In Londen wordt vandaag het manuscript van Samuel Becketts ‘Murphy’ geveild. De waarde wordt op 800.000 à 1,2 miljoen pond geschat.
‘The sun shone, having no alternative, on the nothing new.’ Zo begint Samuel Becketts roman ‘Murphy’, de eerste gepubliceerde roman van de Ierse schrijver. Beckett schreef ‘Murphy’ van augustus 1935 tot juni 1936 in Londen en in Dublin. Hij herschreef de beroemde openingszin acht keer.
Beckett hield niet op te herschrijven. Dat blijkt uit het manuscript van ‘Murphy’, dat eerst ‘Sasha Murphy’ getiteld was en dat vandaag bij Sotheby’s in Londen wordt geveild nadat het gedurende decennia een verborgen bestaan in een privécollectie heeft geleid.
Portretten van Joyce en Chaplin
Het script beslaat zes notitieboekjes waarin Beckett schrapte, toevoegde en krabbelde. De schrijver van ‘Wachten op Godot’ gebruikte ook verschillende soorten gekleurde inkt. Het script van ‘Murphy’ is de weerspiegeling van de worsteling waarmee de jonge schrijver een kunstwerk probeerde te voltooien dat de kwaliteit van zijn grote voorbeeld, James Joyce, moest evenaren, of zelfs overtreffen. Becketts notitieboekjes staan ook vol snelle schetsen, eigenlijk rudimentaire portretten van zichzelf, van Joyce, Chaplin en van de rare snuiters, clowneske personages en landlopers die zijn oeuvre bevolken.
Na het verschijnen van ‘Murphy’ zou het nog tien jaar duren voor Beckett zoiets als vaste grond onder zijn schrijversvoeten zou voelen. In tegenstelling tot Joyce, die zijn materiaal almaar meer op een cerebrale manier verrijkte, begon Beckett juist te schrappen. Wegsnijden werd de methodiek van zijn schrijverschap, het ‘verarmen’ zijn handelsmerk.
Achthonderd handgeschreven bladzijden
Die tendens is al in ‘Murphy’ zichtbaar. De handgeschreven tekst neemt zowat achthonderd bladzijden in beslag. Maar Beckett schrapte heel wat bij het overtikken van het script. Zijn wijzigingen in de getypte versie beperkten zich niet tot details. De roman werd pas in 1938 gepubliceerd. Het uitgetypte manuscript werd door veertig uitgevers afgewezen. Uiteindelijk verscheen de roman op advies van de bevriende schilder Jack Butler Yeats, de broer van de dichter William Butler Yeats, bij uitgeverij Routledge. In de eerste vier jaar na publicatie werden er 620 exemplaren van verkocht.
Becketts handgeschreven manscript van ‘Murphy’ leidde een verborgen bestaan. Beckett had het aan de bevriende Ierse dichter en uitgever Brian Coffey geschonken, omdat die in een recensie de essentie van ‘Murphy’ treffend beschreven zou hebben. Maar Coffey verkocht de notitieboekjes in de jaren zestig aan de Britse privéverzamelaar Stanley Eker, wiens nalatenschap nu wordt geveild. Peter Selley, Sotheby’s senior expert in boeken en manuscripten: ‘This is unquestionably the most important manuscript of a complete novel by a modern British or Irish writer to appear at auction for many decades.’ Tot de aangeboden stukken behoren ook andere handschriften, waaronder een brief van James Joyce aan Lady Gregory, de medeoprichtster van het Dublinse Abbey Theatre.
Piet de Moor
