In ‘Lettergrepen’ filtert Piet de Moor zijn immense boekenwijsheid uit tot loepzuivere inzichten, zoals je die nog nauwelijks leest. Tenzij in de wereldliteratuur.
‘Wie voortdurend zeurt over de zwaarte van het leven, gedraagt zich als een dief die klaagt over het gewicht van zijn buit.’ Knack-boekensite medewerker Piet de Moor (°1950), die naam en faam maakte met zijn journalistieke stukken én boeken over Duitstalige literatuur, schreef met ‘Lettergrepen’ zijn beste boek tot nu toe voor een breed publiek. Op elke bladzijde staat wel een originele gedachte te blinken die in een compacte, no nonsense-stijl geen reclame maakt voor zichzelf maar alleen de inhoud en – in De Moors geval – zijn lees- en levenservaring laat spreken.
Aforistische stijl
De Moor is daarbij ook niet te beroerd om zichzelf bloot te geven: of het nu om de moeilijke liefde gaat of om zijn delicate huid. Een sporadische proeve van misantropie ontbreekt eveneens niet: ‘Geluk: hysterisch ongeluk omzetten in sereen ongeluk.’ Maar het is vooral zijn aforistische stijl die het hem doet. De Moor citeert graag andere verwante geesten die hem zijn voorgegaan in wijsheidsliteratuur want hij beseft maar al te goed dat ‘opvoeders aftappers zijn’. Hij varieert soms op hun inzichten maar meer dan vroeger legt hij in deze literaire notities zelf zijn ei zonder veel dikdoenerij maar des te preciezer. Hij schaart zich met ‘Lettergrepen’ in de eerbiedwaardige traditie van aformismeschrijvers als François de La Rochefoucauld, Emil Cioran en Witold Gombrowicz, een van zijn favoriete auteurs, zo blijkt.
De Moor is met ‘Lettergrepen. Literaire notities’ niet aan zijn proefstuk toe. In ‘Grimmig heden’ (2008) schurkte hij tegen de wijsheid van andere grote schrijvers aan om zijn eigen licht te laten schijnen over the things that really matter. Maar deze keer citeert hij minder en presenteert hij meer eigen apercu’s die ook op een enkele uitzondering na het herlezen meer dan waard zijn. Wie dus op zoek is naar een ideaal boek voor onder de kerstboom, hoeft niet meer verder te zoeken.
Eenzame hoogte
De geciteerde notities uit de wereldliteraratuur zijn immers stuk voor stuk pareltjes en De Moors eigen spreuken bevatten ook geen lettergreep te veel. Z’n aforistische stijl is uitgepuurder en soberder geworden. Met zijn talent voor welgemikte, gebalde formuleringen staat De Moor in de Nederlandstalige letteren ondertussen op eenzame hoogte.
Piet de Moor, ‘Lettergrepen. Literaire notities’, Van Gennep, 157 blz.
Frank Hellemans
