Het aantal treinen dat voorbij een rood sein reed, is vorig jaar toegenomen. Er waren op de hoofdsporen in België 72 seinvoorbijrijdingen, of gemiddeld 6 per maand. Dat blijkt dinsdag uit cijfers van spoornetbeheerder Infrabel. Die wijst er wel op dat het aantal potentieel gevaarlijke situaties door seinvoorbijrijdingen nooit zo laag lag.
Er waren 13 meer seinvoorbijrijdingen op de hoofdsporen dan in 2020 (toen: 59). De toename heeft volgens Infrabel deels te maken met de coronacrisis. In 2020 legden alle treinen samen immers minder kilometers af – denk bijvoorbeeld aan de “treindienst van nationaal belang”, een beperkt aanbod dat toen een tijd gold -, waardoor de kans dat een trein door het rood reed verhoudingsgewijs ook kleiner was. In 2019 reden er 85 treinen door het rood.
De seinvoorbijrijdingen leidden vorig jaar niet tot ongevallen en er vielen dus ook geen slachtoffers. ‘Positief is dat het aantal potentieel gevaarlijke situaties is gedaald’, zegt Infrabel-woordvoerder Frédéric Petit. Want niet elke keer dat een trein voorbij een rood sein rijdt, ontstaat er meteen een gevaarlijke situatie. Dat gebeurt pas als die trein daarbij bijvoorbeeld een ander spoor kruist.
Vorig jaar werd bij 18 van de 72 seinvoorbijrijdingen zo’n gevaarlijk punt overschreden, of in 25 procent van de gevallen. ‘Dat is het laagste niveau ooit’, aldus Petit. In 2020 ging het om 36 procent.
Cruisecontrol voor treinen
Die verbetering is volgens de spoorinfrastructuurbeheerder te danken aan de implementatie van veiligheidssystemen zoals het automatische stopsysteem TBL1+ en ETCS. Vooral het Europese veiligheidssysteem ETCS (European Train Control System), dat momenteel wordt uitgerold, moet de veiligheid verder verhogen. Het is een soort cruisecontrol voor treinen die de rit constant monitort en ingrijpt wanneer een trein te snel rijdt of de seinen niet gerespecteerd worden. Infrabel rustte in 2021 627 kilometer spoor uit met ETCS.
Momenteel beschikt 39 procent van de hoofdsporen over het systeem, tegen eind 2025 moet ETCS op het volledige spoornet beschikbaar zijn. De federale regering legde eerder al vast dat vanaf midden december 2025 alleen ETCS als veiligheidssysteem nog geoorloofd is in België. Dat betekent dat ook de treinoperatoren hun treinstellen tegen dan met de cruisecontrol uitgerust moeten hebben.
Bij spoorwegmaatschappij NMBS, veruit de grootste speler in België, is momenteel 71 procent van de treinen uitgerust met ETCS. ‘We zitten op schema om tegen eind 2023 de volledige vloot hiervan te voorzien’, zegt woordvoerder Dimitri Temmerman.
Ook op de bijsporen van het Belgische spoornet waren er vorig jaar overigens meer seinvoorbijrijdingen: 65, tegen 55 in 2020. Het gaat daar om ‘lege ritten’, zonder reizigers, en treinen die maximaal 40 kilometer per uur rijden.
