Italiaans minister van Buitenlandse Zaken: ‘Wanneer één iemand valt, vallen we allemaal’

Luigi Di Maio, Italiaans Minister van Buitenlandse Zaken © belga

Minister van Buitenlandse Zaken Luigi De Maio dringt aan op meer solidariteit en vraagt dat de EU zich oriënteert op het twee biljoen zwaar hulpprogramma van de Verenigde Staten.

.

Di Maio is sinds september vorig jaar minister van Buitenlansde Zaken, daarvoor was hij vicepremier in de eerste regering van minister-president Luigi Conte. In Rome staat de 33-jarige Di Maio bekend als pragmaticus. Tot voor kort was hij chef van de populistische Vijfsterrenbeweging.

Mijnheer de minister, Italië is bijzonder hard getroffen door de coronacrisis. Uw regering vraagt nu de steun van haar partners in de Europese Unie, ook van Duistland. Beleeft Europa een gelijkaardige vuurproef als in de Eurocrisis?

Luidi Di Maio: Een situatie zoals deze hebben we nog niet gekend. De enorme gevolgen van deze pandemie voor de gezondheid van de bevolking en voor de economie vallen in historisch opzicht met niks te vergelijken. Door achterom te kijken zullen we dus ook geen oplossing vinden. Het speelt vandaag toch geen rol hoe het Marshallplan destijds functioneerde, welke schulden Duitsland kwijtgescholden kreeg na de oorlog of wat Griekenland met de Eurocrisis te maken had?

Wat dan wel?

Di Maio: Het gaat om de toekomst van het Europese volk. Wij staan voor een globale uitdaging. Europa moet concurreren met Amerika en China. Geen enkele staat moet verwachten, dat hij na de crisis op zijn ééntje het economische herstel kan realiseren.

Italië en andere zuidelijke lidstaten willen nieuwe schulden via EU-obligaties, de zogenaamde Eurobonds, in de gemeenschap brengen. Landen zoals Duitsland en Nederland zijn ertegen. Ze vrezen voor een bodemloos vat. .

De Maio: Italië heeft zijn schulden altijd betaald. Meer nog: vorig jaar hebben we ons deficit tot zelfs 1,9% van het bruto binnenlands product teruggebracht – terwijl we vooraf met de EU-commissie een speelruimte van meer dan twee procent hadden afgesproken.

De Italianen zijn Europeanen en voelen zich ook zo.

Luigi Di Maio, Italiaans minister van Buitenlandse Zaken

Waarom zijn er dan coronabonds nodig?

De Maio: Het interesseert me niet, hoe we de instrumenten ter bestrijding van de coronacrisis noemen. Het gaat erom het beste instrument te vinden en samen op deze crisis te reageren. We moeten alle middelen inzetten waarover de EU beschikt en hebben Europese staatsgaranties nodig om de toekomst van Europa veilig te stellen.

De Portugese premier Antonio Costa vindt de houding van rijke EU-staten zoals Nederland ‘verwerpelijk’. Heeft hij gelijk?

Die Maio: We hebben nu geen mondelinge schermutselingen nodig, wel eensgezindheid. Van belang zijn de volgende 10 tot 15 jaar. We hebben nog maar net de eurocrisis van 2010 achter de rug, nu is er het coronadebacle. Geen andere generatie in Europa heeft op zo’n korte tijd twee crises moeten bedwingen. Dat krijgen we alleen met veel ernst en energie voor elkaar.

Wat zijn op dit ogenblik de grootste problemen in Italië?

Die Maio: Op dit moment moeten we ervoor zorgen dat onze ondernemingen liquide blijven, dat we werkgelegenheid veilig kunnen stellen en de lonen gegarandeerd worden. Daarvoor kijken we trouwens nauwkeurig naar het Duitse model. Bovendien moeten we de komende jaren ons gezondheidssysteem versterken.

Wat is de actuele situatie op medisch vlak?

De Maio: We zetten alles in op onze dokters, ons verpleegkundig personeel en de werkkrachten in het gezondheidssysteem. Ze werken 24 uur per dag om het leven van de zieken te redden. Graag zou ik van de gelegenheid gebruik maken om Duitsland te bedanken voor de opname van Italiaanse patiënten. Niemand heeft er schuld aan dat we met een pandemie moeten afrekenen. En dat we meer dan 13.000 doden hebben. Italië verwacht nu een gemeenschappelijk antwoord op deze tragische gebeurtenis die voor iedereen hetzelfde is.

Wat hebt u gedaan om de economische gevolgen van de pandemie te verzachten?

