Dat Dexia nog decennialang door de begroting zal rondwaren: daar zal tot uw 67 werken niets aan veranderen

Als u later niet het pensioen krijgt dat u verdient, dan komt dat niet alleen omdat een hele generatie politici gedaan heeft alsof het pensioenspook niet bestond. Maar ook omdat Dexia nog decennialang door de begroting zal rondwaren. Tot uw 67 werken zal daar niets aan veranderen.

Vergeet de maatschappelijke tegenstelling tussen links en rechts. Het ware paradigma zit in de decalage tussen roekeloos en niet-roekeloos handelen. Het is op die as dat je politici moet afwegen in het stemhokje, vindt Ivan Van De Cloot. In zijn boek ‘Roekeloos, over banken en politiek’ beklemtoont hij dat roekeloze politici een gevaar zijn voor de samenleving, net zoals roekeloze bankiers. Dat principe kan je toepassen op de oorzaken en afwikkeling van de bankencrisis, maar het is veel universeler dan dat.

Neem nu Johan Vande Lanotte, of bij uitbreiding Steve Stevaert. Het waren de vaandeldragers van de zonnepanelenwoede die we de voorbije tien jaar hebben gekend. “Het was een van de minst efficiënte manieren om een energietransitie door te voeren,” meent Van De Cloot. En toch is de zware factuur van de groene-stroomcertificaten bij alle verbruikers terecht gekomen, via de nettarieven die de distributienetbeheerders aanrekenen. In 2012 kwam Vande Lanotte op het populistische idee om de nettarieven te bevriezen tot 2016. Ondertussen mogen Eandis en Infrax de kosten voor groene stroom zelf doorslikken, maar ooit komt de boemerang terug natuurlijk. De SERV berekende dat de stroomfactuur in 2016 met bijna een derde zal stijgen ten opzichte van 2013. Als de Vlaamse overheid de kosten zou dragen, mag ze daar deze legislatuur 5 miljard voor bijeen schrapen. De keizer van Oostende zag de donkere wolken al komen en stelde deze zomer doodleuk voor om een energieschuldenfonds op te richten. Om het Vlaamse gewest in de mogelijkheid te stellen deze som uit te smeren over de komende twintig jaar. “Dat is nu een typisch voorbeeld van roekeloos beleid,” vertelt Van De Cloot na de opname van Z-Talk Goossens aan Jill Peeters. De weervrouw van VTM legt de laatste hand aan een boek over de klimaatopwarming, nog zo’n exponent van roekeloos menselijk handelen. De twee wisselen gedachten uit over auteurschap, de spotgoedkope steenkolen, gelaarsde Vlaamse ministers bovenop teerzanden bij Total Antwerpen en andere ongemakkelijke waarheden.

In wezen gaat roekeloosheid over het niet nadenken over de gevolgen van bepaalde beslissingen. Ook het niét nemen van maatregelen kan noodlottig blijken. Après nous le déluge, dus.

Voorbeelden bestaan er in overvloed

-Bij wijze van (klimaat)opwarmer: in het regeerakkoord van donderdag staat dat aluminiumpapier en de wegwerpzakjes weer goedkoper worden. Elk weldenkend mens veronderstelt toch dat ze nog duurder moeten worden.

-Het opsouperen van het Belgacom-pensioenfonds is een wat oudere illustratie. Tussen haakjes, in dat van de VRT zou volgens ingewijden ook niks zitten.

-Politici vonden het tot nu toe niet nodig om buitenlands vrachtverkeer te belasten, met een hoge tol voor de volksgezondheid en de mobiliteit.

-De verkoop van overheidsgebouwen om ze voor bedragen zo hoog als de financietoren opnieuw te huren, bleek eveneens onbezonnen.

-Maar nog veel erger was het totale gebrek aan een inclusiebeleid voor allochtonen, waardoor nu een op de tien Europese Syriëstrijders een Belg is.

Om terug bij de hoofdeconoom van Itinera terecht te komen: het afwentelen van de miljardenput bij Dexia op de Belgische belastingbetaler is roekeloosheid met een hefboom. Terwijl tegenpartij Goldman Sachs zich bescheurt op de rand van de Dexia-krater. Is het onwetendheid geweest, of incompetentie, vraagt Van De Cloot zich af. “In dit dossier zit de totale normvervaging van horden bankiers en verkozen politici in ieder detail vervat.” De verontwaardiging van de econoom, die ooit zelf bankier was, is overigens begrijpelijk. Als u later niet het pensioen krijgt dat u verdient, dan komt dat niet alleen omdat een hele generatie politici heeft gedaan alsof het pensioenspook niet bestond. Maar ook omdat Dexia nog decennialang door de begrotingen zal rondwaren. Tot uw 67 werken zal daar niets aan veranderen.

Ivan Van De Cloot is dit weekend te gast in Z-Talk Goossen