Factcheck: nee, Braziliaanse president Bolsonaro weigerde geen handdruk van Canadese premier Trudeau

De Braziliaanse president Jair Bolsonaro zou op de hoogte geweest zijn van een corruptieregeling om vaccins in te slaan © Belga
Brecht Castel

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op Instagram circuleert een video waarop de Braziliaanse president Jair Bolsonaro een uitgestoken hand van de Canadese premier Justin Trudeau lijkt te negeren. Het blijkt om een ingekorte video te gaan, die niet toont hoe Bolsonaro Trudeau meteen daarna wel een hand geeft.

Op 11 januari plaatst de Instagrampagina ‘vrijheidenwaarheid’ (8700 volgers) een video online met als bijschrift ‘Bolsonaro negeert NWO Trudeau’. NWO is een afkorting voor New World Order, een samenzweringstheorie die stelt dat de globale elite een dictatoriaal wereldregime wil installeren. In de video zien we de Canadese premier Justin Trudeau een hand uitsteken naar de Braziliaanse president Jair Bolsonaro. Die lijkt hem als reactie de rug toe te keren. De video wordt meer dan 5000 keer bekeken.

Factcheck: nee, Braziliaanse president Bolsonaro weigerde geen handdruk van Canadese premier Trudeau
© Instagram

In de commentaren onder de video wordt Trudeau een ‘haatzaaier’ en een ‘reptiel van de eerste orde’ genoemd. Dat laatste verwijst naar een andere complottheorie die stelt dat bepaalde figuren van de elite in werkelijkheid vermomde reptielen zouden zijn. Ook de ernst van het coronavirus wordt in de commentaren onder de video in twijfel getrokken: ‘En zij mogen uiteraard gewoon ouderwets handen schudden… omdat ze weten dat er géén gevaar in schuilt.’

Factcheck: nee, Braziliaanse president Bolsonaro weigerde geen handdruk van Canadese premier Trudeau
© Instagram

We googelen (‘bolsonaro ignoring trudeau’) om de juiste context van de video te achterhalen.

Factcheck: nee, Braziliaanse president Bolsonaro weigerde geen handdruk van Canadese premier Trudeau
© Google

Zo komen we uit bij een artikel van 5 juli 2019 van het Canadese nieuwsmedium National Observer (hier gearchiveerd) met als titel ‘Bolsonaro vernederde Trudeau blijkbaar toch niet’. In dat artikel worden de beelden geanalyseerd. Er wordt een video in een Twitterbericht van 29 juni 2019 vermeld (links) en die video blijkt overeen te komen met de video op Instagram (rechts).

Factcheck: nee, Braziliaanse president Bolsonaro weigerde geen handdruk van Canadese premier Trudeau
© Twitter/Instagram

Volgens National Observer en het persagentschap AP tonen de beelden een samenkomst van de G20, de rijkste 20 landen in de wereld, in het Japanse Osaka op 28 juni 2019. De video’s op Twitter en Instagram zijn beide zeer kort (respectievelijk 9 en 21 seconden). Wanneer we op YouTube beelden zoeken van de topontmoeting, zien we duidelijk dat Bolsonaro meteen daarna Trudeau wel een hand geeft.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

De fragmenten op sociale media zijn dus kort afgeknipt, waardoor het lijkt alsof Bolsonaro Trudeau negeert, maar dat blijkt niet zo te zijn. Het ingekorte fragment ging in de zomer van 2019 viraal. De misinformatie ontstond door een vreemde montagekeuze van het Canadese televisienetwerk Canadian Global Television Network. Een bericht over de top op hun nieuwskanaal Global News bevatte oorspronkelijk een videoverslag die de uiteindelijke handdruk niet toonde. Enkele dagen later, op 1 juli 2019, volgde een publieke rechtzetting, onder meer op Twitter, en werd het ingekorte fragment in het bericht vervangen door een langere versie, die de uiteindelijke handdruk wel toont. De ingekorte video ging echter online een eigen leven leiden.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Geen overtreding coronaregels

De beelden dateren van drie jaar geleden, voor er sprake was van de coronacrisis. De gewoonte om elkaar als voorzorgsmaatregel geen hand meer te geven, was toen nog niet van toepassing.

Conclusie

Een video op Instagram wekt de indruk dat de Braziliaanse president Jair Bolsonaro op een topontmoeting de uitgestoken hand van de Canadese premier Justin Trudeau heeft genegeerd. De beelden blijken afkomstig van een G20-top in de Japanse stad Osaka.Op een langer beeldverslag van die top is te zien dat Bolsonaro meteen daarna Trudeau wel degelijk een hand heeft gegeven. De ingekorte video is daarom misleidend. We beoordelen het bijschrift ‘Bolsonaro negeert Trudeau’ dan ook als onwaar.

Bronnen

In het artikel vindt u links naar alle gebruikte bronnen.

Alle bronnen werden laatst geraadpleegd op 20 januari 2022.

Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien? Stuur uw vraag met exacte bronvermelding van het citaat naar factcheck@knack.be

Meer informatie over de factchecks vindt u op de website van Knack.

U vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties.

Knack is erkend lid van het International Fact-Checking Network.

Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien?
Vul uw vraag in op de website van deCheckers met exacte bronvermelding van het citaat of stuur het naar factcheck@knack.be.


Roularta Media Group
© Roularta Media Group

Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.

Partner Content