Amper 1 op 5 van de Vlaamse schrijvers leeft van zijn pen

Volgens een inkomensonderzoek verdienen de meeste Vlaamse auteurs met het schrijven zelf nauwelijks het zout op de patatten.

113 Vlaamse schrijvers deden mee aan een enquête van de Vlaamse Auteursvereniging (VAV) over de manier waarop ze al dan niet aan een schrijversinkomen kwamen. Het laatste onderzoek dateerde uit 1992 maar veel fraais in vergelijking met toen valt er niet te rapporteren. In 2008 bedroeg het beschikbare inkomen per huishouden in Vlaanderen gemiddeld 3287 euro per maand. Voor 60% van de geënquêteerde auteurs ligt het gezinsinkomen onder de 3000 euro en voor 14% zelfs lager dan 1500 euro.

Nog significanter, aldus het VAV-onderzoek, is het erg lage aandeel van het literaire inkomen in het gemiddelde maandelijkse gezinsinkomen: voor twee derde van de auteurs is dat 10% of minder. Het literaire inkomen volstaat dus meestal niet om rond te komen. Dat geldt voor 79% van de auteurs. Slechts 20% kan van zijn pen leven. Bij amper 15% van de auteurs is het literaire inkomen goed voor de helft of meer van het gemiddelde maandelijkse gezinsinkomen. Het is dan ook noodzakelijk dat 87% van de auteurs naast het schrijven nog andere bronnen van inkomsten heeft: de meest genoemde zijn het inkomen van hun partner (30%), hun pensioen (21%) en inkomsten uit ander werk (51%).

Logisch dus dat 57% van de auteurs ook andere betaalde beroepsactiviteiten heeft maar daardoor is de grote helft (53%) wel ontevreden over de tijd die vervolgens overblijft voor het schrijven zelf.

Uit het onderzoek komt een viertal belangrijke conclusies naar voren. Van het bedrijven van literatuur word je meestal niet rijk in Vlaanderen, en in vergelijking met opleidingsgenoten kies je voor een bestaan waarin je sociaaleconomisch zwakker staat. Er is desalniettemin sprake van een toenemende professionalisering in de sector. Het loopt fout met de collectieve rechten van auteurs. Vooral het leenrecht dat in België nog altijd dode letter blijft, doet veel auteurs heel wat geld mislopen. En ook het statuut van oudere auteurs is allesbehalve rooskleurig.

Deze enquête werd aan 620 schrijvers aangeboden. Slechts 113 van hen verleenden hun medewerking. Daardoor is de representativiteit niet zo groot en blijven mogelijke grootverdieners onder de radar.

Het is de bedoeling om in de toekomst, samen met de andere partners van het boekenvak, iets te doen aan de pijnpunten die duidelijk werden uit dit onderzoek. Het VAV, dat vandaag ook zijn vijfjarig bestaan als schrijversvereniging vierde, is vragende partij om alvast het systeem van gesubsidieerde auteurslezingen grondig te herzien.

(bron: persbericht)

Frank Hellemans