Ongeboren werk van Herman Brusselmans en Kluun

Schrijvers Erik Vlaminck, Ray Kluun, Stefan Hertmans en Herman Brusselmans waren donderdagavond te gast in ‘Het Desideratorium’ van Behoud de Begeerte. De vier lazen er voor uit work in progress.

Behoud de Begeerte heeft vanavond een divers gezelschap uitgenodigd: schrijver-vedette Herman Brusselmans, zijn Nederlandse jongere broertje Kluun (hier zonder verpinken aangekondigd als de man die Nederland aan het lezen kreeg), kroniekschrijver Erik Vlaminck en Stefan Hertmans, die het betrekkelijke voordeel heeft dat hij vanavond als enige kan komen voorlezen uit een roman die zo goed als drukkensklaar is.

Het leven van uw reporter gaat niet altijd over rozen. Waaien de weergoden eindelijk eens een flard terrasjesweer richting Antwerpen, worden we weer verwacht in de zwarte kubus van het auditorium in de Permekebibliotheek. It’s a dirty job, but someone’s gotta do it.

Vlaminck mag de spits afbijten. De schrijver, door de presentatrice met Nederlandse tongval aangekondigd als auteur van een zesdelige roman fleuf, gunt het publiek een primeurtje. Immers, het hoofdstukje vintage Vlaminck (een kregelige commèrage waarin vader en moeder Vlaminck voor eens en altijd niét naar Frankrijk te verhuizen, ondanks het lichtend voorbeeld van een Nonkel Maurice, die er als kunstenaar fortuin maakte) maakt deel uit van een roman die pas na Vlamincks verscheiden mag worden gepubliceerd. Tot die tijd blijft Vlaminck eraan pulken, reviseren en schrappen- als de schrijver tijd van leven heeft, blijft er straks misschien geen flard meer van over. Het is bij hoge uitzondering dat Vlaminck een stukje ervan openbaart.

DJ

Kluun brengt een embryonaal hoofdstuk mee uit zijn in 2014 te verschijnen roman “DJ.” Duidelijk work in progress, want terwijl Kluun -in verkoopcijfers alvast de evenknie van Harry Mulisch, zo wordt terloops vermeld – voorleest, verbetert en verandert hij zijn tekst nog. Wie weet haalt het hoofdstuk zelfs de uiteindelijke versie van de roman niet.

Pépé

Hertmans heeft ten opzichte van zijn collega’s het voordeel dat zijn roman “Oorlog en Terpentijn” zo goed als klaar is. In het boek brengt Hertmans een hommage aan zijn grootvader. Daarvoor baseert hij zich op de tweedelige memoires die “pépé” naliet: twee dikke schriften waarin de grootvader zich in taal probeert te ontworstelen aan zijn trauma’s uit de Grote Oorlog, zijn verdriet en finaal de blindheid ergo het verlies van zijn passie, de schilderkunst.

Zeik
Brusselmans maakt het kransje rond en laat de gelegenheid niet onbenut om de toeschouwers en initiatiefnemers mildweg in de zeik te zetten. Daartoe behoeft Brusselmans niets anders te doen dan zonder een spier te vertrekken, het eerste hoofdstuk voor te lezen uit de detectiveroman “Zeik,” volgens de auteur voorbode van een dertigdelige reeks detectiveromans met inspecteur Jean-Pierre Zeik in de hoofdrol. Een eerder plan, rond “De avonturen van een glazenwasser,” heeft de embryofase gelukkig nooit overleefd. Er kan een plaagstootje af richting Hertmans: “Ik ga ook een boek schrijven over mijn bompa, weliswaar tijdens de Tweede Wereldoorlog.”

Elke schrijver wordt na voorlezing apart geïnterviewd. Al levert dat best vermakelijke weetjes op (zo schrijft Vlaminck bij voorkeur op de trein, omdat hij daar moeilijker van zijn tekst kan weglopen als er een passage wringt, of kondigt Brusselmans met uitgestreken gezicht aan dat hij nog wel een roman of zestig te gaan heeft, met inbegrip van dertig delen Zeik) toch mis je de interactie die een panelgesprek met de vier auteurs tesamen had kunnen opleveren. Alle vier hebben ze dezelfde terughoudendheid en aarzeling overwonnen om met dat onvoltooide werk voor de dag te komen. Maar misschien hebben de vier genodigden wel commentaar op elkaar manier van werken, op het bijna-affe werk dat ze hier presenteren. Je hebt er als toeschouwer het raden naar. En zo kabbelt de avond als een fleuf voorbij.

Nee, polemiek moet je elders gaan zoeken. Aan het Antwerpse Mechelseplein misschien, waar Vonk & Zonen in de voormalige Studio Herman Teirlinck een soortgelijke reeks “work – in -progress” gebeurens organiseert. Misschien kunnen beide collectieven eens bij elkaar op de koffie om voor eens en altijd uit te vechten wie er als eerste met dat idee op de proppen kwam?

Michiel Leen