Review | Boeken

Debutant Ronald Verheyen vertilt zich aan het volwassen misdaadverhaal

© Alibimagazine VVMA
Lukas De Vos
Lukas De Vos Europakenner

Wat met het al te brave thrillerdebuut ‘Hemelse Dood’ van Ronald Verheyen, vraagt Lukas De Vos zich af.

Er bestaat ook zoiets als het brave misdaadverhaal. Vlaanderen had misschien behoefte aan een eigen Appie Baantjer. Er is Aster Berkhof, zeer zeker, maar bij hem is met de jaren het engagement en de boosheid om de verwildering van de politieke zeden de bovenhand gaan halen. Zijn thrillers dragen daarom een pamflettaire verontwaardiging mee. En dat is zeer aan te prijzen.

Gepensioneerd leraar en dierenliefhebber

Maar we hoeven daarom niet meewarig te doen over pretentieloze, redelijk doorzichtige, spannende avonturenverhalen. Zo eentje komt van de debutant Ronald Verheyen, gepensioneerd leraar en dierenliefhebber. Dat laatste siert hem, dat eerste iets minder.

De belerende toon is niet overal weggewist, het taalgebruik vertoont nog schoonheidsfoutjes (want ‘nadarafsluitingen’ mogen dan schering en inslag zijn bij onze sportverslaggevers, wie het weinig kan schelen of hun taal ‘volkse’ sproeten heeft, maar voor leraars hoort het gebruik van ‘dranghekken’ vanzelfsprekend te zijn; quod non). Maar soit, Verheyen waagt zich aan een roman, en dat siert hem. De situatie is hoogst herkenbaar. Hoofdinspecteur Severijns staat op enkele maanden voor zijn pensioen, en wordt opgezadeld met een reeks gruwelijke moorden, gepleegd door opgefokte reuzenroofvogels, een oehoe en een slechtvalk. Dat de dader kampt met een seksueel probleem is al snel duidelijk. De stalking van TV-ikoon Hanne (de modellen zijn niet ver te zoeken) wordt de inzet van een bloedige strijd tussen vogels en fetisjisten.

Kennissenkring

Maar al te graag speelt Verheyen in op zijn parate kennis en kennissenkring: mijn oud-student Marc Franssen (ATV) krijgt een cameo, mijn filmvriend Erik Van Looy niet minder (zelfs in het dankwoord), Paul Truyts van de Antwerpse politie krijgt zelfs een hoofdrol. Verhoogt het realisme. Verzwakt de spanning. Want helaas haalt Verheyen nergens het niveau van, pakweg, Max Bentow, die heel wat pregnanter de obsessie van de vogelman gestalte geeft in Bloed en Veren. Nog minder roept het de beklemmende sfeer op van een anoneme dreiging als in Hitchcocks The Birds. Maar misschien zijn mijn verwachtingen te hoog gespannen. Verheyen was niet van zins een letterkundig meesterwerk te produceren dat de tand des tijds moest doorstaan. Misschien wou hij gewoon een vervolgverhaal schrijven dat eertijds in de kranten als ‘mengelwerk’ werd aangebracht. Een simpel verhaal over een onweerstaanbare drang, geen whodunit, maar een schets van een stad die hij liefheeft, een filmmaker die hij liefheeft, een overgang waar hij mee geconfronteerd wordt (het pensioen), en de zachte dwang om de verleiding van de media en hun ankers te ondergaan.

Leve de slechtvalk

Niet dat Verheyen zijn huiswerk niet gedaan heeft. Zijn verwijzing naar een moordende, afgerichte slechtvalk in New York (1982) vindt allicht zijn oorsprong in de misdaadromans van Alan Straka, een valkenier die zijn privédetektive Frank Pavlicek dezelfde hobby laat beoefenen in thrillers als A Witness Above, A Killing Sky, Cold Quarry (2001, 2002, 2003), en Kitty Hitter (2009). En nog meer in het gelijklopende verhaal Peregrine van William Bayer uit – jawel – 1982, dat net dezelfde moordende aanvallen op jonge vrouwen inbouwt. “By chance, newscaster Pamela Barrett witnesses the slaying. Her impassioned account of it on television that evening thrills the falconer, a brilliant madman who identifies with his deadly bird. He becomes fascinated with Pam and enmeshes her in a bizarre and deadly scheme even as she finds herself drawn to him by an erotic need she doesn’t understand”.

Meteen heeft u de hele plot van Hemelse Dood. Plagiaat ? Ach, niet echt. Maar oorspronkelijkheid kun je Verheyen evenmin aanwrijven. Een boekje om met de benen omhoog op een warme namiddag (of in je bad) op twee uur uit te lezen. Verheyen blijft teveel haken aan de uitdrukkelijke uitlegging die in jeugdliteratuur onmisbaar is. Voor volwassenliteratuur nog te onvolgroeid.

Ronald Verheyen, ‘Hemelse Dood’, Westerlo, Kramat 2014, 152 blz.

Lukas De Vos

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content