De Europese Commissie heeft donderdag een aantal noodmaatregelen gepresenteerd die het transport en de visserij moeten vrijwaren ingeval het Verenigd Koninkrijk op 1 januari zonder akkoord de Europese interne markt verlaat.
De onderhandelingen zijn nog steeds gaande. Maar gezien het einde van de overgangsperiode heel dichtbij is, is het niet zeker dat een eventueel akkoord op tijd in werking kan treden”, zo kondigde voorzitter Ursula von der Leyen de noodmaatregelen aan. “We moeten voorbereid zijn op alle scenario’s, dus ook een waarin er geen akkoord van kracht is op 1 januari”.
Von der Leyen dineerde woensdagavond nog met de Britse premier Boris Johnson in Brussel, maar dat overleg leverde weerom geen doorbraak op in de onderhandelingen over een vrijhandelsakkoord en andere samenwerkingsdomeinen. De tijd dringt, want op 1 januari verlaten de Britten de douane-unie en de interne markt en dan zijn de Europese regels niet meer van toepassing op het Verenigd Koninkrijk.
Om chaos te vermijden, heeft de Commissie noodmaatregelen voorgesteld die het vervoer van goederen en passagiers over het Kanaal moeten vrijwaren. Zo heeft ze verordeningen klaar die bepaalde luchtvaartdiensten en het wegtransport voor zes maanden moeten garanderen. Voorwaarde is wel dat de Britten gelijkaardige stappen zetten. Daarnaast komt de Commissie met een verordening die alvast tot eind 2021 de wederzijdse toegang van vissers tot Britse en Europese wateren mogelijk moet houden.
De noodmaatregelen zijn gericht op sectoren die in verhouding hard getroffen zouden worden door een harde brexit omdat terugvaloplossingen ontbreken en de spelers zelf geen verzachtende maatregelen kunnen nemen. Onder meer België had de voorbije weken en maanden sterk aangedrongen bij de Commissie om de noodwetgeving op tafel te leggen.
Het neemt niet weg dat er bij een harde brexit ook op vele andere domeinen ernstige verstoringen zullen optreden. De Commissie lanceerde donderdag nog maar eens een oproep aan alle stakeholders om zich hierop voor te bereiden. Ze herinnerde er ook aan dat er sowieso veel gaat veranderen, ook indien beide partijen alsnog tot een akkoord komen.
Die kans lijkt kleiner en kleiner te worden. Ook von der Leyen en Johnson konden woensdagavond enkel vaststellen dat de meningsverschillen tussen Brussel en Londen na negen maanden onderhandelen nog steeds aanzienlijk zijn. Voornaamste struikelblokken blijven het gelijke speelveld voor Europese en Britse bedrijven, de visserij en de geschillenbeslechting. Beide partijen hebben zondag naar voren geschoven als nieuwe deadline.
