‘Didier Reynders, Israël houdt een Belg gevangen, waarom onderneemt u niets?’

‘Het engagement van België om op te komen voor de rechten van haar burgers in het buitenland mag niet afhangen van geopolitieke belangen of diplomatieke berekeningen’, schrijft een groep actievoerders aan Didier Reynders. Ze vragen dat ons land werk maakt van de vrijlating van een jonge Belg van Palestijnse oorsprong.

Op maandag 10 september werd Amaya Coppens door de lokale politie gearresteerd in Leon, Nicaragua. Amaya studeert geneeskunde. Ze had zich geëngageerd in de studentenbeweging van 19 april, die het verzet tegen Daniel Ortega op gang trok.

De aanklachten tegen Amaya: terrorisme, het dragen van illegale wapens, brandstichting, ontvoering. Allemaal sterk verworpen door de familie van Amaya. Haar vader stelt dat de beschuldigingen van terrorisme er door de regering worden misbruikt om vreedzaam verzet te breken. Amaya is heel bewogen door ‘strijd tegen onrecht’, vertelt haar vader.

Didier Reynders, Israël houdt een Belg vast in zijn gevangenis, waarom onderneemt u niets?

Twee dagen na haar ontvoering kwam de minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders in hoogsteigen persoon tussen om te laten weten dat ‘als er geen vruchtbaar contact zou plaatsvinden de komende dagen, hij contact zou nemen met de Nicaraguaanse Minister van Buitenlandse Zaken tijdens de Algemene Vergadering van de VN’. Dat is inderdaad wat hij gedaan heeft, nadat het consulaat toelating had gegeven voor een ontmoeting tussen Amaya en haar vader. Die ontmoeting was kort, maar zal een enorme opluchting geweest zijn voor Amaya.

Op dit moment is het nog onzeker wat met Amaya zal gebeuren, maar vicepremier minister Reynders heeft voorbije vrijdag verklaard dat ‘indien de verklaringen die hem werden gedaan correct waren, zou Amaya eerstdaags vrijgelaten moeten worden‘.

Mustapha Awad werd op 19 juli gearresteerd door de Israëlische strijdkrachten aan de Jordaans-Palestijnse grens, na urenlange ondervraging. Hij wilde zijn thuisland bezoeken. Deze jonge artiest en Belgische arbeider van Palestijnse origine wordt beschuldigd van terrorisme door de Israëlische staat, terwijl hij nog nooit eerder een stap heeft gezet in Palestina of Israël. Gedurende lange tijd was het niet duidelijk wat de aanklacht was. Pas na enkele weken werd Mustapha zelf op de hoogte gesteld.

Hij onderging ook een slechte behandeling. Mustapha kon zijn advocaat en de consul pas zien twintig dagen na zijn arrestatie. De consul heeft hem slechts twee bezoeken kunnen brengen. Al het contact met zijn familie wordt geweigerd, volgens de Israëlische justitie zogezegd om ‘veiligheidsredenen’.

Onze minister van Buitenlandse Zaken blijft stil over de zaak Mustapha. We wachten nog steeds op een officieel standpunt waarin hij de behandeling van Mustapha veroordeelt. Gezien de onduidelijke omstandigheden van zijn arrestatie, en de onwettige ondervragingspraktijken die op hem worden toegepast, moet zijn onmiddellijke vrijlating worden geëist.

Amaya heeft de dubbele nationaliteit: Belgisch-Nicaraguaans. Dat maakt de diplomatieke stappen voor haar vrijlating voor ons land moeilijker. Mustapha is Belg. Israël houdt een buitenlander vast in zijn gevangenis. Indien de Belgische diplomatie, meer bepaald haar leider, niet even vastberaden reageert, hebben wij toch allen het recht te weten waarom iemand die in het buitenland willekeurig gearresteerd wordt geen steun krijgt van de Belgische overheid. Dit is een gevaarlijk precedent dat we niet kunnen aanvaarden.

Amaya en Mustapha. Twee Belgen in gelijkaardige situaties, maar de ene is blijkbaar belangrijker dan de andere voor onze diplomatieke diensten. Loyaal en zelfs voorbeeldig in het ene geval, gebrekking en bijna onbestaand in het ander geval. We hebben het recht te vragen dat Belgische burgers op gelijke manier behandeld worden, binnen en buiten onze landsgrenzen.

Het engagement van België om op te komen voor de rechten van haar burgers in het buitenland mag niet afhangen van geopolitieke belangen of diplomatieke berekeningen gelinkt aan het land in kwestie, in dit geval Nicaragua of Israël. We vragen aan onze minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders om zich publiekelijk uit te spreken voor de rechten en de vrijlating van Mustapha bij de Israëlische overheid, zoals hij gedaan heeft bij Amaya bij de Nicaraguaanse overheid.

Ondertekenaars:

Alexis Deswaef, advocaat bij de Brusselse balie en erevoorzitter van de Liga voor Mensenrechten.

Herman De Ley, professor emeritus aan de Universiteit van Gent.

Claude Veraart, professor emeritus, UCL