Laatste Orange Prize verrassend voor Madeline Miller

Miller wordt bekroond voor haar debuut ‘The Song of Achilles’ en dat was geheel onverwacht.

Van alle genomineerden op de shortlist werd Miller het minst kans op winst toegedicht, maar zoals wel vaker is het de underdog die uiteindelijk met de prijs gaat lopen. In dit geval de Britse Orange Prize, die sinds 1996 elk jaar wordt uitgereikt aan de meest uitmuntende, originele en toegankelijke roman geschreven door een vrouw. Voor de vierde keer op rij gaan het bronzen beeldje Bessie en 30.000 Britse pond naar een Amerikaanse schrijfster. Voor de tweede keer op rij wint onverwacht een debutante. Vorig jaar was de toen 25-jarige Téa Obreht met het bejubelde ‘The Tiger’s Wife’ meteen ook de jongste laureate uit de korte geschiedenis van de Orange Prize.

De voornaamste reden waarom Millers kansen niet hoog werden ingeschat, was niet het feit dat ze met ‘The Song of Achilles’ debuteert, wel dat de roman net als zijn protagonisten Achilles en Patroclus te weinig om het lijf zou hebben. Onder andere Kathy Mathys van De Standaard vindt het boek te eenduidig en te commercieel van opzet.

In The Guardian wordt ‘The Song of Achilles’ dan weer de lucht in geprezen omdat “het proza van Miller poëtischer is dan eender welke vertaling van het werk van Homerus.” En omdat “deze versie van het verhaal diep raakt: een driedimensionale man — een zoon, een vader, een echtgenoot en een geliefde — neemt de plaats in van de vechtende superheld.”

Ook de jury van de Orange Prize kon het verhaal over de ongewone vriendschap en liefde tussen de Griekse antieke held Achilles en Patroclus op prijs stellen. Volgens juryvoorzitster en schrijfster Joanna Trollope is het debuut van Miller “meer dan een waardige winnaar — het is origineel, spitsvondig, is met passie geschreven en is hartverwarmend. Homerus zou trots zijn op haar.”

Ondanks die lovende woorden werd de deliberatie toch een moeilijke klus. De juryleden hadden drie uur nodig om tot een beslissing te komen. Twee boeken zouden tot op het laatste moment in aanmerking zijn gekomen voor de prijs en de uiteindelijke beslissing werd niet unaniem genomen.

In The Guardian geeft Joanna Trollope zelfs toe dat de laatste zitting van de jury veeleer pijnlijk was. Niet dat de juryleden met getrokken messen tegenover elkaar stonden, maar de zes shortlisters waren dit jaar bijzonder sterk. Trollope: “Mocht dit een zwakkere lichting geweest zijn, dan had elk van de huidige genomineerden makkelijk kunnen winnen.”

“Ik hoop dat de gevarieerde onderwerpen en het avontuurlijke karakter van deze boeken voor eens en voor altijd komaf maakt met de idee dat vrouwen alleen maar schrijven over huiselijke taferelen,” voegde Trollope daar nog aan toe.

De 17de jaargang van de Orange Prize wordt trouwens meteen de laatste. Telecombedrijf Orange zal de prijs niet langer sponsoren en dus moet er voor volgende jaar gezocht worden naar een nieuwe hoofdsponsor en een nieuwe naam.

Jeroen Bert