‘Wil de Vlaamse beweging nog een toekomst hebben, dan zal ze socialer moeten worden’

‘Is de Vlaamse beweging werkelijk een speeltje van de politiek zoals na de verkiezingen dikwijls achteraf blijkt?’ vraagt Erik D’hamers van Vlinks zich af.

De verkiezingsstrijd voor 2018 en 2019 is vorige week begonnen. Is de Vlaamse beweging werkelijk een speeltje van de politiek zoals na de verkiezingen dikwijls achteraf blijkt? Vroeger was het de CVP en daarna CD&V die in verkiezingsstrijd inspeelde op de Vlaamsgezinde gevoelens en na de stembusgang een heel andere denkrichting op ging. Ondertussen heeft N-VA de rol van leidende centrumpartij overgenomen en ook nu weer wordt de Vlaamse beweging gebruikt in de politieke strijd. De Vlaamse zaak blijft zowel bij voor- als tegenstanders heftige gevoelens opwekken. Of de N-VA het meent blijft momenteel nog een onbeantwoorde vraag, maar de Vlaamsgezinde kiezer zal de N-VA net als de CVP vroeger het voordeel van de twijfel geven en dus geloven.

Karl Drabbe stelde onlangs in een interview met Knack dat iedereen uit de Vlaamse beweging die kan lezen en schrijven bij N-VA zit. Maar dan gaat hij wel voorbij aan Vlinks; een nieuwe Vlaamsgezinde sociale netwerkgroep die de Vlaamse beweging verruimt en er terug een echte ‘volksbeweging’ van wil maken. Ja, het is een feit dat vele Vlaamse bewegers van de rechterzijde naar VB en de N-VA doorgegroeid zijn. Allicht is daardoor ook het imago gegroeid dat de Vlaamse beweging enkel een zaak van rechts is.

Net om die foutieve perceptie recht te trekken en als tegenreactie hierop is Vlinks ontstaan. Er tekende zich hier zich een ‘politiek gat-in-de-markt’ af, zowel aan de Vlaamsgezinde als aan de linkse flank. Als de politieke partijen van de linkerzijde een toekomst willen hebben, dan zullen zij Vlaamser moeten worden. Wil de Vlaamse beweging een toekomst hebben, dan zal zij socialer moeten worden. Politieke partijen als de sp.a en Groen zijn veel te vastgeroest om Vlaamser te worden, net zoals de N-VA te vastgeroest is om linkser en/of socialer te worden. Dus zal de Vlaamse beweging socialer en progressiever moeten worden. Er is altijd een gezond evenwicht geweest tussen de Vlaamse beweging en de politiek, en ook nu zal dat natuurlijk evenwicht zich herstellen.

Voorbijgestreefde opdeling tussen links en rechts?

Uiteraard weet Vlinks ook dat niemand uitsluitend links of rechts is. Iedereen is op bepaalde vlakken eerder links of eerder rechts. Is de opdeling tussen links en rechts dan voorbijgestreefd? Op zich wel, want de meeste mensen zijn een gezonde mengeling van beide. Maar de opdeling speelt wel nog steeds in de politiek. Dit ontkennen zou de waarheid geweld aandoen zijn. Onlangs is nog bewezen dat vele Vlaamse kiezers niet voor de partij stemmen waar ze ideologisch bij passen, maar ze blijven wel in het linkse of rechtse segment.

De naam ‘Vlinks’, een samenstelling van Vlaams en links, lijkt voor sommigen een contradictie. Onterecht, want de Vlaamse beweging was van bij het begin een sociale beweging. Het woord links in de naam maakt echter wel heel duidelijk dat het om een groep gaat die expliciet niet-rechts is of wil zijn. Net als de woorden ‘Vlaams’ of ‘rechts’ schrikt het sommige mensen af, maar het trekt ook mensen aan. Vlinks wil niet ‘anti’ zijn. Maar dat neemt niet weg dat het kritiek zal blijven geven, op alles wat de Vlaming aanbelangt zowel wat Vlaamse als sociale thema’s betreft.

De Vlaamse zaak is teveel het thema geworden van de rechterzijde en is door de N-VA en VB geclaimd. Met als gevolg dat de linkerzijde deze taart aan zich laat voorbij gaan, wat jammer is, want hierdoor zouden ze er ook electoraal op kunnen vooruitgaan. Hetzelfde speelt aan de linkerzijde: daar zijn de sociale en groene thema’s geclaimd. Vlinks wil voorbij deze hokjes denken en over beide taarten spreken. En meer nog, de taart uitdelen aan iedereen die de clichés wil doorprikken en met een open geest wil oordelen.

(Erik D’hamers is kernlid van Vlinks)