Knack-redacteur Dirk Draulans over zijn fascinatie voor de dierenwereld, #MeToo in het dierenrijk en de gevolgen van de klimaatverandering.
‘Vroeger had ik nooit gedacht dat artikels over dieren zouden passen in een nieuwsmagazine,’ lacht Dirk Draulans, die op de Knackdag op de Boekenbeurs kwam praten over Beestenboel, een recente bundeling van zijn columns in Knack. Daarin verkent Draulans de mens en zijn omgeving, die vaak net zo wonderbaarlijk is.
‘Er zijn nog altijd te veel mensen die denken dat wij een speciale soort zijn, en dat de rest van een lopende band komt gerold. Maar veel dieren hebben echt een mooi verhaal. Van pissebedden verwachten we niet dat ze karaktertrekken zouden hebben. Maar nu weten we dat ze soms voor dood spelen als ze denken opgegeten te zullen worden – maar ze doen dat niet allemaal, anderen beginnen net in het rond te lopen. Dat gedrag vinden we bij wormen, bij mezen, bij muizen. Puur evolutionair bekeken is die variatie eigenlijk heel logisch.’
Maar de menselijke impact op het klimaat zorgt ook voor drama’s in het dierenrijk. Neem nu de pladijs, een ’typisch Noordzeeverhaal’, aldus Draulans. ‘De Noordzee warmt op: ze is nu al een graad warmer dan aan het begin van de 20e eeuw. Dat zorgt ervoor dat veel dieren het te warm krijgen en noordwaarts opschuiven – de kabeljauw is zo al bijna uit onze Noordzee verdwenen. Maar als pladijzen noordwaarts opschuiven, gaan ze ook dieper het water in, en daar zijn ze niet voor gemaakt. Ze kunnen dus bijna niet migreren, en moeten zich aanpassen aan hun nieuwe, warmere omgeving.’
Is daar iets mis mee? Evolutie, weten we sinds Darwin, is de drijvende kracht van de natuur. ‘Maar over die darwiniaanse selectie gaat wel wat tijd heen. De veranderingen die wij introduceren, gaan zo waanzinnig snel dat de aanpassingsmechanismen niet meekunnen. De dieren hinken daardoor achterop, omdat ze nog met een oud systeem werken.’
‘Veel mensen denken bijvoorbeeld ook dat de koekoek een vogel van hier is die in Afrika komt overwinnen. Het is eigenlijk andersom.’ Omdat de rupsenpopulatie bij ons door de klimaatopwarming vroeger piekt, riskeren de koekoeken in nesten te komen omdat ze te weinig voedsel hebben. ‘En de koekoekspopulatie crasht nu inderdaad, al zijn daar waarschijnlijk meer redenen voor.’
#MeToo in het dierenrijk
‘Biologie draait om seks – in de zin van voortplanting, niet van genot en relatievorming. Wij denken soms dat wij een ongebreidelde fantasie hebben, maar wat je allemaal ziet in de natuur, daar kunnen wij nog inspiratie van opdoen. De wilde eend is daar het mooiste voorbeeld van. Nu beginnen ze koppels te vormen, en tot in februari bewaken ze het vrouwtje. De vrouwen die in de tussentijd hun man verliezen, krijgen in sommige gevallen zoveel mannelijke eenden over hen heen dat ze letterlijk verdrinken.
Terugkeerpolitiek met de wolhandkrab
De Chinese wolhandkrab is een invasieve soort in onze contreien die voor aanzielijke overlast zorgt. Gek, want in China is het zo’n delicatesse dat ze er soms te weinig hebben, zegt Draulans. ‘Een oplossing is dus om ze op te eten, maar dan moet er eerst controle op komen. In Nederland hebben ze wel al een eerste stap gezet: een bedrijf begint de krabben te vangen, en exporteert ze naar China. Theo Francken zou dat terugkeerpolitiek noemen.’
‘Niet zo erg als motten die buxussen kaalvreten’
‘De buxusmot is een recent verhaal. Ze is zo’n 10 à 20 jaar geleden naar hier gekomen met de import van aziatische buxusplanten ter vervanging van de inheemse buxus. Die rupsen kunnen zich massaal snel voortplanten, en hebben geen natuurlijke vijanden. Dit jaar was het de allereerste keer dat bijna iedereen er last van had.’
