De beslissing van Vlaams viceminister-president Bart Somers (Open VLD) om het Minderhedenforum links te laten liggen ten voordele van Join.Vlaanderen van Wouter Van Bellingen zorgt voor ophef.
Zowel binnen als buiten de politiek regent het klachten over de beslissing van Vlaams minister van Inburgering en Gelijke Kansen Bart Somers (Open VLD) om in zee te gaan met Join.Vlaanderen. Die gloednieuwe ‘participatieorganisatie’ zal de plaats innemen van het Minderhedenforum. De werkwijze van die laatste noemt Somers in een persbericht een ‘old-school benadering’.
‘De toekomstige participatieorganisatie voor minderheden zal niet langer een koepel van verenigingen zijn’, aldus Somers. ‘In het verleden werd immers vooral gewerkt met organisaties die mensen op basis van hun etnisch-culturele afkomst bijeenbrachten.’ Somers zegt de werking open te trekken naar ‘experten, sociaal werkers, leerkrachten, bedrijven en burgers. ‘Zo zullen meer mensen van buitenlandse afkomst zich effectief vertegenwoordigd voelen.’
De beslissing kan op fel protest rekenen. In de Wetstraat nemen oppositiepartijen Groen en PVDA Somers op de korrel. Vlaams Parlementslid An Moerenhout legt de link met de grootste partij in de regering-Jambon. ‘Organisaties die anders over integratie en racisme denken dan N-VA maakt de Vlaamse regering monddood’, zegt ze. ‘Het Minderhedenforum krijgt nu de rekening gepresenteerd omdat ze jaren de luis in de Vlaamse pels was.’
Maar ook bij de meerderheidspartijen fronst men de wenkbrauwen. ‘Gaan we jarenlang opgebouwde kennis zomaar overboord gooien?’, zegt parlementslid Jo Brouns (CD&V). Hij zegt benieuwd te zijn naar Somers’ uitleg.
Structureel racisme
Uiteraard is de teleurstelling bij het Minderhedenforum zelf groot. ‘Een onbegrijpelijke beslissing’, zegt directeur Landry Mawungu. Hij had erop gehoopt dat de samenwerking met zijn organisatie alsnog zou kunnen doorgaan. ‘We nemen al jaren de rol op van belangenbehartiger van de rechten van etnisch-culturele minderheden. Een constructieve, maar wel kritische en onafhankelijke stem met twintig jaar expertise. Spijtig genoeg zijn dit eigenschappen die middenveldorganisaties steeds vaker niet in dank worden afgenomen.’
Nozizwe Dube, oud-voorzitster van Vlaamse Jeugdraad, reageert eveneens ontgoocheld. Zij noemt het een poging van de Vlaamse regering om ‘legitieme en vitale kritiek op het structurele en institutionele racisme en uitsluiting in de kiem te smoren’.
Politicologe en auteur Nadia Nsayi vraagt zich af ‘waarom mensen zich niet op basis van etnisch-culturele mogen organiseren’. Vluchtelingenwerk Vlaanderen kant zich eveneens tegen de beslissing: ‘Een onbegrijpelijke beslissing met onduidelijke beweegredenen.’
Een onbegrijpelijke beslissing met onduidelijke beweegredenen.
Ook de communicatie van Somers doet vragen oproepen. Zo gaf de minister een waslijst mee van organisaties die al te kennen hadden gegevens partners te willen worden van Join.Vlaanderen. Een eerste rondvraag van MO* leerde dat die stelling niet helemaal correct was. Zo werd organisatie Black History Month aanvankelijk genoemd. ‘Maar als grassroots organisatie wensen we niet geïnstrumentaliseerd te worden’, luidt het.
Ook het recent opgerichte Hannah Arendt Instituut werd genoemd. Daar bevestigt directeur Christophe Busch dat er gesprekken zijn geweest en dat het instituut graag aan tafel zou zitten. ‘Maar we hebben nooit gezegd dat we gingen kiezen vóór Join.Vlaanderen.’ Busch stipt aan dat Minderhedenforumdirecteur Mawungu lid is van de maatschappelijke adviesraad van zijn instituut.
Busch vindt het ‘bijzonder spijtig’ dat de meedingende organisaties geen gemeenschappelijke structuur hebben gevonden. ‘Nu zitten we in een situatie waarin er uit een aantal kandidaten één winnaar wordt gekozen. Hier wordt sowieso schade opgelopen. En dat is zonde voor de sector.’
Wouter Van Bellingen
Binnen de politiek worden eveneens vraagtekens geplaatst bij de man achter Join.Vlaanderen: Wouter Van Bellingen. De oud-politicus (en ex-directeur van datzelfde Minderhedenforum) was sinds 2016 de directeur van vzw Integratiepact.
‘Dat pact had geen slagkracht omdat de Vlaamse regering de harde aanpak van kansenongelijkheid niet prioritair vond’, aldus Moerenhout. ‘Het Integratiepact is dan na kritiek opgegaan in Join.Vlaanderen. Twintig jaar expertise van het forum verliezen aan een organisatie die net bestaat, is een voorbeeld van slecht beleid.’
Het kabinet-Somers benadrukt dat de volledige procedure nog niet rond is. ‘Nu is beslist met welke organisatie de minister in zee wil gaan, start een onderhandelingsfase die enkele weken zal duren over de concrete inhoud van een meerjarenplan en een samenwerkingsakkoord’, luidt het.
Sociaal ondernemer Hassan Al Hilou, een van de partners van Join.Vlaanderen, koestert goede hoop. ‘Het kabinet-Somers garandeert ons dat de bestaande expertise niet zal verloren gaan. Join gaat verschillende partnerschappen aan en kan dus ook in de toekomst samenwerken met organisaties en mensen van het Minderhedenforum.’
CD&V: ‘Dossier Join.Vlaanderen geeft geen sterke indruk’
‘Het dossier van Join.Vlaanderen geeft geen sterke indruk.’ Dat zegt Vlaams Parlementslid Katrien Partyka van CD&V. Ze gaat Vlaams minister van Gelijke Kansen Bart Somers (Open Vld) om uitleg vragen in de plenaire zitting van donderdag.
‘Als er nu al zoveel organisaties afhaken, klopt er toch iets niet’, zegt Katrien Partyka. ‘Het geeft geen sterke indruk. We willen weten op basis van welke elementen de minister heeft gekozen voor Join.Vlaanderen. De opdracht van de nieuwe participatieorganisatie is iets waar we lang over hebben gepraat bij de regeringsonderhandelingen.’ Het kabinet-Somers zegt in een reactie dat er drie dossiers werden ingediend, waarvan er twee voldeden aan de basisvoorwaarden: Join.Vlaanderen en het Minderhedenforum.
Join.Vlaanderen kwam daar als beste uit, waardoor werd beslist de onderhandelingsfase op te starten. ‘Het is geen keuze tegen het Minderhedenforum, maar een keuze voor Join’, is te horen bij het kabinet. ‘De organisatie start vanuit de diversiteit en zet in op concrete projecten op het lokale niveau die segregatie tegengaan.’
N-VA wijst erop dat er nog geen beslissing werd genomen. ‘In de onderhandelingsfase moet een meerjarenplanning worden voorgelegd’, zegt parlementslid Maaike De Vreese. ‘Pas daarna volgt de erkenningsfase. Het is de voltallige regering die de eindbeslissing neemt.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
