Europese buitenlandministers bijeen in Brussel voor overleg over Libië en Iran

Josep Borrell

De hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid Josep Borrell en de ministers van Buitenlandse Zaken van Frankrijk, Duitsland, Italië en Groot-Brittannië komen dinsdagmiddag bijeen in Brussel om zich te beraden over de precaire veiligheidssituatie in Libië. Ook het conflict tussen Iran en de Verenigde Staten en de gevolgen voor het internationale nucleaire akkoord zullen aan bod komen

Belangrijkste aanleiding voor het spoedberaad van Borrell en de ministers van de vier grootste EU-lidstaten zijn de laatste verwikkelingen in Libië, waar troepen van generaal Khalifa Haftar maandag Sirte hebben veroverd. De strategisch belangrijke stad stond tot voor kort onder controle van een militie die samenwerkte met de regering van nationale eenheid in Tripoli. ‘De situatie in Libië is zeer ernstig. Er is een escalatie van geweld en confrontaties, dus we moeten de situatie bespreken en onze inspanningen versterken om het geweld te stoppen en een politieke oplossing te vinden’, zo lichtte de woordvoerder van Borrell voor aanvang van de vergadering toe.

Haftar, die het oosten van het land controleert en kan rekenen op de steun van Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten, lanceerde vorig jaar om de hoofdstad Tripoli in te palmen. Daar huist nog steeds de door VN erkende regering van nationale eenheid, die hulp krijgt van Turkse troepen. Hoewel Libië de directe aanleiding voor het spoedberaad is, is het volgens de zegsman niet meer dan logisch dat ook de hoogoplopende spanningen in het Midden-Oosten ter sprake zullen komen, vier dagen na de dodelijke Amerikaanse raid op de Iraanse generaal Qassem Soleimani in Bagdad.

Vooral de Duitser Heiko Maas, de Fransman Jean-Yves Le Drian en de Brit Dominic Raab zijn betrokken partij. Deze drie Europese landen hebben in 2015 mee het internationale akkoord over het Iraanse nucleaire programma ondertekend. De Europeanen proberen het akkoord in leven te houden nadat president Donald Trump in 2018 de Verenigde Staten terugtrok uit het akkoord en nieuwe economische sancties tegen Teheran invoerde.

De dood van Soleimani heeft de overlevingskansen van het akkoord een nieuwe klap toegebracht. Zondag liet Iran immers verstaan dat het zich niet meer zal houden aan de beperkingen die het akkoord oplegt met betrekking tot de verrijking van uranium. De Europeanen maken een eventuele reactie afhankelijk van de bevindingen van het Internationale Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) over de Iraanse activiteiten.

Vrijdagmiddag om 15.00 uur komen de buitenlandministers van alle 28 lidstaten in uitzonderlijke zitting bijeen in Brussel om te bespreken wat ze kunnen doen om een verdere escalatie van de situatie in het Midden-Oosten te vermijden.

Partner Content