‘Beste staker, ik begrijp u, maar de tijd is gekomen om deze kering in goede banen te leiden’

VBO-topman Pieter Timermans schrijft een brief aan de stakers: ‘Beste staker, ik ben samen met u bekommerd om de toekomst van ons land, over de toekomst voor onze kinderen. Maar zaagt u niet de tak af waarop u zit?’

Beste staker,

U voelt zich miskend. U bent boos. U voelt zich onrecht aangedaan. U verzet zich tegen besparingen. U verzet zich tegen nieuwe arbeidsregels. U vraagt dat de wet-Peeters – die trouwens nog niet bestaat – teruggetrokken wordt. U vraagt meer geld voor gevangenissen. U vraagt dat de NMBS meer middelen krijgt.

Welnu, ik zeg u nu: ik begrijp al deze gevoelens en vragen. Ik zeg niet dat ik het met alles eens ben, en zeker niet met de methode waarop u nu handelt. Integendeel.

Maar ik wil u een paar elementen ter overweging meegeven. En verderop ook een aantal suggesties doen om uit de impasse te geraken. Een impasse die alleen maar tot gevolg zal hebben dat we met zijn allen zullen verliezen.

De jaren ’70 van vorige eeuw zijn het beste voorbeeld. Ook toen heeft men zich via een massale stakingsgolf verzet tegen de noodzakelijke hervormingen van de regering-Tindemans. De regering is gevallen, maar de problemen bleven bestaan. En 7 jaar later (in 1982) volgde een lineaire, algemene verarming van de gehele bevolking door de devaluatie van de Belgische frank.

Andere kant van de medaille

De economische toestand is niet optimaal, maar stilaan tekent er zich beterschap af. Vorig jaar werden er 25.000 extra jobs geschapen. Dit wil zeggen 25.000 personen en/of gezinnen die er beter aan toe zijn dan voorheen. Voor dit jaar verwachten we iets vergelijkbaar. De bedrijfsinvesteringen trekken opnieuw aan. Geen besparingsinvesteringen, maar uitbreidingsinvesteringen. U weet maar al te goed dat de investeringen van vandaag, de jobs van morgen zijn. Een dergelijke positieve dynamiek is nodig om één van onze sterke pijlers van onze maatschappij, met name een herverdelende sociale zekerheid, in de toekomst betaalbaar te houden.

Maar ook hervormingen zijn nodig. Ik citeer er maar twee omdat deze vandaag vaak bekritiseerd worden. Primo. Hervormingen op de arbeidsmarkt. Geen afschaffing van de 38-uren-week, maar extra mogelijkheden om meer te werken (binnen bepaalde grenzen) in piekmomenten, en bijgevolg minder in dalmomenten. Daardoor zullen we nieuwe vormen van economische activiteit (denk maar aan de e-commerce) kunnen aantrekken.

Ten tweede zijn ook hervormingen in de pensioensystemen nodig, gespreid over een lange periode en met geleidelijkheid doorgevoerd. Gezond boerenverstand zegt dat langer studeren, langer leven, minder lang werken en toch een hoger pensioen verlangen, niet samengaan.

Over de overheidsinvesteringen kan ik bijzonder kort en duidelijk zijn. Daarin schieten we schromelijk tekort. Dat de werkomstandigheden in de gevangenissen en bij justitie schrijnend zijn. Je kan er niet meer naast kijken. Dat er dringend bijkomende investeringen in mobiliteit nodig zijn, hoeft geen betoog als je bv. de zieltogende toestand van de Brusselse tunnels ziet. Dat de NMBS gericht moet kunnen investeren, kan ik begrijpen maar dan aub geen monumentale kunstwerken van stations meer.

Hoe moet het nu verder?

Blijven staken? Zaagt u dan niet, beste staker, de tak af waarop u zelf zit? Het onderuit halen van de economische groei omdat investeerders opnieuw beginnen aarzelen, lijkt mij niet bepaald ideaal. Wilde stakingen opzetten, en de werknemers, de reiziger en de studenten gijzelen, zal allicht het begrip voor uw grieven niet verder doen toenemen. Staken en eisen dat men alle hervormingen intrekt, is niet realistisch. U weet dat ook.

Andere landen zijn ons al met succes voorgegaan in de hervorming van het werkloosheidsstelsel, pensioenleeftijd, e-commerce, arbeidsrecht, brugpensioen, … Als het daar kan, waarom dan niet hier?

U heeft uw punt, beste staker, dus overduidelijk gemaakt

. Daarom is nu het moment gekomen om te spreken rond de onderhandelingstafel en de kalmte in het land te laten terugkeren. Op die manier slaat u twee vliegen in één klap: het prille economisch herstel wordt niet gefnuikt, en de standpunten van de éne en de andere partij kunnen op een objectieve, niet-sloganeske en juiste wijze met elkaar gedeeld worden. Vandaar enkele suggesties ter overpeinzing.

Vooreerst zouden simultaan de sociale partners op federaal niveau enerzijds en in de regionale instanties anderzijds elkaar kunnen ontmoeten, en een oplijsting kunnen maken van welke vragen zij aan de overheden wensen te stellen. Op die manier zullen tenminste al veel onduidelijkheden en verkeerde interpretaties kunnen weggewerkt worden. Dat is de eerste noodzakelijke stap die in een onderhandelingsproces altijd moet gezet worden.

Vervolgens kan er met de regeringstop overleg plaatsvinden om antwoorden op de vragen te vinden. Wie aan zo’n proces niet wil meewerken, heeft andere bedoelingen dan het vinden van oplossingen voor de impasse. En moet dit dan ook maar klaar en duidelijk zeggen.

Daarnaast zouden de overheden aan de Europese Commissie kunnen voorstellen om de te strikte Eurostat-regels inzake overheidsinvesteringen voor ons land voor een periode van bijvoorbeeld 3 jaar te verlichten. Hierdoor wordt vermeden dat belangrijke investeringen met een groot potentieel aan jobcreatie, niet of zeer moeilijk nog kunnen plaatsvinden omdat het volledige investeringsbedrag in één keer in de lopende begroting moet opgenomen worden.

Mobiliteit en sommige renovatiewerken inzake overheidsinfrastructuur staan, wat mij betreft, daarbij prioritair op de lijst. Enig soelaas op investeringsvlak, in deze tijden van bijzonder lage interestvoeten en van voldoende aanwezigheid van geld op de geldmarkten, is vandaag meer dan verdedigbaar.

Ziedaar, beste staker, wat ik u in alle oprechtheid wilde zeggen. Ik ben samen met u bekommerd om de toekomst van ons land, over de toekomst voor onze kinderen. Ik besef bijzonder goed dat ons land momenteel een land in de kering is. De tijd is evenwel gekomen om deze kering in goede banen te leiden.