In de nasleep van aanslagen in Wenen, Nice en Dresden heeft de Europese Commissie woensdag nieuwe antiterreurmaatregelen gepresenteerd. Het pakket omvat onder meer initiatieven om radicalisering te bestrijden, de openbare ruimte beter te beveiligen, de slagkracht van Europol te versterken en veiligheidsdiensten toegang te bieden tot versleutelde informatie.
‘De recente golf van aanslagen op Europese bodem heeft ons er opnieuw op pijnlijke wijze aan herinnerd dat terrorisme een reëel en actueel gevaar blijft’, zo stelt de Commissie in de mededeling. ‘De jihadistische dreiging van of geïnspireerd door Islamitische Staat, al-Qaeda en hun filialen houdt aan. Dreigingen van gewelddadige uiterst rechtse en linkse extremisten nemen toe.’
Radicalisering bestrijden blijft voor de Commissie een prioriteit. Zo vraagt eurocommissaris Ylva Johansson de lidstaten en het Europees Parlement nogmaals met aandrang om voor het jaareinde een akkoord te bereiken over een twee jaar oud voorstel dat providers verplicht om terroristische content binnen het uur van het internet te halen. Daarnaast herinnert de Commissie aan het belang van de uitbouw van inclusieve samenlevingen en de preventie van radicalisering.
Ze stelt voor een kenniscentrum op te richten dat beleidsmakers, onderzoekers en mensen uit de praktijk bij elkaar brengt en om bijzondere aandacht te geven aan de rehabilitatie en reïntegratie van radicale gedetineerden.
De Commissie blijft ook hameren op een vlotte doorstroming van informatie onder nationale veiligheidsdiensten. Daarbij wordt ook het mandaat van Europol versterkt. De Europese politiedienst zou onder meer toelating krijgen om informatie over buitenlandse strijders te delen met alle lidstaten via de gemeenschappelijke databank Schengen Informatie Systeem (SIS).
De Commissie wil met de lidstaten ook bekijken hoe de veiligheidsdiensten toegang kunnen krijgen tot versleutelde informatie en chats op platforms als Telegram en Signal. Vele lidstaten dringen daarop aan, maar het is ‘geen makkelijke taak’, aldus Johansson.
Er moet ‘een evenwicht’ zijn tussen privacybescherming en de beveiliging van communicatie enerzijds en doeltreffende terreurbestrijdig anderzijds. Mensenrechtenorganisaties als Amnesty International zijn alvast bijzonder op hun hoede. ‘Het voorstel gaat er ten onrechte van uit dat meer toezicht en meer beperkingen op de vrijheid van meningsuiting de prijs zijn die we moeten betalen voor onze veiligheid’, stelt EU-directeur Eve Geddie.
