Diversiteit Antwerpse politie: ‘Deze keer moeten we meer bereiken dan enkel goede intenties’

‘De ondertekening van het diversiteitscharter is daarom een lovenswaardig initiatief, maar mag zich niet beperken tot een louter symbolische daad’, schrijft Kamerlid Nahima Lanjri (CD&V). ‘De geloofwaardigheid en het gezag van ons Antwerpse politiekorps staan hier op het spel.’

Het diversiteitscharter dat deze week werd ondertekend door de Antwerpse politie verdient alle lof. Diversiteit is een realiteit in Antwerpen en dat moet ook weerspiegeld worden in het korps. Momenteel zijn 7% van de politieagenten van allochtone origine. Dat staat in schril contrast met de Antwerpse bevolking die tegen 2020 41% mensen van vreemde afkomst zal tellen, een demografische evolutie die niet te negeren valt.

De in het politiekorps scheef gegroeide situatie dient men recht te trekken. De ondertekening van het diversiteitscharter is daarom een lovenswaardig initiatief, maar mag zich niet beperken tot een louter symbolische daad. De geloofwaardigheid en het gezag van ons Antwerpse politiekorps staan hier op het spel.

Het staat als een paal boven water dat we onze aandacht dienen te verscherpen voor racisme, intimidatie, haatmisdrijven of andere vormen van discriminatie binnen het korps. Een charter verandert niet zomaar een cultuur die bij een kleine (maar helaas wel significante) minderheid van de Antwerpse agenten leeft. We hebben nood aan een totaalaanpak. Zo juichen we het initiatief om langs te gaan in scholen toe. Men hoopt op deze manier leerlingen warm te maken voor een job als agent en zo het korps te diversifiëren.

Negatieve attitude

Wat we echter vaststellen, is dat veel jongeren van allochtone origine een negatief beeld hebben ten aanzien van de politie. Vaak kennen deze jongeren alleen de repressieve zijde van het korps, omdat ze nooit in aanraking zijn gekomen met het dienstverlenend karakter van de politieagenten. Die perceptie wordt vaak gevoed door de manier waarop ze behandeld worden tijdens controles die men moet ondergaan. Het ontbreekt die controles vaak aan de nodige duiding en beleefdheid. De indruk van selectiviteit loert dan achter de hoek. Respectvol taalgebruik kan in dergelijke situaties al veel leed voorkomen. Dat vergt echter inspanningen op vlak van opleiding en bijscholing. Als we agenten les gaan geven over stromingen binnen de islam, kunnen we hen dan meteen ook juiste attitudes aanleren?

Als je als Antwerpenaar met een migratieachtergrond dan toch kiest voor een job als agent, wordt men met nog een ander probleem geconfronteerd. Allochtone agenten groeien veel moeilijker door naar een leidinggevende functie. Nochtans dienen ook de hogere kaders binnen het korps gediversifieerd te worden. Uit het laatste verlag van het Comité P blijkt bijvoorbeeld dat agenten van allochtone origine vaak geen gehoor vonden bij hun leidinggevenden als ze het discriminerende gedrag van hun collega’s aankaarten.

We herinneren ons allemaal de getuigenis van Nourdinne Abarkan, die het verdoken racisme binnen het Antwerpse korps aankaartte. Toch werden deze daden meestal met de mantel der liefde bedekt, waardoor agenten van allochtone origine er de brui aan hebben gegeven of kozen voor overplaatsing naar een ander politiekorps. Leidinggevenden met een migratieachtergrond hadden deze signalen waarschijnlijk adequater opgevolgd.

En ook bij de rekrutering loopt het fout. Het verhaal van Rachid Talbioui, een man die na 7 jaar procederen uiteindelijk toch aan zijn politieopleiding mocht beginnen, is helaas geen alleenstaand geval. Rekruteringspersoneel dat zelf divers is samengesteld, zal hier waarschijnlijk beter tegen gewapend zijn. Als we er echt van overtuigd zijn dat allochtone agenten de beste reclame zijn om de job van politieagent aantrekkelijk te maken voor jongeren, dan moeten er ook op dit vlak de nodige stappen vooruit gezet worden.

Al deze uitdagingen zijn niet nieuw. Sinds jaren tracht men een diversiteitsbeleid uit te werken, blijkbaar met wisselend succes. Politieambtenaren die nu nog weigeren om zich in te schrijven in dit nieuwe project hebben geen toekomst meer binnen het Antwerpse politiekorps. De politie moet ten dienste staan van de samenleving waarin ze opereert.

Concreet betekent dit dat men in Antwerpen moet kunnen omgaan met meer dan 170 verschillende nationaliteiten die onze stad rijk is. In het charter zit heel wat potentieel om van het Antwerpse politiekorps (niet één van de maar) hét meest diverse politiekorps(en) van Vlaanderen te maken. Maar zoals steeds staan er tussen dromen en daden veel praktische bezwaren.

Het diversiteitscharter zal enkel successen teweeg kunnen brengen indien alle betrokken partijen radicaal kiezen voor de uitvoer en implementatie van dit charter. Van leidinggevenden verwachten we om hun ondergeschikten aan te moedigen om melding te maken van racisme en discriminatie. Aan die meldingen dient men gevolg te geven. Zowel binnen het korps als naar buiten toe moet er een zerotolerantie gelden voor racisme en discriminatie. Ook moet de rekrutering en doorstroom van allochtone agenten op een andere wijze ingevuld worden. Pas als we op al deze werven vooruitgang boeken, kunnen we evolueren naar een divers korps dat een weerspiegeling is van onze samenleving. De tijd dat we blijven steken bij goede intenties is nu echt definitief voorbij.

Nahima Lanjri

Antwerps Kamerlid voor CD&V