‘Ik vind die buxussen sowieso een symbool van een afgelikte tuin, en ik ben daar geen fan van. Misschien zorgt het er dus voor dat mensen wat meer wilde bloemen en planten in hun tuin introduceren. Maar niemand kan voorspellen wat die motten doen eens er geen buxus meer is: sterven ze uit, of beginnen ze andere inheemse planten te eten?’
#MeToo in het dierenrijk
‘Biologie draait om seks – in de zin van voortplanting, niet van genot en relatievorming. Wij denken soms dat wij een ongebreidelde fantasie hebben, maar wat je allemaal ziet in de natuur, daar kunnen wij nog inspiratie van opdoen. De wilde eend is daar het mooiste voorbeeld van. Nu beginnen ze koppels te vormen, en tot in februari bewaken ze het vrouwtje. De vrouwen die in de tussentijd hun man verliezen, krijgen in sommige gevallen zoveel mannelijke eenden over hen heen dat ze letterlijk verdrinken.
Terugkeerpolitiek met de wolhandkrab
De Chinese wolhandkrab is een invasieve soort in onze contreien die voor aanzielijke overlast zorgt. Gek, want in China is het zo’n delicatesse dat ze er soms te weinig hebben, zegt Draulans. ‘Een oplossing is dus om ze op te eten, maar dan moet er eerst controle op komen. In Nederland hebben ze wel al een eerste stap gezet: een bedrijf begint de krabben te vangen, en exporteert ze naar China. Theo Francken zou dat terugkeerpolitiek noemen.’
‘Niet zo erg als motten die buxussen kaalvreten’
‘De buxusmot is een recent verhaal. Ze is zo’n 10 à 20 jaar geleden naar hier gekomen met de import van aziatische buxusplanten ter vervanging van de inheemse buxus. Die rupsen kunnen zich massaal snel voortplanten, en hebben geen natuurlijke vijanden. Dit jaar was het de allereerste keer dat bijna iedereen er last van had.’
‘Ik vind die buxussen sowieso een symbool van een afgelikte tuin, en ik ben daar geen fan van. Misschien zorgt het er dus voor dat mensen wat meer wilde bloemen en planten in hun tuin introduceren. Maar niemand kan voorspellen wat die motten doen eens er geen buxus meer is: sterven ze uit, of beginnen ze andere inheemse planten te eten?’
#MeToo in het dierenrijk
‘Biologie draait om seks – in de zin van voortplanting, niet van genot en relatievorming. Wij denken soms dat wij een ongebreidelde fantasie hebben, maar wat je allemaal ziet in de natuur, daar kunnen wij nog inspiratie van opdoen. De wilde eend is daar het mooiste voorbeeld van. Nu beginnen ze koppels te vormen, en tot in februari bewaken ze het vrouwtje. De vrouwen die in de tussentijd hun man verliezen, krijgen in sommige gevallen zoveel mannelijke eenden over hen heen dat ze letterlijk verdrinken.
Terugkeerpolitiek met de wolhandkrab
De Chinese wolhandkrab is een invasieve soort in onze contreien die voor aanzielijke overlast zorgt. Gek, want in China is het zo’n delicatesse dat ze er soms te weinig hebben, zegt Draulans. ‘Een oplossing is dus om ze op te eten, maar dan moet er eerst controle op komen. In Nederland hebben ze wel al een eerste stap gezet: een bedrijf begint de krabben te vangen, en exporteert ze naar China. Theo Francken zou dat terugkeerpolitiek noemen.’
‘Niet zo erg als motten die buxussen kaalvreten’
‘De buxusmot is een recent verhaal. Ze is zo’n 10 à 20 jaar geleden naar hier gekomen met de import van aziatische buxusplanten ter vervanging van de inheemse buxus. Die rupsen kunnen zich massaal snel voortplanten, en hebben geen natuurlijke vijanden. Dit jaar was het de allereerste keer dat bijna iedereen er last van had.’
‘Ik vind die buxussen sowieso een symbool van een afgelikte tuin, en ik ben daar geen fan van. Misschien zorgt het er dus voor dat mensen wat meer wilde bloemen en planten in hun tuin introduceren. Maar niemand kan voorspellen wat die motten doen eens er geen buxus meer is: sterven ze uit, of beginnen ze andere inheemse planten te eten?’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier