Bruno Tuybens (SP.A)

‘De doodstraf is in alle omstandigheden, in elke omgeving, een inbreuk op het recht op leven’

Bruno Tuybens (SP.A) Voormalig staatssecretaris voor SP.A en oud-voorzitter van Amnesty International België

Gewezen voorzitter van Amnesty International België Bruno Tuybens is het niet eens met de houding van de Belgische regering ten aanzien van Bahrein. ‘Het idee dat er soloslim gespeeld wordt om iets uit te testen in het kader van de mensenrechten, geeft een erg onbehaaglijk gevoel.’

Onze federale regering, bij uitbreiding ons land, wordt door Human Rights Watch (HRW) nog maar eens met de vinger gewezen. Bij de periodische opmaak, door de VN, van de mensenrechtensituatie in Bahrein heeft België, als enig EU-land, niet op de afschaffing van de doodstraf of op een moratorium op executies aangedrongen, maar gevraagd de toepassing van de doodstraf enkel toe te laten op de ‘ergste’ misdrijven. “Schandalig”, roept de oppositie HRW na, “een originele, realistische en wellicht effectievere benadering”, zeggen Minister Didier Reynders, daarin gevolgd door Amnesty International.

‘De doodstraf is in alle omstandigheden, in elke omgeving, een inbreuk op het recht op leven’

Dit systeem van het tegensprekelijk mensenrechtenrapport binnen de VN-Mensenrechtenraad kennen we vooral van de kritieken die ons land worden toebedeeld: de overbevolking en behandeling van gevangenen, racisme in politiediensten en vooral het jammere wegblijven van een erkend onafhankelijk mensenrechteninstituut. Deze kritieken op het mensenrechtenbeleid in ons land komen dan van alle mogelijke VN-lidstaten, dus ook van landen als Rusland, Congo, Turkije, tot en met Oezbekistan. Dat is nu immers het procédé. Maar ook landen waarvan we het mensenrechtenbeleid beter kunnen smaken, zoals Scandinavische landen, Nederland en Canada nemen deel aan zo’n periodiek rapport.

Deze techniek blijkt haar doel niet te hebben gemist, al is het maar dat ook regeringen, die het niet nauw nemen met mensenrechten, een spiegel worden voorgehouden als zij zich over andere landen uitspreken.

In tegenstelling tot wat Amnesty en mijn achtenswaardige gewezen collega Eva Brems beweert, ben ik absoluut niet gewonnen voor de uitgeteste, schijnbaar meer ‘realistischere’ benadering van onze diplomaten in Genève. Zij hadden zich in eerste orde zeker moeten aansluiten bij de vraag naar de afschaffing van de doodstraf, en in tweede orde om een onmiddellijk moratorium op executies. In het verzoek naar de beperking van de doodstraf op enkel de ergste misdrijven, pleit je immers impliciet voor een hiërarchische benadering van misdrijven: voor de ene soort misdrijven kan de doodstraf nooit, voor de andere desgevallend wel.

Dit staat haaks op de houding van onze regeringen, met Minister Reynders voorop, om overal elke toepassing van een doodstraf te veroordelen. Omdat de doodstraf in alle omstandigheden, in elke omgeving, een inbreuk is op het recht op leven, en omdat de mensenrechten ondeelbaar en onvervreemdbaar zijn.

‘Dat ons land impliciet suggereert dat voor sommige misdrijven de doodstraf aanvaardbaar is, zelfs als tussenstap naar de afschaffing, is een vervelend precedent.’

Dat ons land impliciet suggereert dat voor sommige misdrijven de doodstraf aanvaardbaar is, zelfs als tussenstap naar de afschaffing, is een vervelend precedent, en bij uitbreiding van dit standpunt zal ze zeker door sommige landen worden aangewend om in de toepassing van executies een stapje verder te gaan. Welk effect zal deze houding hebben op landen als China en Iran, waar de exacte aantallen executies zelfs niet te achterhalen zijn?

Indien er voor gekozen zou zijn geweest deze nieuwe houding ten aanzien van de doodstraf ‘uit te testen’ op Bahrein, lijkt het me eerder aangewezen eerst een principieel parlementair debat te houden binnen de Kamercommissie Buitenlandse Zaken, alvorens deze praktijk toe te passen. Onze diplomaten, die vaak een té Atlantisch beleid voeren maar meestal erg goed werk leveren, zijn moreel meer dan alleen aan de voogdijminister verantwoording verschuldigd. Bovendien geeft de idee, dat er soloslim gespeeld wordt om iets uit te testen in het kader van de mensenrechten, een erg onbehaaglijk gevoel.

Bruno Tuybens is gewezen SP.A-Staatssecretaris en Kamerlid, en oud-voorzitter Amnesty International België.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content