‘Zorg is een recht, geen koopwaar’

‘Het recht op zorg, één van de basisrechten in onze Grondwet, staat in de uitverkoop en er is in deze rechtse regering geen haan die daar om kraait’, schrijft Kurt De Loor, Vlaams volksvertegenwoordiger voor SP.A.

Op zondag 15 maart, Dag van de Zorg, zetten tal van zorgvoorzieningen in Vlaanderen hun deuren open voor het grote publiek. Tegelijk zetten deze rechtse regeringen de deur open voor commerciële bedrijven die hun graantje willen meepikken binnen ons huidig zorgmodel, gesteund door Europa en met ‘efficiëntiewinsten’ en ‘besparingen’ als vals voorwendsel. ‘Het recht op zorg’, één van de basisrechten in onze Grondwet, staat in de uitverkoop en er is geen haan rond de regeringstafel die erom kraait.

Enkele dagen geleden trokken zorgaanbieders, werknemers, cliënten en patiënten samen aan de alarmbel. De sector maakt zich zorgen. In 2015 moet ze netto 182 miljoen besparen, maar door de besparingen in het verleden zit ze reeds op haar tandvlees. De blinde besparingsdrift van de overheid lijkt niet te stoppen. Ook de rusthuissector staat op haar achterste poten. 171 instellingen die werken willen uitvoeren, hebben groen licht gekregen van de overheid, maar geld krijgen ze voorlopig niet. Zorgnet Vlaanderen laat er geen twijfel over bestaan: de bewoners zullen opdraaien voor de kosten. Open VLD laat, bij monde van Freya Saeys, weten dat het zo’n vaart niet zal lopen: de vrije markt zal haar werk doen, commerciële bedrijven zullen hun verantwoordelijkheid opnemen. Rest de vraag: Welke verantwoordelijkheid? Die tegenover de patiënten, de bewoners en het verzorgend personeel? Of die tegenover de portefeuilles van hun aandeelhouders?

Het recht op zorg, één van de basisrechten in onze Grondwet, staat in de uitverkoop, en er is in deze rechtse regering geen haan die daar om kraait

Als winst de drijfveer is, dreigt de kwaliteit en betaalbaarheid, en dus ook de cliënt, de dupe te worden. Voorstanders van commercialisering beweren dat de non-profit niet efficiënt werkt en handenvol overheids- en dus belastingsgeld kost. Dat is een fabeltje. Vergelijkende studies tonen aan dat landen waar de zorg overwegend in commerciële handen is, de kosten substantieel hoger uitvallen. In de VS gaat bijvoorbeeld 18 procent van het bbp naar gezondheidsuitgaven, in ons land ‘slechts’ 10 procent. En ondanks die hogere uitgaven, zaten liefst 40 miljoen Amerikanen zonder zorgverzekering voor Obamacare geïnstalleerd werd.

Wie denkt dat commercialisering en privatisering de kosten voor de maatschappij zal drukken, gelooft in sprookjes. De realiteit geeft hen ongelijk. Prijzen stijgen, werkomstandigheden verslechten en de kwaliteit komt in het gedrang. Zo verliep het in de telecom, bij de banken, de post… En nu dus ook in de zorg. Het recht op zorg staat in de uitverkoop en er is geen haan rond de regeringstafel die daar om kraait.

Iedereen heeft recht op gezondheidszorg, maar de ene toch een beetje meer dan de andere? Waar commercialisering zijn intrede doet, ontstaat ongelijkheid. Commerciële initiatiefnemers moeten op het einde van de dag hun aandeelhouders plezieren. Daar hangt een prijskaartje aan vast, de zogenaamde ‘return on investment’.

Het risico is groot dat er een zorgsysteem met twee snelheden ontstaat. Een particuliere, hoogtechnologische en gespecialiseerde zorg voor degene die het kunnen betalen en een soort basispakketje voor de rest. Ziekenhuizen en rusthuizen voor ’the happy few’ en ‘back to basics’ voor de andere 99%. Rendement stelt zijn ijzeren wetten, winstbejag leidt tot selectie. Wie een dikke portefeuille kan voorleggen, wordt geholpen, wie dat niet kan, wordt maar beter niet ziek of oud.

Willen we echt afglijden naar een model waarbij enkel ’the happy few’ met een dikke portefeuille zich een zorgbehandeling of een aangename oude dag kunnen permitteren?

En wat doet Europa? Gezondheidszorg is in de eerste plaats een bevoegdheid van de lidstaten, maar ook in Europa hebben de lobbymachines van de grote commerciële multinationals hun werk gedaan. Uit een gelekt document blijkt dat Europa, achter gesloten deuren, onderhandelt over de commercialisering van de gezondheidszorg. In het voorstel wordt met geen woord gerept over ‘het recht op gezondheidszorg’. Integendeel, er wordt een marktgericht model naar voor geschoven waarbij gezondheid een koopwaar wordt, klaar om verhandeld te worden. Recht op gezondheid, voor de hoogste bieder. In Griekenland bijvoorbeeld, waar de trojka het Griekse zorgmodel draconische besparingen en intensieve privatiseringen oplegde, zijn de gevolgen voelbaar. Een derde van de Griekse bevolking heeft geen toegang meer tot de gezondheidszorg omdat ze die simpelweg niet meer kunnen betalen. Enkel wie centen heeft, wordt geholpen. Zorgwekkend. Willen we een voorbeeld nemen aan de Griekse tragedie?

De besparingen van deze regering brengen de toegankelijkheid en de betaalbaarheid van de zorg in gevaar. Door als overheid te besparen op zorg en door de deur open te zetten voor commerciële bedrijven zetten we ons solidair zorgmodel, dat tot op vandaag geldt als één van de beste van de wereld, op de helling. Willen we echt afglijden naar een model waar enkel ’the happy few’ met een dikke portefeuille zich een behandeling of een aangename oude dag kunnen permitteren? Waar aandeelhouders speculeren met de gezondheid van u en mij? De commercialisering van ons zorgmodel kent maar één winner: de grote commerciële groepen en hun aandeelhouders. Met de kwaliteit en de betaalbaarheid van onze zorg speel je niet op de beurs. Zorg is een recht, geen koopwaar.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content