De Wit-Russische oppositieleider Svetlana Tichanovskaja heeft dinsdag in een toespraak in het Europees Parlement beklemtoond dat in haar land ‘een democratische revolutie’ aan de gang is, ‘geen geopolitieke’.
‘We zijn niet meer de oppositie, we zijn voortaan de meerderheid. Er is een vreedzame revolutie aan de gang. Dit is geen geopolitieke revolutie. Dit is geen revolutie voor of tegen Rusland, noch voor of tegen de Europese Unie’, zo verklaarde ze via videoconferentie in een zitting van de commissie buitenlandse zaken van het Europees Parlement.
Tichanovskaja vluchtte naar Litouwen in de nasleep van de betwiste herverkiezing van president Aleksandr Loekasjenko op 9 augustus. De stembusgang is uitgemond in een brede protestbeweging tegen het bewind van Loekasjenko, die al een kwarteeuw aan de macht is. Volgens Loekasjenko is het protest een westers complot om het land uit de Russische invloedssfeer los te weken.
De 37-jarige opposante drong er in de buitenlandcommissie van het Europees Parlement op aan dat ‘alle landen’ de zucht naar zelfbeschikking van het Wit-Russische volk en de soevereniteit en de territoriale integriteit van het land respecteren. ‘Onze eisen zijn eenvoudig: vrije en eerlijke verkiezingen’, herhaalde Tikhanovskaja.
Opnieuw toonde ze zich bereid om onderhandelingen aan te knopen met het regime van Loekasjenko en de bemiddeling van internationale organisaties in overweging te nemen.
De Europese Unie van haar kant erkent de verkiezingsresultaten niet en bereidt sancties voor tegen Wit-Russen die verantwoordelijk worden geacht voor de electorale fraude en de hardhandige repressie van de protestbeweging. Die sancties zullen ‘zeer spoedig’ gefinaliseerd worden, zo verklaarde secretaris-generaal Helga Schmid van de Europese diplomatieke dienst EEAS.
De Europese ministers van Buitenlandse Zaken buigen zich donderdag op een informele bijeenkomst in Berlijn over de ontwikkelingen in Wit-Rusland. Verwacht wordt dat de ministers in de Duitse hoofdstad hun politieke steun zullen uitspreken voor de invoering van de sancties tegen functionarissen van het regime van Loekasjenko.
De beslissing zou nadien geformaliseerd worden. Volgens een Europese hoge functionaris zouden in een eerste fase vijftien tot twintig individuen geviseerd worden, maar hij wees erop dat de situatie in Wit-Rusland nog steeds in volle evolutie is en dat er een mogelijkheid bestaat dat er in een latere fase nog meer sancties kunnen volgen.
Oppositie eist vrijlating gevangen leiders
De democratisch-gezinde protestbeweging in Wit-Rusland eist dat de kopstukken Olga Kovalkova en Sergei Dilevski onmiddellijk worden vrijgelaten door het regime. Het volk duldt geen onderdrukking meer, laat de oppositie dinsdagavond weten in een verklaring.
Kovalkova en Dilevski, die maandag werden opgepakt, werden elk veroordeeld tot tien dagen gevangenisstraf wegens het organiseren van protesten tegen Loekasjenko en zijn beiden lid van de coördinatieraad van de oppositie. Dinsdagavond waren de Wit-Russische steden opnieuw het toneel van demonstraties. Onafhankelijke nieuwsmedia meldden dat er actievoerders zijn gearresteerd. De politie had op het Onafhankelijkheidsplein in Minsk al gewaarschuwd voor illegale bijeenkomsten.
