‘Brussel wordt bestuurd door Les Snuls’

Elio Di Rupo beseft dat de acht partijaanvoerders verbonden worden door angst, beducht als ze zijn voor de mogelijke gevolgen van de euro- en bankencrisis voor het federale koninkrijk. Geen van de acht wil in de huidige omstandigheden de schuld krijgen voor de mislukking van de formatiepoging.

Terwijl elders in Brussel, in de Europese hoofdkwartieren, koortsachtig wordt gewerkt aan het stutten van het eurohuis en van wankele banken en alles werd ondernomen om het faillissement van Griekenland te vermijden, trachten formateur Elio Di Rupo en de vertegenwoordigers van de acht onderhandelende partijen een federale regering op te tuigen.

In vergelijking met de euro en de schuldencrisis lijken de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde en het al dan niet benoemen van drie weerspannige burgemeesters van faciliteitengemeenten lachwekkende problemen. Alleen moeten die kwesties wel van de baan. Ze moeten een duurzame oplossing krijgen, wil men kunnen overgaan tot de vorming van een hechte federale regering die de noodzakelijke staatshervorming en miljardensanering voor haar rekening kan nemen.

Eind vorige week al berekenden studaxen van de PS discreet wat, in geval van een breuk van het kartel MR-FDF, de electorale neerslag zou zijn bij de komende gemeenteraadsverkiezingen in de negentien Brusselse gemeenten. Volgens insiders zou die schade voor de MR beperkt blijven, omdat Olivier Maingain zowat het enige resterende Brusselse FDF-boegbeeld is. Er mag dan wel nog steeds een FDF-kiespubliek aanwezig zijn in Brussel, de partij heeft geen stemmenkanonnen meer zoals destijds François Persoons of André Lagasse.

Dat peilwerk en de wetenschap dat de liberale partijen, zowel de Franstalige als de Vlaamse, tot veel bereid zijn om op het regeringsschip te mogen blijven, sterken Elio Di Rupo in zijn voornemen om een oplossing te forceren voor de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde.

Di Rupo beseft ook dat de acht partijaanvoerders verbonden worden door angst, beducht als ze zijn voor de mogelijke gevolgen van de euro- en bankencrisis voor het federale koninkrijk. Geen van de acht wil in de huidige omstandigheden de schuld krijgen voor de mislukking van de formatiepoging.

Dat heeft dan tot gevolg dat de Vlaamse partijen zich lieten betrekken bij de institutionele bric-à-brac die Di Rupo aanreikt om de geschorste burgemeesters van de faciliteitengemeenten benoemd te krijgen en de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde zodanig te regelen dat die door alle betrokken partijen als een overwinning kan worden uitgelegd.

Volgens gewezen PS-voorzitter Guy Spitaels, een uitgesproken Waalse regionalist, stelt de regeling die zijn partijgenoot Di Rupo opdiept weinig meer voor dan het afkopen van een wapenstilstand die hooguit achttien maanden zal standhouden. In het beste geval kan met wat Di Rupo tot nog toe op de onderhandelingstafel bracht 2014 worden gehaald. Maar dan begint alles wellicht opnieuw.

De 80-jarige Spitaels, die alle, zelfs de meest brakke politieke waters heeft doorzwommen, gelooft niet langer in de toekomst van het federale België en denkt aan puur confederale oplossingen. Dat laatste is belangrijk voor de interne verhoudingen binnen de PS, waar de regionalistische tendens door Di Rupo streng onder mat wordt gehouden. Die Waalse regionalisten krijgen nu de openlijke steun van Spitaels. Maar die bekommert zich amper om Brussel, laat staan om de Franstalige Brusselse bourgeois in zijn loft of villa in de faciliteitengemeenten.

De PS heeft alleen in Brussel electorale belangen, niet in Halle-Vilvoorde. En die belangen hebben de Vlaamse partijen helemaal in handen. Want de PS, in dezen aangevoerd door de Brusselse regionalist en confederalist Philippe Moureaux, wil een bijkomende financiering voor het hoofdstedelijke gewest. De werkloosheid en de armoede blijven er toenemen, net als de onveiligheid. Het Franstalige onderwijs takelt er zienderogen af. In de meeste Brusselse gemeentebesturen is bovendien onbekwaamheid troef. ‘Brussel wordt bestuurd door Les Snuls’, zegt een Brusselse PS-cabinetard.

Om uit die sociale en economische ellende te raken heeft Brussel dringend nood aan die bijkomende 586 miljoen euro per jaar die door de formateur in het vooruitzicht wordt gesteld.

Voor de Vlaamse partijen is dat forse bedrag een formidabele hefboom om de zuivere splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde af te dwingen, zonder de uitbreiding van Brussel en zonder af te dingen op de bevoegdheid van de Vlaamse regering over haar gemeenten.

De Brusselse gemeenten hebben dat geld dringend nodig, nog tijdens deze regeerperiode. De Vlaamse partijen kunnen die hefboom maar één keer gebruiken. Eens de bijkomende financiering verankerd in de staatshervorming en in een nieuwe bijzondere financieringswet is die optie verkeken. En in de politiek krijgt men zelden een tweede kans.