Zaak-Melikan Kucam: nog steeds geen spoor van 107 mensen met humanitair visum

Een steunbetuiging voor Melikan Kucam te Mechelen op 10 maart 2019. © Belga

Meer dan drie maanden na het intern onderzoek van het kabinet-De Block is er nog steeds niemand van de vermisten van de lijst-Kucam opgedoken. Dat zegt de Dienst Vreemdelingenzaken. ‘De kans is zeer groot dat een deel van hen hier in de illegaliteit woont en werkt’, zegt CD&V-Kamerlid Nahima Lanjri.

‘Waarom toch zo’n slordig systeem opzetten?’ Die vraag stelde minister van Asiel en Migratie Maggie De Block (Open VLD) zich luidop tijdens een parlementaire commissie op 13 maart.

De Block deed er de resultaten uit de doeken van een intern onderzoek dat ze had bevolen naar aanleiding van de zaak rond Melikan Kucam, wiens aanhouding afgelopen dinsdag opnieuw werd verlengd door de raadkamer in Antwerpen.

Dat Mechels N-VA-gemeenteraadslid zou mensen uit vooral de Assyrische gemeenschap naar ons land hebben geholpen in ruil voor grof geld.

Kucam had immers een vinger in de pap op het kabinet van toenmalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA). De lokale politicus, nu al vijf maanden in voorhechtenis, was aangeduid als tussenpersoon die christelijke slachtoffers van de Syrische burgeroorlog moest verbinden met de discretionaire bevoegdheid van Francken om die kwetsbare mensen een humanitair visum te geven.

In tegenstelling tot eerdere reddingsoperaties, checkte de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) de mensen van de lijst-Kucam niet op het criterium van kwetsbaarheid. De tussenpersoon kreeg zo meer zeggenschap over wie in aanmerking kwam voor een visum.

Daarnaast erkende Francken later zelf dat hij Kucam en alle andere tussenpersonen wellicht beter had laten screenen. ‘Al was het maar om me politiek in te dekken’, zo zei hij in februari. Zijn opvolgster wilde uitdrukkelijk niet meer via tussenpersonen werken.

Het lijkt erop dat zij eigenlijk geen recht hadden op asiel en dat we de verkeerde mensen hebben geholpen.

Nahima Lanjri (CD&V)

Een maand later presenteerde De Block dan haar eigen onderzoek. Daaruit bleek dat 1.502 mensen een humanitair visum hadden gekregen van Francken. 121 onder hen hadden nadien echter nooit asiel aangevraagd, nochtans de volgende logische stap. Maar liefst 107 onder hen waren afkomstig van de lijst-Kucam. Daarnaast bleek dat al zeker voor 22 Syriërs van de lijst-Kucam het visum was vervallen.

Normaliter is het de bedoeling dat mensen met een humanitair visum binnen het jaar asiel aanvragen in ons land. Als zij daadwerkelijk in nood waren, dan zouden ze daar vanzelfsprekend recht op hebben. Maar het feit dat zo’n grote groep mensen gelieerd aan Kucam dat niét deed, is opvallend.

Drugsmilieu

Vandaag, meer dan drie maanden na het onderzoek van De Block, blijkt dat aantal stabiel. Dat laat DVZ weten in een reactie aan Knack. ‘Er is quasi geen beweging in dit dossier’, zegt woordvoerder Geert De Vulder. ‘Eén familie die op de lijst van Gave Veste stond, heeft zich recent opnieuw aangeboden, nadat ze hun visa niet hadden opgehaald. De aanvraag wordt nu opnieuw onderzocht zowel op veiligheidsscreening als op de nood aan bescherming.’

Van de vermiste mensen afkomstig van de lijst-Kucam is er dus geen spoor. Volgens Kamerlid Nahima Lanjri (CD&V) een bewijs dat het systeem-Francken nooit het levenslicht had mogen zien. ‘Het lijkt erop dat die mensen eigenlijk geen recht hadden op asiel en dat we de verkeerde mensen hebben geholpen’, zegt ze. ‘Als men via het normaal systeem had gewerkt, en niet via de shortcut langs het kabinet, dan was dit nooit gebeurd.’

‘De kans is zeer groot dat die mensen hier in de illegaliteit wonen en werken. Het kan ook dat een deel van hen is doorgereisd of probeert door te reizen naar het Verenigd Koninkrijk’, aldus Lanjri.

Lanjri sluit potentiële banden met de misdaadwereld niet uit. ‘Ik wil zeker niet veralgemenen, maar we weten dat er in Antwerpen linken zijn tussen de gemeenschap en criminele activiteiten, met name binnen het drugsmilieu.’

Of de diensten de vermiste personen actief moeten opsporen? ‘Dat is zoeken naar een speld in een hooiberg’, aldus Lanjri.

Het kabinet-De Block wenste niet te reageren.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content