Arthemis Snijders

‘Dreigt door commercialisering de essentie van de ramadan verloren te gaan?’

Arthemis Snijders Doctoraatsonderzoeker in politieke wetenschappen

‘Dat verschillende soorten bedrijven hun economisch slagje willen slaan uit een maand zoals de Ramadan is niet verbazend, maar of het ethisch verantwoord is, en uberhaupt in lijn met de gedachte achter de Ramadan, dat is te betwijfelen’, schrijft arabiste Arthemis Imaan Snijders.

Het hoort een maand van bezinning, aanbidding, vrijgevigheid en samenhorigheid te zijn, maar net als bij veel christelijke feestdagen hebben de grote commerciele bedrijven het consumptie-potentieel van de ramadan ontdekt. In Belgie, maar ook in het Midden-Oosten, is het vooral het iftar-moment (de maaltijd na zonsondergang) dat aangegrepen wordt door restaurants en verschillende organisaties.

De supermarktketen Albert Heijn heeft speciale ramadanschappen geinstalleerd, met ‘alles voor uw Midden-Oosterse maaltijd’. De couscous en het rozenwater dat men normaal bij de Marokkaanse of Turkse supermarkt koopt, is hier misschien wel dubbel de prijs. Ondertussen verschijnen de strategisch geplaatste Colruyt-reclames met recepten voor gevulde dadels op mijn Instagram.

Dreigt door commercialisering de essentie van de ramadan verloren te gaan?

Dit beperkt zich echter niet tot de supermarkten, ook grote modeketens hebben de ‘moslimmarkt’ ontdekt. Mango brengt nu al een aantal jaren een speciale ramadancollectie uit en de H&M heeft net voor de ramadan een ‘Modest fashion’ lijn uitgebracht. De kleding zou moeten voldoen aan de zogenaamde islamitische kledingvoorschriften en bestaat uit losse, wijde items, lange rokken/jurken, blousen.

Dat verschillende soorten bedrijven hun economisch slagje willen slaan uit een maand zoals de ramadan is niet verbazend, maar of het ethisch verantwoord is, en uberhaupt in lijn met de gedachte achter de ramadan, dat is te betwijfelen. Naast het feit dat onze consumptiemaatschappij een negatief effect kan hebben op het algemeen welzijn van mensen, zowel zij die uitgebuit worden om producten maken, als zij die overtuigd worden om hun geld te spenderen, (denk ook aan mogelijke gevolgen als obesitas of schulden), heeft het hele model ook een ontzettend negatief effect op het klimaat.

Een goed voorbeeld hiervan zien we in de Golf-regio, namelijk in Dubai. Hier hebben in de laatste 10 jaar, de grote hotelketens zich volledig gestort op de ramadan. Iftars en zelfs sahoors (de maaltijd voor het ochtendgebed, meestal rond 3 uur ’s nachts) zijn big business. Bij de meest luxuese hotels kan men rond de 200 dollar per persoon neerleggen voor een prive tent in ‘Bedouine stijl’ en een onbeperkt buffet van exotisch eten en non-alcoholische dranken. Het is dan niet verbazend dat 60% van het eten tijdens de ramadan in Dubai in de vuilnisbak belandt. Gelukkig zijn er nu wel initiatieven zoals voedselbank koelkasten die in moskeeen en op publieke plaatsen worden gezet, om overtallig eten te doneren.

Dit doet natuurlijk teniet aan de gedachte van soberheid en bezinning. Deze periode wordt gezien als het moment om je spiritueel op te laden. Naast het onthouden van eten, drinken en seksuele behoeften tijdens daglicht, hoort men zich ook bezig te houden met het geven van aalmoezen en te focussen op alle maniere van aanbidding zoals bijvoorbeeld vrijwillige gebeden. De gezelligheid en het eten hoort er natuurlijk ook bij, maar met elke avond een andere iftar, soms zelfs met de aanwezigheid van politieke figuren, krijgt het eten soms toch een bitterzoet smaakje.

Dat al deze campagnes in Belgie wellicht naar een normalisering van de islam leiden, dat is een mogelijkheid, maar dat de essentie van de ramadan dan verloren gaat is een groot risico.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content