Luc Baltussen

De regels van de transparantie

Luc Baltussen Luc Baltussen is redacteur bij Knack.

Schaf de getrouwheidspremie af, en de spaarcenten komen prompt weer in beweging.

Dat een spaarrekening twee vergoedingen moet krijgen, een basisrente en een getrouwheidspremie, geldt pas sinds 1 april 2009. Toen werd, omwille van de transparantie, de aangroeipremie afgeschaft. De getrouwheidspremie, vanaf dat ogenblik een verplicht element van de spaarrekening, moest het ‘shoppen’ ontmoedigen en de banken meer stabiliteit verschaffen.

Nu zegt minister van Economie en Consumentenzaken Johan Vande Lanotte de getrouwheidspremie weer de wacht aan. De minister vindt dat de premie de markt van de spaarrekeningen allesbehalve transparanter gemaakt heeft en wil daarover met de sector overleggen. Wat hem betreft, mag de getrouwheidspremie verdwijnen.

Het zou interessant zijn om eens na te gaan hoeveel spaarders precies weten volgens welke regels het spaargeld op hun rekening eigenlijk vergoed wordt. Hoeveel mensen weten bijvoorbeeld dat ze voor geld dat ze 20 maanden lieten staan, toch maar 12 maanden getrouwheidspremie krijgen? Voor sommige rekeningen gelden minimumkapitaaleisen. Soms rekent de bank zelfs een boete aan voor de tijd dat iemands spaargeld onder een bepaald niveau zakte. Andere houden geen rekening met het geld dat de spaarder overbracht van een andere rekening, omdat ze het niet als ‘vers geld’ beschouwen. Voor de vele spaarders die een spaarrekening alleen zien als een rekening waarop ze tijdelijk deponeren wat ze niet meteen nodig hebben op hun zichtrekening, is het landschap van de spaarrekeningen ongetwijfeld een duister woud.

Maar er zijn natuurlijk ook spaarders die de spaarrekening gewoon zien als de beste manier om veiligheid (door de staat gewaarborgd!) en rendement te combineren. Die schuiven niet willekeurig met hun kapitalen en houden meticuleus rekening met de regels van de getrouwheidspremie. Schaf de getrouwheidspremie af, en die kapitalen komen prompt in beweging. Als ze alleen rekening kunnen houden met de basisvergoeding, zullen deze spaarders niet aarzelen telkens die bank op te zoeken die op dat ogenblik de beste rente aanbiedt. Dan kan het bankhoppen weer beginnen.

De bankwereld, de onze helaas niet uitgezonderd, bevindt zich momenteel tussen hamer en aambeeld. De banken worden — volkomen terecht, maar dat doet hier nu even niets ter zake — door de overheid verplicht risico’s af te bouwen. Welnu, hoe hoger de getrouwheidspremie, hoe meer de bank erop kan vertrouwen dat de spaarder twee keer zal nadenken vooraleer hij zijn spaargeld opvraagt. En hoe meer de bank uit die spaarrekeningen kan puren om langetermijnprojecten te financieren. Het afschaffen van de getrouwheidspremie staat dus haaks op het gerechtvaardigde verlangen van de banken om te kunnen inschatten hoelang ze op bepaalde financieringsbronnen kunnen rekenen.

De gedachte dat je niet te gauw geld van je spaarrekening moet halen, omdat je daardoor rente misloopt, is hele generaties Belgen met de paplepel ingegeven. De eerste regel van de transparantie luidt nog altijd dat je de regels niet om de haverklap verandert. De regels rond het spaarboekje dienen zowel de consument als onze financieel-economisch weefsel. De overheid moet niet manisch-depressief van het ene naar het andere hoppen.

Luc Baltussen

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content