De Hongaarse premier Viktor Orban en zijn Poolse collega Mateusz Morawiecki hebben er goede hoop op dat alle Europese leiders op de top in Brussel zullen instemmen met het compromis dat de meerjarenbegroting moet deblokkeren.
De Hongaarse premier Viktor Orban en zijn Poolse collega Mateusz Morawiecki hebben er goede hoop op dat alle Europese leiders op de top in Brussel zullen instemmen met het compromis dat de meerjarenbegroting moet deblokkeren. ‘We staan op 1 cm van een consensus’, zei Orban bij zijn aankomst.
Boedapest en Warschau stortten de EU vorige maand in een crisis toen ze hun veto stelden tegen het meerjarig financieel kader 2021-2027 van de Unie én tegen het coronaherstelfonds. Ze deden dat omdat ze niet opgezet waren met het nieuwe Europese rechtsstaatmechanisme.
Duitsland, als voorzitter van de Europese Unie, werkte de voorbije weken met Hongarije en Polen een compromis uit. Er ligt nu een verklaring op tafel die verduidelijkt dat het rechtsstaatmechanisme enkel gelinkt is aan de bescherming van de Europese begroting en dat de procedure objectief en onpartijdig is en alle lidstaten gelijk behandelt.
Orban en Morawiecki hebben er goede hoop op dat de 25 andere Europese leiders op de top zullen instemmen met het compromis, dat voor alle duidelijkheid niets verandert aan de akkoorden die al gesloten waren over de meerjarenbegroting, het herstelfonds en het rechtsstaatmechanisme. ‘We staan op 1 centimeter van een consensus’, zei Orban. Hij noemt de verklaring ‘een overwinning van het gezond verstand’. ‘Het is duidelijk dat, wanneer door de coronapandemie zoveel miljoenen mensen in nood zijn, we redelijk moeten zijn en moeten kiezen voor het gezond verstand.’
Ook Morawiecki benadrukte dat Europa de begroting en het herstelfonds – samen goed voor 1.800 miljard euro – nodig heeft. ‘Maar Europa heeft ook nood aan juridisch sluitende oplossingen’, zei hij. Met de verklaring die straks wellicht wordt goedgekeurd, vergewist de Unie zich ervan dat er geen ‘arbitraire, politiek gemotiveerde beslissingen’ worden genomen. Met het rechtsstaatmechanisme kan de uitbetaling van Europees geld aan een lidstaat opgeschort worden als wordt vastgesteld dat in dat land de rechtsstaat geschonden wordt. ‘Nu voelden wij ons aangevallen, maar in de toekomst had elk land slachtoffer kunnen zijn’, aldus de Poolse premier.
De Nederlandse eerste minister Mark Rutte waarschuwde al dat hij op de top niet zomaar zal instemmen met de Duits-Pools-Hongaarse compromistekst. Hij wil eerst de garantie krijgen dat de reikwijdte van de rechtsstaattoets niet wordt ingeperkt en dat de invoering van het hele mechanisme geen vertraging oploopt.