Wilfried Vandaele, het ‘groene geweten’ van N-VA: ‘Nee, de Vlaamse regering beknot de burgerinspraak niet’

Wilfried Vandaele (N-VA) © Ilia Lavrysen
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

Een nieuw Vlaams decreet maakt het burgers moeilijker om zich tegen een overheidsbeslissing te verzetten. N-VA-fractieleider Wilfried Vandaele verdedigt de hervorming.’Er wordt soms onheus gebruik gemaakt van procedures.’

En plots staat de hele milieubeweging op haar achterste poten. Organisaties als Greenpeace, de Bond Beter Leefmilieu en Natuurpunt vrezen dat een nieuw Vlaams decreet het verzet tegen milieuvergunningen stokken in de wielen steekt. Voortaan moeten burgers aantonen dat ze een persoonlijk belang hebben bij hun verzet én al van bij het begin van de procedure alle elementen voorleggen. Volgens critici zorgt dat voor extra drempels. Een petitie met meer dan 20.000 handtekeningen kon de goedkeuring van het decreet in het Vlaams Parlement vorige week niet voorkomen.

N-VA-fractieleider Wilfried Vandaele, beter bekend als het ‘groene geweten’ van zijn partij, verdedigt de hervorming van zijn partijgenote Zuhal Demir, minister van Omgeving. ‘Soms wordt er onheus gebruik gemaakt van procedures. In mijn gemeente De Haan hebben we dossiers die vijftien jaar aanslepen.’

Volgens Vooruit is dit decreet gemaakt op maat van projectontwikkelaars die ongestoord hun bouwplannen willen doorzetten.

Wilfried Vandaele: (wegwuifgebaar) Het gaat evengoed over de aanleg van fietspaden of – ik huiver als ik eraan denk – de bouw van gascentrales. Ook windturbines raken gewoon nooit gebouwd. Zelfs binnen de sector doen concurrenten elkaar de duvel aan door in beroep te gaan.

Slechts 1 procent van alle vergunningsaanvragen komt voor de Raad van Vergunningsbetwistingen. Dat is toch bezwaarlijk een groot probleem?

Vandaele: Het evenwicht tussen inspraak en het primaat van de politiek is soms zoek. Op een bepaald moment moet je de knoop kunnen doorhakken. Gemeentebesturen die vergunningen afleveren, kunnen immers afgestraft worden door de kiezer.

Bart De Wever en Zuhal Demir (beiden N-VA) op 16 maart 2021.
Bart De Wever en Zuhal Demir (beiden N-VA) op 16 maart 2021.© Frederic Sierakowski

Bezorgde burgers moeten voortaan van bij aanvang alle bezwaren op tafel leggen. Eigenlijk kunnen enkel advocaten dat, en die kosten geld. Groen spreekt van klassenjustitie. Bovendien moeten burgers een direct eigen belang aantonen.

Vandaele: De Vlaamse regering beknot de burgerinspraak niet. Individuen moeten vandaag ook al een eigen belang aantonen. Als kustbewoner mag ik niet optreden tegen een dossier in Genk. Een individu dat geen persoonlijk belang kan aantonen, kan zich tot een organisatie richten, want die kunnen zich wel blijven roeren.

En mensen nemen vandaag al vaak een advocaat, hoor. Maar ook wij vinden dat het bij gewichtige dossiers mogelijk moet blijven om nieuwe elementen aan te brengen wanneer die in de loop van het proces naar boven komen. Dat is ook de geest van het decreet: het gaat om klagers die haast bewust dingen achterhouden voor later in de procedure. Dat is vandaag een beproefd recept.

U spreekt over de ‘geest van het decreet’. Is deze tekst niet te open voor interpretatie?

Vandaele: Dat gebeurt wel vaker. We zullen zien hoe de rechtbanken ermee omgaan. Als blijkt dat de inspraak wordt beknot, dan zal de N-VA bereid zijn het decreet te herbekijken. De zaak komt wellicht voor het Grondwettelijk Hof, dus dat wordt een interessante toets. De regering vroeg wel twee keer advies aan de Raad van State, en die ging akkoord.

Over inspraak gesproken: gemeenten in Antwerpen en Limburg verzetten zich fel tegen de bouw van pijpleidingen tussen de Antwerpse haven en het Duitse Ruhrgebied, een project dat bekendstaat als de Leidingstraat.

Vandaele: Dat dossier suddert sinds 2005. Zo’n pijpleiding haalt tienduizenden vrachtwagens van de weg, maar zorgt voor schade aan bossen en natuurgebieden. De discussie is net begonnen. Als blijkt dat er te veel impact is, zou het project kunnen sneuvelen.

In dat andere grote thema, het stikstofdossier, staat Demir tegenover CD&V-landbouwminister Hilde Crevits. Na het stikstofarrest legde de regering tijdelijke maatregelen op die strenger zijn voor de landbouw dan voor de industrie. Het beeld van een N-VA die de Antwerpse industrie beschermt, doemt op.

Vandaele: (lachje) Antwerpen staat sterk in de partij omdat Antwerpen sterk staat in Vlaanderen. De chemische cluster zorgt voor jobs en inkomsten. In het stikstofdossier heeft de industrie al heel wat inspanningen geleverd. De landbouw ook, maar de laatste zes jaar is dat gestagneerd, ook al ontkent Sonja De Becker van de Boerenbond dat staalhard. De provinciale deputaties, waar CD&V nog steeds sterk staat, hebben de afgelopen jaren extra megastallen voor kippen toegelaten, met alle ammoniakuitstoot van dien. Sinds 2015 steeg het aantal kippen van 30 naar 40 miljoen.

Kunnen Demir en Crevits het eens worden over een definitieve stikstofregeling?

Vandaele: Het zal moeten, maar het wordt niet gemakkelijk. Laat het wel duidelijk zijn dat niemand de boeren de nek wil omdraaien.

Wilfried Vandaele (N-VA)
Wilfried Vandaele (N-VA)© Ilia Lavrysen

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content