‘Wanneer worden kinesitherapeuten eindelijk niet meer gezien als veredelde masseurs?’

Het collectief ‘Kinesitherapeuten voor een aanvaardbaar honorarium’ trekt ten strijde: ‘Onze beroepsgroep wordt, ondanks alle inspanningen en verbeteringen van de voorbije jaren, nog steeds niet als volwaardige gesprekspartner binnen de gezondheidszorg gezien.’

Al jaren wordt het beroep van kinesitherapeut en de kinesitherapie als discipline onvoldoende gewaardeerd. In de eerste plaats door de overheid maar ook door de andere stakeholders in de zorg en sociale zekerheid. Ook bij sommige patiënten leeft nog steeds het beeld van de kinesitherapeut als veredelde masseur. Maar niets is minder waar.

De opleiding kinesitherapie is de voorbije decennia – en zeker de laatste jaren – geëvolueerd van een bacheloropleiding bestaande uit weinig tot geen wetenschappelijk ondersteunde behandelingen tot een volwaardige universitaire masteropleiding van vijf jaar.

Eén van de gevolgen is dat wereldwijd – en ook in België – universitaire onderzoeksgroepen binnen dit domein als paddenstoelen uit de grond schieten en er nog steeds nieuwe onderzoeksdomeinen ontstaan.

Uit dit onderzoek volgen inzichten en concrete gevolgen voor het evidence based handelen binnen de kinesitherapie – ondertussen de dominante aanpak.

Voor de meeste aandoeningen die binnen het domein van de kinesitherapie vallen, bestaan er vandaag wetenschappelijk onderbouwde behandelingen. Deze behandelingen worden natuurlijk nog bijgeschaafd in dialoog met het gevoerde onderzoek.

Kinesitherapeuten scholen zich vandaag dan ook continu bij. Zo zijn ook de collega’s die in het verleden een bacheloropleiding kinesitherapie volgden ondertussen voldoende op de hoogte van de vooruitgang in het veld. En dit is maar goed ook, de kwaliteit van ons beroep is door dit alles namelijk enorm verbeterd.

Maar in tegenstelling tot de uitbreiding van de opleiding en het steeds meer evidence based werken, wordt het beroep in dit land nog steeds financieel ondergewaardeerd. Het honorarium voor een kinesitherapeutische behandeling werd ondertussen al meerdere jaren niet aangepast – zelfs niet geïndexeerd in lijn met de stijging van de levensduurte.

In België is het honorarium voor een geconventioneerd (erkend, nvdr) therapeut vastgelegd op 22,26 euro voor een behandeling in de praktijk van de kinesitherapeut. Voor een huisbezoek mag een forfaitair bedrag van 0,39 euro bovenop die 22,26 euro aangerekend worden. Dit zou zowel de verplaatsingskost als tijdsinvestering moeten dekken…

Om deze cijfers in perspectief te plaatsen, volstaat het ze te vergelijken met het gemiddeld honorarium van een vergelijkbare kinesitherapeutische behandeling in West-Europa als geheel. Dit bedraagt 36 euro. In de meeste van de West-Europese landen ligt het opleidingsniveau daarenboven nog steeds op het niveau van een bachelor. In België zijn dus niet alleen de studies uitgebreider, ook de vergoeding ligt een pak lager.

Eind 2016 liep de huidige conventie, waar bovenstaande honoraria in vastgelegd waren, af. Het voorstel van conventie M17, op tafel gelegd door het RIZIV en de mutualiteiten, werd in december door de kinesitherapeuten én Axxon (de beroepsvereniging) verworpen.

Deze conventie hield opnieuw geen rekening met onze verzuchtingen en zou de spreidstand tussen de gespecialiseerde zorg die door ons wordt verleend en het honorarium dat hiertegenover staat in stand houden – en zelfs nog vergroten.

De kwaliteit van behandelingen dreigt op deze manier in het gedrang te komen. De huidige evidence based manier van werken laat niet langer toe deze tarieven toe te passen. Om kwaliteitsvolle zorg te verlenen dienen we een volwaardige praktijk uit te bouwen met het nodige oefenmateriaal, een voldoende grote oefenruimte, afgesloten behandelruimtes en een wachtzaal. Hiernaast zijn er uiteraard ook de andere kosten zoals water, verwarming en elektriciteit. Met plezier volgen we ook opleidingen om onze kennis up to date te houden en de zorg die we bieden steeds te verbeteren. Hier hangt ook een (stevig) prijskaartje aan.

Onze beroepsgroep wordt, ondanks alle inspanningen en verbeteringen van de voorbije jaren, nog steeds te weinig als volwaardige gesprekspartner binnen de gezondheidszorg gezien, waardoor er slechts beperkte middelen vrijgemaakt worden.

Dit terwijl juist een investering in kinesitherapie, gezien het steeds groeiend wetenschappelijk fundament, een alternatief biedt voor tal van operatieve ingrepen en een forse kostenbesparing binnen de gezondheidszorg en dus ook sociale zekerheid zou kunnen opleveren.

Als kinesitherapeuten worden we bovendien reeds jarenlang gediscrimineerd ten aanzien van de artsen en tandartsen. Zo wordt het ons moeilijk gemaakt uit de conventie te treden en zelf een aanvaardbaar honorarium vast te leggen.

Hier zijn een aantal nadelen aan verbonden voor zowel de therapeut als de patiënt. De therapeut kan in dat geval immers geen aanspraak maken op de RIZIV-toelage (som geld te investeren in pensioenopbouw of polis gewaarborgd inkomen) en de telematicatoelage (subsidie voor aanschaf en gebruik informaticaprogramma). Patiënten van gedeconventioneerde therapeuten worden op hun beurt 25% minder terugbetaald voor een behandeling – ongeacht de hoogte van het gevraagde honorarium. Dit in tegenstelling tot patiënten van artsen en tandartsen die gedeconventioneerd zijn. Is dit geen schending van het gelijkheidsbeginsel?

Aangezien de huidige situatie niet meer houdbaar is, ondernemen wij actie en verenigen wij ons. Concreet willen we:

• een herverdeling van de overheidsmiddelen binnen de gezondheidszorg;
• een representatieve vertegenwoordiging van de beroepsgroep van de kinesitherapeuten in de bestuursorganen en raadgevende commissies;
• de opheffing van de discriminatie in terugbetaling tussen geconventioneerde en gedeconventioneerde kinesitherapeuten;
• een aanvaardbaar honorarium dat in lijn ligt met ons opleidingsniveau en vergelijkbaar is met onze collega’s in het buitenland;
• een aanvaardbaar honorarium voor een huisbezoek en niet de symbolische 39 eurocent.

In (bange) afwachting van een nieuw voorstel tot conventie zullen de kinesiterapeuten zich blijven verenigen rond dit onderwerp én zullen ook onze patiënten worden geïnformeerd. Het is ook voor hen dat we ons met hart en ziel willen én zullen blijven inzetten, dag na dag.

Dit opiniestuk werd geschreven door het collectief ‘Kinesitherapeuten voor een aanvaardbaar honorarium’.