De CD&V wil niet dat Hongaars premier Viktor Orbán langer deel uitmaakt van de Europese Volkspartij. De Vlaamse christendemocraten steunen een Zweeds-Deens initiatief om Orban en co. definitief uit de partij te zetten.
De CD&V wil dat de Fideszpartij van Hongaars premier Viktor Orbán uit de Europese Volkspartij wordt gezet. Dat bevestigt de partij bij monde van Europarlementslid Kris Peeters aan Knack.
Wat is er precies aan de hand? De Hongaarse regering van Viktor Orbán keurde onlangs noodmaatregelen aan om de coronacrisis te bestrijden. Mensen die volgens de Hongaarse regering ‘nepnieuws’ of ‘opruiende informatie’ verspreiden kunnen gepenaliseerd worden met een celstraf die tot vijf jaar kan oplopen.
Maandag werden die door het Hongaarse parlement in wetgeving omgezet. De wetgeving heeft geen specifieke einddatum. Enkel wanneer het Hongaarse parlement – waarin de Fideszpartij van Orbán een tweederdemeerderheid heeft – daar anders over beslist, wordt de wet opgeschort.
Critici menen dat Orbán de coronacrisis misbruikt om zijn greep op Hongarije nog verder te versterken. ‘In de praktijk heeft hij alle macht naar zich toegetrokken en met deze noodwet nu voor onbepaalde tijd verder de touwtjes in handen’, vertelde Europa-expert Michiel Luining dinsdag aan Knack. Ook Didier Reynders, Eurocommissaris verantwoordelijk voor het respect voor de rechtstaat, liet vorige week optekenen dat hij de nieuwe wetgeving onder de loep zal nemen.
Herman van Rompuy
Binnen de Europese Volkspartij, de overkoepelende structuur van Europese christendemocratische partijen, zorgt de houding van de regering-Orbán al even voor de wrevel. Eind 2018 formuleerde toenmalig lijsttrekker voor de Europese parlementsverkiezingen Manfred Weber drie rode lijnen die de Fideszpartij niet mocht overschrijden: de doodstraf mag niet worden ingevoerd, de uitspraken van het Europees Hof van Justitie moeten worden gerespecteerd en de Centrale Europese Universiteit mag niet worden gesloten.
We zijn en blijven bezorgd over het ondemocratische gedrag van Orbán. Dat gedrag heeft geen plaats binnen de Europese Volkspartij.
Hoewel Orbán zich weinig van die rode lijnen aantrok, bleef de Europese Volkspartij onbewogen. Dat veranderde toen de Hongaarse premier naar aanloop van de stembusgang uitpakte met een campagne tegen Europees partijgenoot en toenmalig voorzitter van de Europese Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker. Vanaf toen was de maat vol.
Daarop namen de christendemocratische partijen van de Benelux het initiatief om een tuchtprocedure tegen Orbán op te starten. Uiteindelijk werd besloten om hem in afwachting van een definitieve beslissing binnen de partij op non-actief te plaatsen. Althans in theorie. Want in de praktijk bleef Fidesz deel uitmaken van de fractie in het parlement en van de studiedienst van de overkoepelende partij.
De Europese christendemocraten gaven de zogenaamde drie wijzen de opdracht om de houding van de regering-Orbán onder de loep te nemen. Aan het hoofd van het onderzoekscomité staat voormalig premier Herman Van Rompuy (CD&V). Maar omdat de drie er onderling niet uit geraken, laat de finale versie van het rapport nog steeds op zich wachten. Normaal moest het eind januari al klaar zijn. De schorsing van de partij werd daarom begin februari gewoon verlengd.
Kris Peeters
Na de nieuwe Hongaarse wetgeving eisten zowel de Deense als de Zweedse christendemocraten dinsdag dat Fidesz definitief en volledig uit de Europese Volkspartij moet worden gezet. De twee stuurden een brief naar fractievoorzitter Manfred Weber en partijvoorzitter Donald Tusk. Die laatste liet intussen zelf in een open brief weten dat hij Orbán liever kwijt dat rijk is.
De brief van de Denen en de Zweden was ook gericht naar de nationale partijvoorzitters. In Vlaanderen ontving CD&V-voorzitter Joachim Coens een exemplaar. In die brief staat de oproep om zich achter het initiatief te scharen. De Vlaamse christendemocraten zullen de brief van de Zweden en de Denen ondertekenen, waarin ze het vertrouwen benadrukken in Donald Tusk en voor de uitwijzing van de Fideszpartij pleiten’, zegt Europarlementslid Kris Peeters (CD&V).
‘De situatie in Hongarije verslechtert. De christendemocraten zijn de scheiding der machten en het democratische respect voor oppositie van fundamenteel belang. We zijn en blijven daarom bezorgd over het ondemocratische gedrag van Orbán. Dat gedrag heeft geen plaats binnen de Europese Volkspartij’, klinkt het.
Over en uit?
Valt het doek nu voor Orbán en co. binnen de Europese Volkspartij? Als zeven partijen uit minstens vijf lidstaten het initiatief van de Denen steunen, dan komt de kwestie op de agenda van de Algemene Vergadering van de Europese Volkspartij. Ook voorzitter Donald Tusk kan de kwestie op eigen houtje tijdens de zitting aan bod laten komen. Vervolgens moeten de aanwezigen met een absolute meerderheid oordelen of Fidesz de partij moet verlaten.
‘De Duitse christendemocraten hebben de sleutel in handen’, zegt professor Europese politiek Steven Van Hecke (KULeuven). ‘Zij bekleden doorgaans de middenpositie tussen voor- en tegenstanders van de Hongaarse regering. Als de Duitsers vinden dat Orbán moet vertrekken, dan is het zo goed als zeker over en uit’, klinkt het.
Normaal vond de volgende vergadering plaats op 24 april, maar omwille van de coronacrisis is die intussen afgelast. Wanneer de volgende doorgaat is nog onduidelijk. ‘Waarschijnlijk pas in het najaar’, verneemt Knack binnen de EVP. Dat komt Orbán goed uit. ‘Het is niet ondenkbaar dat Orbán zijn maatregelen tegen dan net voldoende terugschroeft om verdere stappen te voorkomen. Al ben ik er hoe langer hoe minder van overtuigd dat de Hongaarse premier koste wat het kost in de Europese Volkspartij wil blijven’, besluit Van Hecke.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
