Ursula von der Leyen, de Duitse voorzitter van de nieuwe Europese Commissie, heeft woensdagochtend in het Europees Parlement het werkprogramma van haar Commissie voorgesteld. Von der Leyen klonk bijzonder ambitieus. ‘Mijn boodschap is eenvoudig: laten we aan het werk gaan!’, zei ze. Het ziet ernaar uit dat een meerderheid van de parlementsleden rond de middag haar steun voor de Commissie zal uitspreken.
Von der Leyen zet haar 27 leden tellende ploeg – het Verenigd Koninkrijk wil geen commissaris afvaardigen – in de markt als ‘een geopolitieke Commissie’. ‘We zullen in allianties investeren, maar zullen ook altijd de Europese belangen verdedigen.’ De Commissie zal tijdens de eerste weken van haar ambtstermijn een absolute prioriteit maken van de strijd tegen klimaatverandering, maakte von der Leyen duidelijk. ‘Hoe kan dit geen existentieel debat zijn als Venetië onder water staat en de Portugese bossen in brand? Akkoord, deze fenomenen hebben zich al eerder voorgedaan, maar nog nooit met zoveel intensiteit en zoveel regelmaat. We hebben geen tijd meer te verliezen.’
Ze kondigde een Europese ‘green deal’ aan, die tegelijk als groeistrategie zal dienen. Het plan moet de netto-uitstoot van broeikasgassen tegen het midden van de eeuw tot nul reduceren, maar die ommeslag moet ook voor iedereen verteerbaar en betaalbaar zijn, benadrukte von der Leyen. Ze kondigde in die context een ’transitiemechanisme’ aan. Ze ging ook in op de meerjarenbegroting, die ‘niet zomaar een boekhoudkundige oefening mag zijn’.
Dat lijkt een sneer naar landen als Duitsland en Nederland, die in het begrotingsdebat ijveren voor een stevig rem op de uitgaven. ‘Ons budget moet betekenisvol gemoderniseerd worden, want de wereld van zeven jaar geleden zag er helemaal anders uit dan de wereld van over zeven jaar.’ Wat de nationale begrotingen betreft, zei von der Leyen dat de in het Stabiliteits- en Groeipact geïntegreerde flexibiliteitsclausule moeten worden gebruikt ‘om onze economieën de kans te geven te groeien’.
Ook investeringen moeten gestimuleerd kunnen worden. Over migratie zei von der Leyen dat Europa ‘altijd onderdak zal bieden aan wie nood heeft aan internationale bescherming’. Wie mag blijven, moet geïntegreerd worden, maar wie niet mag blijven, moet terugkeren, zei ze. ‘Het wrede zakenmodel van de smokkelaars moeten worden gebroken.’ Het debat over het werkprogramma met de Europarlementsleden duurt nog tot de middag. Daarna volgt de stemming, maar het ziet er niet uit dat von der Leyen in moeilijkheden zal komen. Krijgt de nieuwe Commissie groen licht, dan kan ze op 1 december aan de slag gaan.
