Dirigent Trevor Pinnock debuteert in Opera Ballet Vlaanderen: ‘Mozart zou gek zijn op Dolly Parton’

'De muziek van Mozart klinkt alsof ze vanochtend geschreven is.' © Gerdard Collett

Klavecinist en topdirigent Trevor Pinnock leidt in Opera Ballet Vlaanderen Mozarts tragikomedie Cosí fan tutte, in een regie van Anne Teresa De Keersmaeker.

U dirigeerde wereldwijd – van New York, via Amsterdam tot Parijs, Salzburg en Tokio – de grootste klassiekers, maar Cosí fan tutte is een debuut op veel vlakken.

Trevor Pinnock: Dat klopt: ik debuteer in Opera Ballet Vlaanderen én als dirigent van een dansproductie. Dit stuk ging in 2017 in première in de Opéra national de Paris. Het eerste wat ik deed toen Opera Ballet Vlaanderen me vroeg om deze opera te regisseren, was Anne Teresa’s werk verkennen. Zij beschouwt de partituur als een muzikale structuur die ze omzet naar een dansante structuur. Deze week zei ik aan de ploeg dat ze moesten luisteren naar Jolene van Dolly Parton. Zoals Parton die song zingt – met een legato, dat is nu niet meer in de mode maar Mozart zou daar gek op zijn – zó moeten ze Mozart zingen en spelen. Wat bleek? Jolene is een van Anne Teresa’s lievelingssongs. Toen wist ik: wij surfen op dezelfde golf. (lacht)

Hoe draagt u bij aan haar regie?

Pinnock:(droog) Ik bel wekelijks met Mozart. Hij zit ook af en toe in de zaal. Jaja, ik besef ook wel dat ik me dat slechts inbeeld. Maar het gevoel hebben dat Mozart meeluistert, zet je op scherp. De essentie van deelnemen aan een opera is: hard werken tot iedereen – zangers, dansers, muzikanten – een flexibel lichaam vormt dat elke toeschouwer kan inpalmen.

Wat is de kern van Mozarts opera uit 1790, waarin twee zussen getest worden door hun geliefdes?

Pinnock: Dat vroeg ik me ook af. Ik heb stapels theoretische werken over de opera doorploegd. Wat is in godsnaam de kern van dit verhaal, waarin twee jongens eerst pochen bij hun oudere vriend Alfonso over hun hondstrouwe vriendinnen om daarna, als twee verklede Albanezen, te proberen elkaars vriendin te verleiden? Toen tikte Mozart me op de schouder: ‘Trevor, beste man, gooi alle ballast overboord. Focus, net als ik, op de twee zusjes.’ In de muziek van Cosí fan tutte verwerkte Mozart hoe hij als zeventienjarige jongen dolverliefd werd op Aloysia Weber – die hem afwees – en hoe hij in diezelfde periode ook zijn moeder verloor. Hij kwam terug uit Parijs, ging in Salzburg aan de piano zitten en schreef een lied over hoe Aloysia een schop onder haar kont verdiende. Daarna ontmoette hij zijn toekomstige eega Constanze. Zij was de zus van Aloysia. Mozart wist dus perfect hoe zussen denken en handelen. Daaruit ontstond deze opera.

U dirigeerde ook werk van onder meer Bach, Mahler en Händel. Wat leerde een leven vol muziek u?

Pinnock: Muziek leerde me wat mijn vijfjarige kleinzoon me moeiteloos toont: open zijn, nooit stilstaan, ballast weggooien en het verleden niet als reden gebruiken om vandaag iets te beslissen, leef hier en nu. Eigenlijk verschil ik weinig van de tienjarige knul die van en voor de muziek leefde. Zodra ik kon spreken, zong ik. Mijn ouders hadden snel door dat muziek mijn leven zou worden. Ik werd koorjongen in mijn thuisstad Canterbury en reisde als klavecinist en dirigent de wereld rond. Wat ik telkens probeer, ook met Cosí fan tutte, is om de muziek volstrekt eerlijk te laten klinken. Met Mozart is dat een makkie. Die muziek klinkt alsof ze vanochtend geschreven is. Dat maakt Mozart tijdloos. Bovendien veranderen mensen niet. De door liefde geplaagde personages van Cosí fan tutte verschillen niet van wie wij zijn.

Cosí fan tutte van Opera Ballet Vlaanderen is van 1 februari tot 13 februari te zien in Opera Antwerpen. Van 23 februari tot 6 maart speelt de creatie in Opera Gent. operaballet.be

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content