Mark Z. Danielewski krijgt recordvoorschot voor serieroman

Vanaf begin 2014 zal de cultauteur van ‘Het kaartenhuis’ elke drie maand een aflevering publiceren van zijn 27-delige serieroman ‘The Familiar’.

Hij krijgt daarvoor volgens The Guardian nu al een bedrag met zes nullen, een uitzonderlijk voorschot voor een auteur van behoorlijk experimenteel werk. In ‘Het kaartenhuis’, zijn debuutroman uit 1999, speelde hij bijvoorbeeld met de typografie om het meerlagige verhaal en de verschillende vertelinstanties ook vormelijk uit te drukken. ‘Only Revolutions’ uit 2006 is een bijna plotloze roman die bestaat uit een dialoog van gedichten.

Volgens uitgeverij Pantheon Books, dat Danielewski gul contracteerde, is hij met ‘The Familiar’ opnieuw van plan om “de grenzen af te tasten van de manier waarop romans gepubliceerd worden.” Hij grijpt daarvoor terug naar een oud concept dat zijn hoogdagen beleefde ten tijde van Charles Dickens: de roman die in afleveringen wordt uitgegeven vóór de eigenlijke publicatie.

Dat deden Danielewski, Pantheon Books en hun toenmalige partner, de self-publishing website iUniverse.com, ook al met ‘Het kaartenhuis’. Delen van het verhaal werden tussen februari en maart 1999 dagelijks online gepubliceerd. Een primeur voor die tijd, en een die werd opgemerkt, want ondanks de complexiteit van de roman werd hij toch een hit.

Met ‘The Familiar’ willen Danielewski en Pantheon Books die stunt herhalen. Ze willen met een roman in afleveringen eenzelfde soort buzz creëren als bij tv-series zoals ‘Lost’, of recenter ‘Mad Men’. “Literatuur kan een onderwerp zijn waarmee mensen mee willen zijn of waarover ze praten in een koffiehuis of naast de waterkoeler”, vertelde Danielewski over zijn aspiraties aan The New York Times.

De inhoud van het verhaal en de vorm waarin het boek – voor zover dat nog zo kan worden genoemd – uiteindelijk zal verschijnen, blijven echter in nevelen gehuld. Het weinige wat erover geweten is, lijkt het miljoenenvoorschot niet meteen te verantwoorden. De plot draait rond een 12-jarig meisje dat een kat heeft gered. Voila! Maar in de handen van Danielewski, die zich voor ‘The Familiar’ naar eigen zeggen liet inspireren door ‘Moby-Dick’, ‘The Lord of the Rings’ en de mangareeks ‘Lone Wolf and Cub’, zal het resultaat ongetwijfeld verrassend zijn.

Het is duidelijk dat het romanexperiment weer kan. Romans die de grenzen van het genre aftasten, kunnen vandaag ook goed verkopen en dingen ook mee naar de grote literaire prijzen. Dat bewees dit jaar ‘Een bezoek van de knokploeg’, dat ging lopen met de Pulitzer Prize voor fictie en de National Book Critics Circle Award. Daarin stopt Jennifer Egan bijvoorbeeld het slothoofdstuk in een PowerPointjasje zonder dat ze daarbij aan inhoudelijke kracht inboet. In 2010 gooide Tom McCarthy hoge ogen met ‘C’, dat lange tijd de uitgesproken favoriet was voor de Booker Prize, maar op de valreep de eer aan ‘De Finklerkwestie’ van Howard Jacobson moest laten.

Jeroen Bert