De ministers van Buitenlandse Zaken van de Europese Unie komen vrijdag in spoed bijeen om de hoogoplopende spanningen rond Iran te bespreken.
Sinds de Verenigde Staten vorige vrijdag in de Iraakse hoofdstad Bagdad de Iraanse generaal Qassem Soleimani uitschakelden, is het conflict tussen Teheran en Washington naar een nieuw hoogtepunt gegaan. Beide landen lijken elkaar te willen overbluffen, met alle mogelijke gevolgen voor de stabiliteit in het Midden-Oosten en daarbuiten. Zondagavond nog maakte Iran bekend dat het zich niet meer zal houden aan de beperkingen die het internationaal nucleair akkoord oplegt met betrekking tot de verrijking van uranium.
De Europese Unie – die in 2015 een grote rol speelde bij de totstandkoming van het akkoord – bespreekt vrijdag de gebeurtenissen van de voorbije dagen en weken. De 28 ministers van Buitenlandse Zaken blazen dan verzamelen in Brussel voor een extra bijeenkomst, zo werd maandag bekendgemaakt. Behalve Iran zelf, zullen ongetwijfeld ook andere conflicthaarden geanalyseerd worden.
De fall-out van de Amerikaans-Iraanse crisis kan namelijk bijzonder groot worden. De hoge vertegenwoordiger voor het Europese buitenlandbeleid, Josep Borrell, zei maandagmiddag al dat hij de Iraanse aankondiging met betrekking tot de nucleaire deal betreurt. ‘Omwille van de regionale stabiliteit en de mondiale veiligheid, is de volledige implementering van de deal belangrijker dan ooit’, zei hij.
Zoals de gewoonte is, zal de EU zich in haar beslissingen met betrekking tot Iran laten leiden door terreincontroles door het Internationaal Atoomenergieagentschap. Alvast Duitsland zei al te willen blijven vechten voor het akkoord. ‘Daar voeren we momenteel gesprekken over’, zei een regeringswoordvoerder.
Merkel en Johnson telefoneren met Iraakse premier Mahdi
Bondskanselier Angela Merkel heeft maandag met de Iraakse regeringsleider Abdel Mahdi getelefoneerd. Volgens de woordvoerder van de Duitse regering, Steffen Seibert, besprak Merkel met de Iraakse premier de actuele situatie in zijn land en de beslissing van het Iraakse parlement om de buitenlandse militaire aanwezigheid te bannen.
De Britse premier Boris Johnson belde ook met Abdel Mahdi om te zeggen dat hij aan een diplomatieke oplossing werkt. Johnson zou gezegd hebben dat hij garant wil staan voor de soevereiniteit en de stabiliteit van Irak, zo klinkt het in een Britse regeringsmededeling. Merkel, Johnson en de Franse president Emmanuel Macron hadden zondag in een gezamenlijke verklaring laten weten dat ze de strijd tegen Islamitische Staat (IS) willen voortzetten. Ze riepen Irak op om de strijd onder aanvoering van de VS tegen IS ook voort te zetten.
Volgens bronnen in het Elysée had Macron zondagavond ook met Merkel gebeld hierover. Het Iraakse parlement had de Iraakse regering zondag opdracht gegeven om alle buitenlandse troepen het land uit te sturen. Zo reageerde het land op de moord op de Iraanse topgeneraal Qassem Soleimani en de belangrijke Iraakse militieleider Aboe Mahdi al-Muhandis bij de VS-aanval in Bagdad van vrijdag. De VS hebben met het oog op de strijd tegen IS zo’n 5.000 militairen gestationeerd in Irak.
