De grote vermogensbelastingshow

Nu roepen zelfs superrijke Belgen dat ze meer belastingen willen betalen – wat houdt hen tegen?

Maar het zal nauwelijks bijdragen om de huidige crisis op te lossen. Daarvoor zijn andere zaken veel belangrijker, zoals een eenvoudiger belastingstelsel zonder achterpoortjes.

De Amerikaanse miljardair Warren Buffett was de eerste die hardop verkondigde dat het belastingsysteem hem lang genoeg had vertroeteld. Hij bood aan om meer belastingen te betalen om de Amerikaanse begrotingsputten te helpen dempen. De Britse zakenkrant Financial Times bestempelde zijn voorstel als sympathiek maar irrelevant, want het tekort zou er nauwelijks door verminderen. Bovendien is Buffett niet zo genereus als velen denken. Het belastbaar inkomen van Buffett bedraagt 40 miljoen dollar, en daarop wil hij nu meer dan de 17 procent belasting betalen die hij vandaag al afdraagt. Stel nog dat het verdubbelt, dan betaalt hij pakweg 15 miljoen dollar belastingen. Wat betekent dat voor een man wiens vermogen op 50 miljard dollar geschat wordt? Als hij nu eens 2 procent zou betalen op zijn vermogen, dan zou dat de schatkist jaarlijks 1 miljard opleveren. Now we’re talking.

Nadat Franse miljardairs hadden verklaard dat ze in de huidige uitzonderlijke crisisomstandigheden bereid waren om meer belastingen te betalen, zag ook Etienne Davignon een tijdelijke crisisbelasting voor de superrijken wel zitten. Davignon zegt dat zijn ‘dagelijkse levensstandaard niet zal veranderen door zo’n hogere belasting’ en hij vindt ze ‘daarom aanvaardbaar’, al benadrukt hij onmiddellijk dat ze ’tijdelijk’ moet zijn. Hier geldt net hetzelfde als voor Buffett: het gebaar van Davignon is een goedkope pose. Als Davignon echt iets wil bijdragen, kan hij er beter op aandringen dat de ondernemingen waar hij bestuurder was/is de overheidscadeaus uit het verleden zouden terugstorten en eindelijk wel een beetje belastingen zouden gaan betalen.

In de formateursnota van Elio Di Rupo (PS) staat een hele batterij nieuwe en hogere belastingen, waaronder trouwens een belasting van 0,5 procent op de vermogens groter dan 1,25 miljoen euro. Maar de meerderheid van die belastingen treft vooral de middeninkomens. En in tegenstelling tot die van de Davignons van dit land zal hun levensstandaard daardoor wel worden aangetast.

Dat wil niet zeggen dat zo’n crisisbelasting van de rijken er niet moet komen – al was het maar om de belastingverhogingen voor de middeninkomens enigszins verteerbaar te maken. Maar om het Belgische schuldprobleem op te lossen, moet in de eerste plaats naar de overheidsuitgaven gekeken worden, al het is duidelijk dat het ook niet zal gaan zonder meer overheidsinkomsten. Daarbij moet het niet zozeer gaan over nieuwe of hogere belastingen, wel over een transparantere fiscaliteit, die veel minder aftrekposten aanbiedt en waarbij achterpoortjes zoals de managementvennootschappen worden gesloten. De Leuvense professor Jozef Pacolet heeft onlangs berekend dat de Belgische fiscus op die manier jaarlijks 57 miljard euro misloopt.

De hele show rond de ’tijdelijke crisisbelasting voor superrijke Belgen’ dreigt ons een rad voor de ogen te draaien. Een crisisbelasting voor de rijken moet worden ingevoerd, maar het zal de schuldproblemen van België niet oplossen en de rijken zullen het ook niet voelen. Zij zullen wel gewoon verder kunnen blijven profiteren van de talrijke aftrekposten en achterpoortjes, want zij kunnen zich de dure fiscale adviseurs permitteren. En de grote groep gewone mensen zal uiteindelijk de crisis betalen. Hun levensstandaard zal wel dalen.

Ewald Pironet