De Maio: Alleen in maart hebben we 25 miljard Euro ter beschikking gesteld. Wanneer we in Europa, zoals het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft uitgerekend, voor elke lockdown-maand ongeveer 5% van het BBP verliezen, moeten we natuurlijk nog veel meer investeren.

Hoeveel?

De Maio: We moeten voor ogen houden dat de Verenigde Staten als economische concurrent twee biljoen dollar ter beschikking stelt, tweeduizend miljard euro. Ook China mobiliseert reusachtige sommen. Het is mogelijk dat het bedrijfsleven in deze landen zelfs sterker uit de crisis komt. In Europa moeten we daarop een gepast antwoord vinden.

Uiteindelijk zegt u dus: we hebben coronabonds nodig van gigantische grootte. Of niet?

De Maio: We moeten de best mogelijke oplossing vinden. En dat zeg ik niet ten gunste van Italië maar van Europa. Wanneer één iemand valt, vallen we allemaal. Europa beleeft op dit ogenblik zijn Stunde Null (een nieuw begin, Duits begrip dat verwijst naar einde WOII, toen in dat land alles opnieuw moest opgestart – nvdr.). We winnen samen, of we verliezen samen. De EU moet nu handelen – en niet nog een keer onvoorbereid reageren.

De anti-Europese campagnes vormen op dit ogenblik niet het thema, wel de Europese antwoorden.

72% van de Italianen zijn volgens een rondvraag ontgoocheld over de reactie van de EU.

De Maio: Dat zijn momentopnames. De Italianen zijn Europeanen en voelen zich ook zo. Ik hoop alleen dat de EU haar burgers niet in de kou laat staan en oplossingen kan vinden voor de crisis.

Uw land is nettobetaler ( in de EU. De voorzitter van het Europese Stabiliteitsmechanisme, Klaus Regling, heeft al voorgesteld dat te veranderen. Zou dat helpen?

De Maio: Natuurlijk kunnen we praten over de volgende EU-begroting of over hervormingen van de EU. Maar nu moeten we eerst en vooral snel de juiste maatregelen en instrumenten vinden voor de huidige problemen. We moeten ervoor zorgen dat de lidstaten zoveel kunnen uitgeven als nodig om hun mensen te helpen.

Stort de EU in elkaar wanneer de leden nu niet overeenkomen?

De Maio: De financiële markten zien een sterk Europa wanneer de EU met één en dezelfde stem spreekt.

Lega-chef Matteo Salvini probeert net nu de bevolking weer op te zetten tegen Europa, is dat een grote zorg voor u?

De Maio: Salvini is op dit ogenblik echt het kleinste probleem. De anti-Europese campagnes vormen op dit ogenblik niet het thema, wel de Europese antwoorden. Wanneer we die vinden maken mensen die Europa willen vernietigen geen kans.

Rusland en China hebben Italië snel geholpen. Is het mogelijk dat uw land zich nu afwendt van Europa en andere partners zoekt?

De Maio: China heeft ons in het begin zeer geholpen toen het artsen stuurde en de export van mondmaskers en beademingsapparaten doorvoerde. Maar we kregen ook steun uit veel andere landen, naast Rusland waren er bijvoorbeeld Albanië, Cuba en Polen. Uit Frankrijk kwam beschermingskledij. Duitsland neemt zoals gezegd Italiaanse patiënten op en president Donald Trump wil ons met 100 miljoen dollar steunen. Italië is altijd een brug tussen Oost en West geweest, maar in de Europese en Atlantische Alliantie voelen we ons thuis.

Hoe verandert het coronavirus de internationale politiek?

De Maio: Ik denk niet dat het geostrategische evenwicht verschuift. Wat me meer bezighoudt is het effect van de pandemie op de wereldeconomie. We mogen niet vergeten welk groot succes wij in het verleden met de Europese binnenmarkt hebben gerealiseerd, met open grenzen, met vrij verkeer. Dat mag niet verloren gaan. Ik kan niet voorspellen hoe de wereld zich na corona zal ontwikkelen. Maar misschien leren we als wereldgemeenschap uit deze crisis ook, dat niet alleen economische vrijheden belangrijk zijn. Maar ook de sociale staat en de gezondheidssystemen.

Wanneer landt Italië weer in de normaliteit?

De Maio: Het zou onverantwoord zijn om concrete versoepelingstrategieën te plannen zolang de wetenschappers, die ons raad geven, geen overeenkomstig signaal geven.

Maar het ergste is nu voorbij?

De Maio: Afwachten, we zullen zien. Wetenschapslui zeggen ons dat we de piek bereikt hebben. Maar we zijn er nog niet voorbij.

Interview: Frank Hornig / Der Spiegel. Vertaling: Wim Vermeylen

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content