Wouter Beke: ‘Nu solidariteit nodig van ziekenhuizen naar woonzorgcentra’

Na de ziekenhuizen, vrezen nu de woonzorgcentra voor een tekort aan beademingstoestellen. Dat bleek woensdag onder meer uit getuigenissen in Terzake op Canvas. Volgens Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke is er nu solidariteit nodig van de ziekenhuizen naar de woonzorgcentra.

https://twitter.com/terzaketv/status/1247956679758618626Terzakehttps://twitter.com/terzaketv

"Tekort aan zuurstof kan een probleem zijn in de nabije toekomst. Dan worden de palliatieve zorgen moeilijker. Het zou een drama zijn."

Huisarts Erik Pinxten over patiënten in rusthuizen #terzaketv pic.twitter.com/fvNwYuivlJ

— Terzake (@terzaketv) April 8, 2020

Volgens directrice Dominique Roodhooft van vzw Zorg-Saam dreigt er een zuurstofprobleem. ‘We hebben leveranciers die een paar weken geleden de zuurstoftoestellen zijn komen halen omdat er bij ons te veel stonden en men ze in de ziekenhuizen nodig had. Als het zo is dat alleen de ziekenhuizen die toestellen hebben, dan weet ik niet waarom wij de patiënten moeten verzorgen’, zei ze.

‘Ik denk dat het nu belangrijk is dat de solidariteit ook terug in de omgekeerde richting gaat’, reageerde Wouter Beke in De Ochtend op Radio 1. ‘Dat is een kwestie van zorg, maar ook een kwestie van capaciteit van de ziekenhuizen zelf. Want naarmate we de woonzorgcentra onder controle kunnen krijgen, zal de overloop naar de ziekenhuizen minder worden. Dus ik denk dat op dit ogenblik die solidariteit er moet zijn.’

Zorgnet Icuro ‘voorlopig gerustgesteld’

‘Ik ben voorlopig gerustgesteld.’ Dat heeft Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder van Zorgnet Icuro, donderdag gezegd in De Ochtend op Radio 1. ‘Er is nu een 11 punten-plan en er komt dagelijks overleg met het Vlaamse niveau. We gaan daar hard aan meewerken.’

Op de vraag of dat niet al drie weken eerder had moeten gebeuren, zei de topvrouw van de zorgkoepel: ‘Ik wil de evaluatie pas achteraf maken. De situatie is nu wat ze is. Nu moet werk gemaakt van de nodige beschermingsmaterialen en ondersteuning.’ Cloet zei blij te zijn dat er nu ook op Vlaams niveau overleg komt (tot nog toe was dat er alleen met het federale niveau, nvdr). ‘Er gaat daadkrachtig kunnen opgetreden worden. Er wordt ook in het weekend vergaderd’, voegde ze eraan toe.

Over de politieke versnippering in ons land, zei ze dat de bevoegdheidsverdeling bij ons niet evident is, dat ze veel overleg nodig maakt, maar dat het systeem nu op gang komt. ‘We staan klaar met artsen en ziekenhuizen om de rusthuizen te ondersteunen. Daar hoop ik op.’ Op de opmerking dat er veel tijd wordt verloren met zogeheten interministeriële conferenties (IMC’s), klonk het dat die IMC’s elkaar snel opvolgen, maar dat het evidenter zou zijn als alles in één hand zou zijn.

Over het probleem van zuurstoftekort in rusthuizen (voor het toedienen van palliatieve zorg) zei Margot Cloet dat er met het Geneesmiddelenagentschap FAGG naar alternatieven wordt gezocht zoals vloeibare zuurstof. ‘We zoeken naar oplossingen, maar het zal nijpend zijn.’ Over de vraag wat er moet gebeuren als personeelsleden in woonzorgcentra positief testen, verwees Cloet naar het advies van de experten. ‘Personeel zonder symptomen gaat best zeven dagen in quarantaine. Wij schikken ons daarnaar.’

Cloet wees er tot slot nog op dat er een elfde punt aan het oorspronkelijke 10 punten-plan van Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke was toegevoegd, namelijk het waken over het mentale welzijn van personeel en bewoners in woonzorgcentra.

‘Niet alle punten uit plan van Beke zijn nieuw, wel wordt alles beter op mekaar afgestemd’

‘Het elf punten-plan van Vlaams minister Beke om de problematiek in de woonzorgcentra aan te pakken is een goede zaak. Het gaat niet om allemaal nieuwe punten, maar de aanpak verloopt hiermee coherenter en vanuit een gestructureerde visie’, zegt Joris Moonens, woordvoerder van het Vlaamse Agentschap Zorg en gezondheid.

