Rik Van Cauwelaert

De premier is naakt

Rik Van Cauwelaert Rik Van Cauwelaert is directeur van Knack.

De burgers worden bedrogen, maar ze doen – of ze proberen te doen – alsof ze dat niet merken.

De Nederlandse schrijver Matthijs van Boxsel publiceerde enkele jaren geleden een vermakelijk en tegelijk voor iedereen nuttig boekje: Domheid voor beginners. Een stoomcursus. Van Boxsel is een bonafide academicus die aan de universiteit van Amsterdam cum laude werd uitgewuifd met een scriptie over ‘domheid’. Zijn Encyclopedie van de domheid is intussen in zestien landen verschenen. En de resultaten van zijn werk zijn, althans volgens de auteur, overal merkbaar.

Kennelijk ook bij ons. Want Van Boxsel wijdt uiteraard enkele passages aan de politiek, en wat hij schrijft lijkt zo uit het Wetstraatleven geplukt.

Zijn uiteenzetting komt hierop neer. De politicus bedriegt de boel openlijk; niemand gelooft hem; hij weet dat en wij weten dat hij dat weet en de politicus weet dat wij dat weten. En zo blijft de goede orde gehandhaafd.

Het is zoals met het kind dat roept dat de keizer naakt is. Iedereen ziet dat de keizer – in het Belgische geval: de premier – naakt is. Maar de premier moet de schijn ophouden, en dat is de reden waarom hij stug doorwandelt, in al zijn blootheid. De burgers, in hun rol van onderdanen, moeten meegaan in dat bedrog. Want zolang iedereen doet alsof de premier gekleed is, blijft het volk bijeen.

Dat is er wat momenteel in België aan de hand is: we doen alsof de premier en zijn regering het land echt besturen. En zolang wij dat geloven, blijft de boel bijeen. Kortom: de burgers worden bedrogen, maar ze doen – of ze proberen te doen – alsof ze dat niet merken.

Een mooi voorbeeld is de uitval van minister Paul Magnette, en intussen ook van SP.A-voorzitter Bruno Tobback, naar de Europese Unie. Een korte schorsing voor de SP.A uitgezonderd, dragen de socialistische partijen al een kwarteeuw federale regeringsverantwoordelijkheid. Belgische regeringen waar zij deel van uitmaakten, hebben alle grote Europese verdragen verdedigd en ondertekend. SP.A en PS hebben mee goedgekeurd dat de Europese Unie kan ingrijpen in de federale begroting en zo nodig saneringen kan opleggen.

Midden 2010, tijdens een toespraak voor de Europese Universiteit in Firenze, zei Europees Commissievoorzitter José Manuel Barroso te hopen dat alle lidstaten ten volle beseften waartoe ze zich hadden verbonden. En Barroso bedoelde de begrotingsrigueur die de Europese Unie kan afdwingen.

Wie het destijds waagde bedenkingen te formuleren bij de manier waarop de lidstaten hun soevereiniteit in handen gaven van anonieme, niet-verkozen Europese ambtenaren, die werd als een verkrampte nationalist weggezet.

Maar premier Di Rupo, die steeds vaker in de derde persoon over zichzelf praat, zegt dat de premier vasthoudt aan wat hij noemt ‘de meest constructieve relaties’ met de Europese Commissie. Nu, dat is hem geraden. Want Di Rupo en zijn regering hebben geen andere keuze dan het gedwee uitvoeren van de Europese oekazes.

In een groepsinterview met enkele krantenjournalisten legde premier Di Rupo de saneringsmaatregelen van zijn regering uit als het onvermijdelijke gevolg van de financiële crisis met daarbovenop de eurocrisis. De premier blijkt nu al last te hebben van geheugenverlies. Eerst samen met Paars en daarna met Yves Leterme als premier, heeft de PS, geleid door Elio Di Rupo, mee het primair saldo dat was opgebouwd door het saneringswerk onder premier Jean-Luc Dehaene volledig opgesoupeerd en de concurrentiepositie van België ondergraven. Het onder Dehaene opgebouwde primair surplus bedroeg 6 procent van het bbp – vandaag staat dat op 1 procent. Wat betekent dat Elio Di Rupo en zijn coalitiepartners maar even 25 miljard euro door de gootsteen hebben gejaagd.

De sanering is bijgevolg niet alleen het gevolg van de financiële crisis. De ontsporing was in 2008 al volop ingezet, onder meer als gevolg van de precaire situatie waarin Wallonië verzeilde. Het Waals Gewest, sinds zijn ontstaan onafgebroken geleid door de PS van Elio Di Rupo, zag zijn primaire schuld oplopen van 1,7 miljard euro in 2005 naar 6,2 miljard euro vandaag.

Premier Elio Di Rupo, die beweert de sociale protesten te begrijpen, zegt in Le Soir: ‘De mensen hebben recht op de waarheid.’ De pijnlijke waarheid is dat de sociale afbraak die deze regering heeft ingezet het gevolg is van het federale beleid dat het afgelopen decennium werd gevoerd. Elio Di Rupo en zijn PS zijn mee verantwoordelijk voor een belastingverlaging die de federale financies zich niet konden veroorloven, gecombineerd met een fiscale amnestie, een verbouwing van de bijzondere financieringswet die de staatskas nog sneller liet leeglopen, en de invoering van de notionele-interestaftrek – een regelrechte hold-up op de staatskas.

Europa doet niets anders dan premier Di Rupo verplichten het begrotingspuin te ruimen dat hij zelf, samen met Paars en zijn huidige coalitiepartners, heeft aangericht.

Rik Van Cauwelaert

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content