campagnes samen met Donald Trump in de Verenigde Staten zouden blijven, heeft het verkeerd voor. De perverse technieken hebben hun weg gevonden naar ons land en sturen de publieke opinie in een dossier dat raakt aan de essentie van ons democratisch bestel.
Wat is erger? De vaststelling dat het in ons land mogelijk blijkt wetgeving te laten schrijven op maat? Of de vaststelling dat er veel geld wordt betaald om op doortrapte wijze de publieke opinie daarover te vergiftigen? Voor het eerste hebben we intussen een parlementaire onderzoekscommissie opgericht. Het antwoord op de vraag hoe we fake news kunnen tackelen ligt minder voor de hand. Maar één ding is zeker: het wordt stilaan tijd om wakker te worden.
Lees het volledige onderzoek naar Open Source Investigations op de website van Apache.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier