National Book Awards voor Louise Erdrich en Kathleen Boo

De twee dames moesten opboksen tegen concurrenten met grote namen, maar de jury van deze prestigieuze Amerikaanse literatuurprijs beloonde hun maatschappelijk engagement.

Louise Erdrich stond met haar jongste en veertiende roman ‘The Round House’ tegenover onder andere ‘Zo raak je haar kwijt’ van Junot Díaz en ‘Een hologram voor de koning’ van Dave Eggers, romans van bekendere auteurs die doorgaans meer media-aandacht genereren en een breder publiek bereiken.
Niettemin is het Erdrich die de prijs voor beste fictie naar huis neemt voor haar aangrijpend verhaal over het onrecht tegen vrouwen in indianenreservaten. ‘The Round House’ speelt zich af in Yoknapatawpha, een fictief reservaat in Noord-Dakota, waar ook eerdere romans van haar zich afspeelden. Een indiaanse werd aan de grens van het reservaat verkracht door een blanke man die maar niet berecht geraakt door de onduidelijkheid omtrent de juridische bevoegdheid in dat gebied. Er heerst een gevoel van straffeloosheid en gebrek aan gerechtigheid. De zoon van het slachtoffer besluit daarom het recht in eigen handen te nemen.

Erdrich maakte bij de prijsuitreiking een statement door haar bedankwoordje aan te vatten in het Ojibwe, het indiaans van haar voorouders, en daarna pas naar het Engels over te schakelen. Ze droeg de prijs op aan de volharding en de waardigheid van indiaanse vrouwen en bedankte de jury voor het duwtje in de rug: “Dit is een boek over een enorm onrechtvaardige situatie die nog steeds aan de gang is in reservaten. Bedankt om het een breder publiek te geven.”

Kathleen Boo werd in de categorie non-fictie beloond voor haar indringende verhaal over de sloppenwijken van Mumbai in ‘Behind the Beautiful Forevers: Life, Death, and Hope in a Mumbai Undercity’. De journaliste van The New Yorker, die eerder al een Pulitzerprijs kreeg voor haar werk voor The Washington Post, dompelde zich gedurende verschillende jaren onder in het leven in Annawadi, een sloppenwijk van Mumbai waar de bewoners hopen op een bestaan in de Indiase middenklasse maar hun dromen vaker wel dan niet zien verdampen.

Boo vond de prijs een erkenning voor het feit “dat de kleine verhalen in zogenaamd verborgen plaatsen er toe doen, omdat ze het grote verhaal, dat van mensen met politieke en economische macht, relativeren.”

Het was opvallend dat verhalen rond opgroeiende jongens het goed deden tijdens deze jaargang van de National Book Award. De protagonist/verteller van ‘The Round House’ is een tiener, net als een van de inwoners van Annawadi die Boo volgde. Ook de winnaar in de categorie jeugdliteratuur, ‘Goblin Secrets’, een fantasyverhaal van William Alexander, draait rond een tiener.

Verder werden nog dichter David Ferry, uitgever Arthur Sulzberger van The New York Times en misdaadauteur Elmore Leonard gelauwerd. Ferry won de poëzieprijs voor ‘Bewilderment: New Poems and Translations’, Sulzberger werd bedankt voor zijn Outstanding Service to the American Literary Community, Leonard voor zijn Distinguished Contribution to American Letters.

Jeroen Bert