Gedichten Lucebert voor het eerst uitgegeven

Zeven boekjes met gedichten, tekeningen en collages van Lucebert worden binnenkort uitgegeven.

Er staan in totaal 27 nooit eerder gepubliceerde gedichten in. Dat maakte uitgeverij De Bezige Bij bekend.

Lucebert maakte de boekjes rond 1950 voor vrienden. Ze komen uit in een facsimile-editie. De zeven boekjes bevinden zich in de collectie van het Stedelijk Museum in Amsterdam en in privécollecties. De presentatie ervan is op 25 september.

Lucebert is het pseudoniem van de Nederlandse dichter en kunstenaar Lubertus Jacobus Swaanswijk (1924-1994). Hij kwam uit een gezin in de Jordaan waar kunst niet bepaald het allerhoogste goed was. Zijn moeder trok al toen Lucebert nog zeer jong was uit het gezin weg en zijn vader, een huisschilder, moest het alleen rooien met twee zonen.

Lucebert had al vroeg artistieke aspiraties, maar zijn oudere broer probeerde hem te dwarsbomen. Tijdens de oorlog probeerde Lucebert te leven van zijn tekeningen en van muurschilderingen.

Dubbeltalent

Zijn leven kreeg pas kleur toen hij aan Gerrit Kouwenaar, toen redacteur bij de communistische krant De Waarheid, tekeningen aanbood. Toen ze elkaar ontmoetten, las hij Kouwenaar ook enkele gedichten voor. En die merkte onmiddellijk Luceberts dubbeltalent op. Kouwenaar introduceerde Lucebert bij Karel Appel, Constant en Corneille en bij dichters als Schierbeek en Campert.

Met Cobra had Lucebert uiteindelijk weinig gemeen. Hij had meer op met avantgardisten als Paul Klee, Max Ernst, Hans Arp en later met Jean Dubuffet dan met de peinture automatique van Cobra.

Vanaf het begin van zijn oeuvre was Lucebert bezig met verzet. En dat zeker niet op een onbekommerde manier, maar met het volle gewicht. Ook zijn vroege poëzie was al een daad van verzet. Dat Lucebert in zijn ‘late’ periode vooral duisternis laat doorschemeren, heeft misschien vooral met de twijfel aan de kracht van het woord te maken.

En toch moet je alleen maar aan de manier denken waarop Lucebert zijn gedichten schitterend voordroeg om te beseffen dat het hem wel degelijk ernst was. Hij was een profeet, vond hij, omdat hij de waarheid sprak over het schone en het lelijke. (Belga/Paul Demets/MS)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content