Ken Follett meet zich met Leo Tolstoj

Volgens bestsellerauteur Ken Follett was Tolstoj niet alleen een knoeier, maar ook een genie.

Ken Follett is naast de levende Khaled Hosseini en de dode Stieg Larsson de bestverkopende auteur ter wereld. Op een presentatie van zijn nieuwste boek ‘Val der titanen’ heeft de levende Ken Follett zich vorige week gemeten met de dode Tolstoj. Die laatste schreef ook een dik boek, namelijk ‘Oorlog en vrede’. En precies in deze roman bewijst Tolstoj dat hij een knoeier is, aldus Follett. Hoezo? Omdat in ‘Oorlog en vrede’ een passage voorkomt waarin twee keizers een dialoog voeren, alleen weet je nooit wie van de twee aan het woord is, de Franse of de Russische keizer, aldus Follett, (die overigens ook zei dat hij slechts in één onvergankelijk imperium gelooft: het rijk der vrouw).

Ken Follett is zelf de auteur van een soort ‘Oorlog en vrede’. Zijn epos heet ‘Val der titanen’ en bestaat behalve uit een proloog uit drie delen: ‘Donkere luchten’, ‘De titanenoorlog’ en ‘Een nieuwe wereld’. In de Nederlandse vertaling telt het boek meer dan 900 bladzijden. Om de lezer in dat labyrint niet te laten verdwalen heeft Follett, net als Tolstoj in ‘Oorlog en vrede’, een lijst met personages opgenomen die vijf pagina’s beslaat.

Folletts trilogie, die zich afspeelt tussen 1911 en 1924 (Wereldoorlog I is de kers op de taart), is zelf nog maar de aanloop tot een trilogie over de hele twintigste eeuw. We weten nu al waar die eindigt: met de val van de Berlijnse Muur. Over vier jaar moet het titanenwerk helemaal klaar zijn. Als Follett niets overkomt, is de kans groot dat zijn tijdschema niet in de war raakt. Follett is immers een auteur die al schrijvend de klok in het oog houdt en elke dag zijn pensum afwerkt. Al fingeert hij zijn verhaal, hij let er goed op dat de historische feiten kloppen. Daarvoor kan hij een beroep doen op een batterij historici die hem bijstaan. Tolstojaanse slordigheden zullen hem dus niet overkomen.

Follett, die ook nog tijd vindt om als basgitarist de band ‘Damn right I’ve got the Blues’te seconderen, heeft echter niet alleen kritiek op het rommeltje dat Tolstoj ervan gemaakt heeft. Al is de 61-jarige Brit accurater dan zijn Russische evenknie, toch is Follett ook fair: hij zou al gelukkig zijn mocht zijn ‘Val der titanen’ tien procent van Tolstojs genie bevatten.

Als zijn wens om een genie te worden niet uitkomt, kan Follett er zich mee troosten dat van zijn boeken al meer dan 100 miljoen exemplaren zijn verkocht. Daarvan kon de levende Tolstoj alleen maar dromen.

Er is wel een andere overeenkomst tussen beide schrijvers. In beider leven en werk speelt de godsdienst een grote rol. Om bij Follett te blijven: hij werd zo streng christelijk opgevoed dat zijn ouders hem verboden naar film of tv te kijken. Als uitweg begon Follett op jonge leeftijd eerst boeken te lezen en dan te schrijven.

Folletts bekendste boek is nog altijd ‘Door het oog van de naald’ uit 1978. Het werd in 1981 verfilmd met Richard Marquand, Donald Sutherland en Kate Nelligan in de hoofdrollen.

PS: Wat Follett niet zag. Op de eerste bladzijde van ‘Oorlog en vrede’ (Van Oorschot p. 7, deel 1) is het juli. Later, op bladzijde 41 van dezelfde editie, is het juni. In Tolstojs ‘Oorlog en vrede’ loopt de tijd achteruit.

Piet de Moor