‘Heel wat punten zijn al in uitvoering zoals de lock-in en de ondersteuning van het Agentschap Zorg en Gezondheid bij een uitbraak, maar alle onderdelen worden nu samengebracht in één plan en daardoor zullen de maatregelen mekaar versterken. Dat er een taskforce wordt opgericht, is ook goed voor de coördinatie van de acties. Het is tegelijk een versterking van het overleg dat er sowieso al was met de zorgkoepels. Het is ook een goede zaak dat de taskforce geleid wordt door iemand met veel ervaring.’

Over de problematiek van het zuurstoftekort in woonzorgcentra, zegt de woordvoerder dat die pas zeer recentelijk aan de oppervlakte is gekomen en dat voorlopig nog niemand een zicht heeft op de omvang van de problematiek. ‘Het is vooral aan het Geneesmiddelenagentschap FAGG om na te gaan wat er moet gebeuren om die problemen op te lossen’, zegt Moonens. ‘Ook hier denk ik dat er best gerekend wordt op de solidariteit van de ziekenhuizen om mensen met ademhalingsproblemen op te nemen.’

Botst dat niet met een eerdere richtlijn om mensen in rusthuizen in een eindfase van het leven niet meer naar de ziekenhuizen te brengen? ‘Neen’, reageert Moonens, ‘ er is nooit sprake geweest van een transferverbod naar ziekenhuizen. Wel was er en advies van de geriaters dat stelde dat het beter is dat mensen op leeftijd afscheid nemen van het leven in de vertrouwde omgeving van het rusthuis. Dat is een kwestie van menswaardig overlijden. Maar het veronderstelt wel dat de woonzorgcentra dan in staat zijn om die levensbeëindiging ook kwaliteitsvol te garanderen. Wanneer iemand gebaat is bij een overbrenging naar het ziekenhuis, dan kan dat nog. Ook de wens van de familie is daarbij belangrijk.’

5.000 Rode Kruisvrijwilligers en 4.500 crisisvrijwilligers klaar om WZC’s te ondersteunen

Zowat 5.000 hulpdienstvrijwilligers en 4.500 crisisvrijwilligers van Rode Kruis-Vlaanderen staan klaar om meteen ingeschakeld te worden in de Vlaamse woonzorgcentra. Dat meldt Rode Kruis-Vlaanderen donderdag. De vrijwilligers kunnen ervoor zorgen dat de druk op het zorgpersoneel in de rusthuizen afneemt, door logistieke en zorgtaken voor hun rekening te nemen.

Nu er een groot aantal coronatests ter beschikking is, rijst de vraag wat er moet gebeuren als blijkt dat een groot deel van de zorgverleners in een woonzorgcentrum positief test en dus thuis moet blijven. ‘Wanneer er een acuut personeelstekort is in een woonzorgcentrum of de druk op de zorgverleners om andere redenen te groot wordt, kan er een beroep gedaan worden op Rode Kruisvrijwilligers en crisisvrijwilligers. Zij staan klaar om onmiddellijk aan de slag te gaan’, zegt Ine Tassignon, woordvoerster van Rode Kruis-Vlaanderen.

De vrijwilligers van Rode Kruis-Vlaanderen kunnen snel hulp bieden. ‘Rode Kruis telt ruim 5.000 vrijwilligers met een degelijke opleiding in hulpverlening. Ze zijn expert in hulp bieden bij rampen. Daarnaast lanceerden we bij het begin van deze crisis een oproep naar burgers om zich in te zetten voor het Rode Kruis als crisisvrijwilliger. Er hebben zich al meer dan 4.000 mensen geregistreerd. Ook zij zijn quasi onmiddellijk inzetbaar.’

De crisisvrijwilligers voeren vooral logistieke taken uit. Dat kan bijvoorbeeld gaan over bedden opmaken, koffie, thee en maaltijden uitdelen of kranten bedelen. De vrijwilligers van Rode Kruis-Vlaanderen met een opleiding in hulpverlening kunnen het zorgpersoneel in woonzorgcentra ook bijstaan in zorgtaken. Ze hebben allemaal ervaring met patiëntencontact en kunnen bijvoorbeeld assisteren bij wondzorg.