Code geel gaat maandag in, met een reeks versoepelingen

Vanaf komende maandag 7 maart schakelt de coronabarometer over naar code geel, en gaan bijgevolg een nieuwe reeks versoepelingen in.

Dat heeft het Overlegcomité beslist, melden verschillende bronnen. De persconferentie vindt plaats om 16 uur, laat de woordvoerder van eerste minister Alexander De Croo weten op Twitter.

Bij code geel verdwijnt de coronapas of het Covid Safe Ticket (CST) in de schuif en vervallen de capaciteitsbeperkingen bij evenementen. Ook de mondmaskerplicht valt weg, behalve in het openbaar vervoer en in zorginstellingen.

Vanaf 11 maart gaat ook de algemene plicht om het zogenaamde Passanger Locator Form in te vullen. Het PLF zal enkel nog moeten ingevuld worden voor wie naar België reist vanuit een derde land dat niet op de witte lijst van de Europese Unie staat. Dat heeft De Croo gezegd na afloop van het Overlegcomité. Voor wie naar België reist en beschikt over één van de drie COVID-certificaten vervalt ook de test- en quarantaineverplichting.

Blindstaren

‘Het einde van een fase’, zegt viroloog Marc Van Ranst vrijdag, nadat het Overlegcomité aankondigde dat vanaf maandag code geel geldt. ‘Je moet er natuurlijk altijd voor zorgen dat je niet te vroeg victorie kraait, maar bon, dat is iets waar virologen zich zorgen over moeten maken’, aldus de viroloog op Eén.

Was dit het laatste Overlegcomité? ‘Ik zou het hopen. Er zijn nu andere katten te geselen’, zegt Van Ranst. ‘De cijfers gaan in de juiste richting. Natuurlijk, wanneer je kijkt naar het aantal mensen die elke dag in het ziekenhuis terechtkomen, ligt dat cijfer nog dubbel zo hoog als die grens van 65, maar dat zakt wekelijks ongeveer met 27 tot 28 procent. Stel dat je die snelheid zou kunnen aanhouden, dan kom je ongeveer op 20 maart op die 65’, legt Van Ranst uit. ‘Wat we wel voor ogen moeten houden, is dat we nu met redelijk lage cijfers zitten voor het aantal nieuwe besmettingen per dag’, gaf van Ranst aan.

Maar, waarschuwde de viroloog, ‘we mogen ons nooit gaan blindstaren op het aantal nieuwe gevallen. Die zullen waarschijnlijk op een bepaald moment opnieuw omhooggaan. Het oog moeten we houden op de bal en de bal dat zijn die ziekenhuisopnames en de afdelingen intensieve zorg.’ Hoe kijkt de viroloog terug op de voorbije twee jaar? ‘Het lijkt geen twee jaar. Dat is bliksemsnel voorbijgegaan. Dat is een heel intense periode gewest. Ik denk dat iedereen ernaar uitkijkt om wat relatieve rust te hebben’, besloot Van Ranst.

Vlaams minister-president Jan Jambon is tevreden met de beslissing. ‘Eindelijk hebben we het punt bereikt waar we zo lang naar hebben uitgekeken: namelijk code geel, de overgang van pandemie naar endemie. We zetten na twee vreselijke crisisjaren een beslissende stap naar het normale leven’, zo zegt Jambon in een reactie.

Jambon heeft het Overlegcomité vrijdag digitaal gevolgd. De Vlaamse regeringsleider is blij dat het grootste deel van de coronamaatregelen vanaf maandag 7 maart op de schop kan. De overstap naar code geel zorgt er volgens Jambon onder meer voor ‘dat we ons maatschappelijk weefsel voluit kunnen herstellen en de getroffen economische sectoren kunnen opveren’. ‘Ik ben blij dat het CST (Covid Safe Ticket) ook met ingang van maandag in geen enkele setting of omstandigheid nog langer zal gebruikt worden’, aldus nog Jambon.

Volgens Steven Van Gucht zullen we pas binnen één tot twee jaar zeker weten of de pandemie echt voorbij is. Dat heeft de viroloog vrijdag gezegd op VTM NIEUWS. ‘Als we dan nog in een stabiele periode zitten, kunnen we zeggen dat de pandemie voorbij is’, zegt hij. Het wordt volgens hem vooral afwachten welke varianten er nog opduiken en welk effect bijvoorbeeld het griepvirus zal hebben.

Volgens de viroloog zullen we de komende weken en maanden in een beheersbare situatie zitten. Hij zegt echter ook dat onze immuniteit, die nu nog vrij goed is, gaat verzwakken en dat er nieuwe varianten gaan opduiken. ‘Virussen variëren continu, dat is een virologisch feit. Er komen misschien nog zware opstoten en dan gaan we weer moeten schakelen’, zegt hij. ‘De vraag is wat dat zal betekenen voor de ziektelast. Kunnen ziekenhuizen de besmettingen aan binnen een normale operationele werking, zoals dat het geval is bij de griep? Als dat niet het geval is, dan gaan we misschien weer moeten terugvallen op het gebruik van mondmaskers. Dat is moeilijk te voorspellen.’

Coronasituatie

Op de wekelijkse persconferentie van het Nationaal Crisiscentrum zei viroloog Steven Van Gucht vrijdag dat de coronasituatie gunstig blijft evolueren.

‘Alle coronacijfers gaan nog steeds in dalende lijn, behalve bij de twintigers in Vlaanderen, waar we nog steeds een lichte stijging opmerken. Mede hierdoor zet de daling van de besmettingen zich minder snel door dan de voorbije weken. Dat vertaalt zich in een lichte stijging van de R-waarde (het reproductiegetal, red.). De R-waarde blijft evenwel ruim onder 1, wat betekent dat de epidemie krimpt.’

Het reproductiegetal bevindt zich op 0,818, vergeleken met 0,740 de week voordien. De voorbije week werden dagelijks gemiddeld 6.011 nieuwe coronabesmettingen geteld, een daling met 27 procent ten opzichte van de week daarvoor.

‘Door de recente en de toekomstige versoepelingen is het wel mogelijk dat de besmettingen verder minder snel zullen dalen en uiteindelijk mogelijk opnieuw zullen stijgen, zoals we nu reeds opmerken bij twintigers in bepaalde Vlaamse provincies’, zegt Van Gucht.

‘Door de grote mate van immuniteit onder de bevolking verwachten we echter niet dat dat in de komende weken of maanden tot nieuwe problemen in de zorg zal leiden.’

Het aantal ziekenhuisopnames daalt met 27 procent: de voorbije week werden gemiddeld 131,7 covid-19-patiënten opgenomen in het ziekenhuis. Het Nationaal Crisiscentrum verwacht dat we tegen 20 maart onder 65 ziekenhuisopnames duiken. ‘Tegen dan kunnen we dus aan beide voorwaarden voor code geel voldoen’, zegt Van Gucht.

Ook huisartsen geven aan dat het de goede kant op gaat. ‘Slechts een klein deel van de huisartsen, meer bepaald 13 procent, meldt nog een zware tot zeer zware belasting. Verleden week bedroeg dat nog 23 procent en de weken daarvoor is dat zelfs hoger geweest dan 70 procent’, zegt Van Gucht.