Wraakjustitie in Hasselt. Hoe noem je anders 1 jaar cel voor het stelen van vuilniszakken?

De rechtbank van Hasselt heeft een vrouw veroordeeld tot 1 jaar cel voor het stelen van vuilniszakken. De vrouw gaf eerder in een televisieprogramma doorlopend kritiek op het gerecht in Hasselt.

Eén van de hoofdpersonages in het VTM-televisieprogramma ‘Alloo in de Vrouwengevangenis’ is een dertigjarige vrouw uit Sint-Truiden. Voor de camera’s van Luk Alloo gaf de vrouw aanhoudend kritiek op de rechtbank van Hasselt, op de rechters, op het parket en op de gevangenis.

Hetzelfde programma kwam (alleszins bij de Hasseltse gevangenis en bij het gerecht) in opspraak toen familieleden en vrienden na de zelfmoord van een andere gedetineerde ook vrijuit kritiek konden uiten op justitie en het gevangeniswezen. De vakbonden dreigden er zelfs mee Luk Alloo verdere toegang tot de gevangenis te ontzeggen.

De 30-jarige vrouw uit Sint-Truiden is nu door de Hasseltse rechter bij verstek veroordeeld tot 1 jaar cel voor het stelen van vuilniszakken. Het gaat om 13 rollen plastic met een waarde van 162 euro. Er zal zo goed als zeker nooit eerder iemand in ons land veroordeeld zijn tot een straf die neerkomt op 1 maand cel per 13,5 euro schade. Het parket vroeg voor dezelfde feiten nota bene de onmiddellijke aanhouding, maar daar ging de rechter niet op in.

De eerste vraag die ieder weldenkend mens zich bij dit vonnis stelt is: welke straffen spreken ze in Hasselt uit voor ernstige misdrijven? Als het stelen van vuilniszakken een straf van 1 jaar cel rechtvaardigt, welke straf moeten we dan bedenken voor iemand die een moord pleegt? Dan komen we toch echt niet meer toe met een levenslange gevangenisstraf die in de praktijk meestal neerkomt op 30 jaar cel?

Het is bijna onmogelijk om voorbij te gaan aan de indruk dat de Hasseltse rechter zich hier bezondigt aan wraakjustitie. De vrouw vond een forum om kritiek te spuien op het gerecht en op individuen binnen het gerecht en krijgt nu een koekje van eigen deeg. Het heeft er alle schijn van dat de beklaagde veroordeeld wordt voor andere feiten dan die die haar ten laste worden gelegd.

De straf die is uitgesproken, staat in ieder geval totaal niet in verhouding tot de feiten die zijn gepleegd, ongeacht de voorgeschiedenis van de dader of de context van de feiten. In eender welke andere gemeente zou de vrouw in plaats van een jaar cel een GAS-boete van 250 euro hebben gekregen.

Bijzonder vreemd toch dat het parket geen tijd kan vrijmaken voor winkeldiefstallen wanneer ze gepleegd worden door gewone burgers, maar wel een prioriteit van vervolging met inbegrip van de vraag tot onmiddellijke aanhouding aan de dag kan leggen wanneer het gaat om iemand die blijkbaar op het persoonlijke vlak een gevoelige snaar geraakt heeft.

De vrouw werd eerder al veroordeeld tot 18 maanden cel (waarvan 12 met probatie-uitstel) voor het binnensmokkelen van heroïne in de gevangenis en tot 30 maanden cel (waarvan 20 met probatie-uitstel) voor dealen. ‘Deze vrouw heeft al genoeg kansen gekregen,’ zei de rechter in de motivatie van de straf van 1 jaar cel voor het stelen van enkele vuilniszakken.

Het is heel goed mogelijk dat de vrouw inderdaad zelf al vele kansen verbrod heeft. Dat is nog geen reden voor de rechter om de eerste de beste futiliteit aan te grijpen om de beklaagde dan maar meteen alle mogelijke kansen te ontnemen om op haar dertigste nog een fatsoenlijk leven op te bouwen.

Het gaat hier voor alle duidelijkheid om een uitspraak bij verstek. Dat betekent dat de beklaagde niet kwam opdagen tijdens de zitting. Zij kan achteraf een nieuwe rechtszaak vragen waar ze dan wel opdaagt zonder dat er al een beroepsprocedure wordt opgestart.

Nogal wat rechters hebben de irritante gewoonte om bij verstek een veel hogere straf uit te spreken dan wanneer de beklaagde wel aanwezig is, simpelweg omdat ze vinden dat je maar moet opdagen als je ergens van beschuldigd wordt.

‘Abberante superstraffen uitspreken bij verstek is fout,’ zegt Jan Nolf, ere-vrederechter, justitiewatcher en columnist bij Knack.be. ‘Een straf dient niet om iemand te verplichten naar de rechtbank te komen. Dit vonnis klopt langs geen kanten. De uitspraak van de rechter in Hasselt lijkt eerder op humeurjustitie.’