De verplichte inzet van vier kinderartsen in elk ziekenhuis met een pediatriedienst dreigt volgens Zorgnet Vlaanderen uit te monden in minder kindergeneeskunde.
Zorgnet Vlaanderen, een organisatie die ruim 500 voorzieningen (algemene ziekenhuizen, ouderenzorg, psychiatrie en geestelijke gezondheidszorg) groepeert, trekt aan de alarmbel. Vanaf 2012 moet elke pediatriedienst in een ziekenhuis minstens vier voltijdse kinderartsen tellen. Die maatregel zit al vijf jaar in de pijplijn en lijkt op het eerste gezicht positief. Maar in de praktijk zal volgens Zorgnet Vlaanderen een kwart van de ziekenhuizen zijn aanbod voor kindergeneeskunde daardoor moeten stopzetten, met ‘scenario’s van wachtlijsten en kamperende ouders voor ziekenhuispoorten’ als gevolg.
De verplichte inzet van vier pediaters gaat voorbij aan vele uitdagingen waarmee de kinderafdelingen in de ziekenhuizen geconfronteerd worden, meent Zorgnet Vlaanderen. Sinds 2002 stijgt het aantal geboortes. Er worden ook meer kinderen geboren in arme gezinnen en gezinnen met moeders die geen Nederlands spreken en niet vertrouwd zijn met de hedendaagse zorg voor zuigelingen. Bovendien verandert het ziektebeeld van kinderen. Ze lijden meer aan astma, zwaarlijvigheid, diabetes, neurologische en psychische aandoeningen. Ernstige ziektes zoals kanker of hartafwijkingen vergen intensieve zorg en gespecialiseerde nazorg.
Die grotere en complexere ‘vraag’ zet het ‘aanbod’ onder toenemende druk. Voornaamste knelpunt, zo bleek al in 2009 uit onderzoek van Zorgnet Vlaanderen, is een tekort aan kinderartsen. Er zijn meer vacatures dan afstuderende pediaters. Het beroep van kinderarts schrikt af door de hoge belasting van wachtdiensten ’s avonds en in het weekend. Het inkomen van pediaters is ook lager dan dat van andere specialisten. Veel werktijd gaat naar overleg met ouders en andere hulpverleners (20 procent) en administratie (25 procent), zonder dat ze daarvoor vergoed worden. Probleem is ook dat de overheid de financiering van pediatriediensten afstemt op het aantal overnachtingen, terwijl kinderartsen hun best doen om kinderen via daghospitalisatie en korte opnames zo snel mogelijk weer naar huis te laten keren.
Zorgnet Vlaanderen pleit voor ‘een fundamentele hervorming’ en heeft een eigen ‘kinderplan’. Naast een nieuw financieringssysteem, dat niet méér kost maar wel alle activiteiten van pediaters vergoedt, schetst het plan een ‘netwerk van voorzieningen’ om de taken beter te verdelen. Voor de ziekenhuizen bevat het plan een getrapt aanbod. Basiszorg voor veelvoorkomende ingrepen en onderzoeken bij kinderen moet er in elk ziekenhuis zijn. Een kleiner aantal ziekenhuizen doet dat aanbod ook ’s avonds en in het weekend, en heeft voorts gespecialiseerde zorg door specifiek opgeleide kinderartsen in huis. De expertise en uitrusting van intensieve zorgeenheden voor zeldzame en gecompliceerde aandoeningen van kinderen worden gebundeld in slechts enkele ziekenhuizen. Om in 2012 een implosie van de pediatrie te vermijden hoopt Zorgnet Vlaanderen op steun van alle overheden voor het plan. (PAM)
