In een opvallende analyse van ‘Ketters’, het nieuwste boek van Ayaan Hirsi Ali, ziet Carel Peeters in ‘Vrij Nederland’ duidelijke parallellen met de manier waarop Luther in de 16e eeuw de christelijke kerk heeft wakker geschud.
‘Ketters zou wel eens een Lutheraans effect kunnen hebben.’ In een opmerkelijke analyse van Hirsi Ali’s nieuwste boek ‘Ketters. Pleidooi voor een verandering van de islam’ breekt de Nederlandse literatuurcriticus Carel Peeters in ‘Vrij Nederland’ van deze week een lans voor de explosieve maar constructieve lading van het boek dat hem doet denken aan de manier waarop Luther destijds de christelijke kerk met zijn ketterse stellingen reformeerde.
Vijf amendementen
Hirsi Ali weet in de Koran moeiteloos het oorlogszuchtige gehalte van de islam te documenteren, aldus Peeters: tot zover niets nieuws onder de zon. Maar de wijze waarop ze via vijf “amendementen” de islam tracht te hervormen op z’n Luthers is ongezien en voor Hirsi Ali’s doen zeer constructief: ‘Zij doet waar niemand eerder op is gekomen: zij stelt in vijf hoofdstukken een reformatie voor aan de hand van vijf concrete “amendementen”‘.
Geen oproep tot jihad meer
Die amendementen (Hirsi Ali) of stellingen (Luther) hebben betrekking op de manier waarop de islam in deze moderne tijden eindelijk zou moeten leren om te gaan met legitieme twijfel en open debat. Ook de doodscultuur – het geloof in het paradijs en het hiernamaals dat het echte leven daardoor in waarde degradeert – en het schermen met de sharia zijn dringend aan herijking toe. De goddelijke status van de profeet Mohammed en het oproepen tot een jihad dienen eveneens herzien te worden: ‘Het gebod tot het voeren van de heilige oorlog, de jihad, moet worden opgeheven.’
Anders dreigt de islam, zo Peeters met Hirsi Ali, te blijven steken in een hopeloos gedateerde, 7e-eeuwse patriarchale benadering van de islam: ‘Die waarden zijn vergeeld: de doodstraf voor afvalligheid, vrouwen als slaven houden, eerwraak als legitieme vergelding, wreedheden begaan in oorlogen, de Koran als Gods laatste woord. Allemaal geschiedenis.’
Frank Hellemans
