Evelien De Vlieger – De bovenkamer van Jakob

In De bovenkamer van Jakob verhuist de elfjarige Jakob met zijn moeder naar het Leliehof, de psychiatrische kliniek waar zijn moeder directeur is. Ze gaan er wonen in een bijhuis, met uitzicht op groen én op de patiënten.

Jakob ontmoet er mijnheer Radboud: die hoort stemmen in het hoofd, snijdt laatste hoofdstukken uit boeken, en keert zich af en toe heel erg in zichzelf. Het belet Jakob niet vriendschap met hem te sluiten.

Ook is er Mira, dochtertje van een patiënte, een ‘kind op grotemensenvoeten’. Ze herinnert Jakob er elke dag aan hoe klein en onwetend die nog wel is en maakt zijn groeiproces danig ingewikkeld, maar boeiend én noodzakelijk.

Evelien De Vlieger schetst in haar tweede adolescentenroman heel erg goed het beklemmende van de psychiatrische instelling: een plek waar je allesbehalve wilt wonen en waar het niet verwonderlijk is dat mensen nog zieker of gekker worden. Voor een zoekende jongen geen evidente setting.

Hoewel: wat is ziek en wat is gezond? Wat is gek en wat is normaal? Het zijn de vragen die Jakob zich gaat stellen en waar je als lezer subtiel een antwoord op krijgt. Moeder en Mira waarschuwen, maar voor Jakob is het duidelijk: mijnheer Radboud mag dan levenslang gek zijn, Jakobs vertrouwen en genegenheid heeft hij, want hij is meer uit één stuk dan veel andere ‘normale’ volwassenen: ‘Jakob had geen zin om iedereen aldoor te moeten ontcijferen. Aan mijnheer Radboud wist je tenminste wat je had. Hij was maar één iemand, in ieder geval op de goede dagen.’

Ook Jakob is een mooi personage: een onzekere, gevoelige, wat naïeve jongen met pijnlijke beentjes, het hart op de juiste plaats én met een behoorlijke ruggengraat. Mira lijkt op het eerste gezicht volwassener, maar worstelt in feite meer met zichzelf: een puber in moedernood. En dan is er nog Jakobs eigen moeder. Door vlakbij haar werkplek te wonen, wordt ze in feite onbereikbaarder voor haar zoon, terwijl die haar nu net zo nodig heeft.

De Vlieger raakt heel veel relevants aan in deze vlot vertelde roman, zonder dat het allemaal te zwaar wordt. Ze belicht alles vanuit verschillende hoeken, zet stevig tot nadenken aan en houdt het tot het einde toe ook voldoende spannend.

Annelies De Waele