Waarom prins Laurent mag blijven hopen op 50 miljoen euro van Libië

Prins Laurent op 21 juli 2020. © Utrecht, Robin / Action Press
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

‘De bal ligt in het kamp van minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR)’, zegt Alex Tallon, vereffenaar van de gewezen vzw van prins Laurent.

Hij duurt al jaren en lijkt nog niet meteen af te stevenen op de finale, maar toch kende de soap rond de Libische miljoenen van prins Laurent vorige week een nieuwe wending. Laurent is opnieuw een stapje dichter om zo’n 50 miljoen euro te recupereren die hij verloor in Libië. Volgens zijn entourage ligt de weg echter nog geplaveid met obstakels.

1) Waarom heeft Laurent recht op zo’n 50 miljoen euro?

Alles draait rond de gewezen vzw Global Sustainable Development Trust (GSDT). Daarmee wilde Laurent een herbebossingsproject opstarten in het Noord-Afrikaanse Libië. Dat project werd stopgezet door een eenzijdige verbreking van het contract in 2010, toen Libië nog werd geleid door de ijzeren hand van wijlen Muammar Khadaffi. In 2015 oordeelde de Brusselse burgerlijke rechtbank dat Libië een schadevergoeding moest ophoesten voor die contractbreuk.

2) Waarom zag de prins nog niets van zijn geld?

Op dit punt neemt het verhaal duizelingwekkende proporties aan. De advocaten van de prins poogden immers om beslag te laten nemen op de Libische fondsen in ons land. Een resolutie van de VN-Veiligheidsraad uit 2011, die het levenslicht zag tijdens de Arabische Lente, zorgde voor de bevriezing van Libische tegoeden wereldwijd. In België ging het om zo’n 14 miljard euro, voornamelijk bij effectenreus Euroclear.

De prins heeft herhaaldelijk geklaagd dat de Belgische regering te weinig doet om het verschuldigde bedrag uit die fondsen te weken. Laurent stuurde in 2019 zelfs een vlammende brief naar toenmalig premier Charles Michel (MR). Daarin vroeg hij onder meer dat de regering het Sanctiecomité van de VN op de hoogte zou brengen dat ze de fondsen zou ontvriezen om zo de 50 miljoen euro uit te betalen. Tot nu toe weigerde de regering keer op keer.

De zaak rond de prinselijke vzw kreeg trouwens een lelijke uitloper toen bleek dat de interesten van die bevroren Libische tegoeden wél werden uitgekeerd. En dat tegen de VN-resolutie in. In totaal gaat het om maar liefst 2 miljard euro. Dat geld vloeide terug naar het door oorlog geteisterde Libië. De zaak deed een kleine bom ontploffen in de Wetstraat. Vooral Nationale Bank-directeur Steven Vanackere (CD&V) en eurocommissaris Didier Reynders (MR) kwamen in nauwe schoentjes te zitten. Zij waren in de betreffende periode minister van Financiën.

 Muammar Khadaffi in 2009
Muammar Khadaffi in 2009© Getty Images

3) Welke wending krijgt het verhaal nu?

Zoals gezegd weigerde de regering telkens om zich te richten tot het VN-Sanctiecomité. Vorige week kwam daar plots verandering in. In de Kamer zei huidig minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) dat hij geen enkel bezwaar ziet om het Sanctiecomité in New York op de hoogte te brengen. Op 20 oktober klonk het nog heel anders. Toen repte de CD&V’er over ‘ernstige juridische bezwaren’.

De gewijzigde mening komt er naar zijn zeggen na enkele brieven van de vereffenaars van de vzw. ‘Ik heb de bezwaren van de minister nooit begrepen’, zegt vereffenaar Alex Tallon. ‘Volgens een Europese verordening over de bevroren Libische tegoeden valt deze zaak onder de voorwaarden die tot zo’n notificatie aan het VN-Sanctiecomité kunnen leiden.’

Maar daarmee is de kous nog niet af, zegt Tallon. Na de goedkeuring van de minister van Financiën is het aan de minister van Buitenlandse Zaken om de kennisgeving te verzenden naar New York. Volgens de vereffenaar is het voldoende dat ons land de kennisgeving opstuurt. Het comité heeft tien werkdagen om eventueel te reageren. ‘De bal ligt nu in het kamp van minister Sophie Wilmes (MR)’, zegt Tallon. Dinsdag geeft ze toelichting in het parlement.

4) Is het geld binnen handbereik?

‘Er is licht aan het einde van de tunnel’, zegt Tallon. Maar hoelang die tunnel is, is nog onduidelijk. De vereffenaar spreekt van een ‘belangrijke eerste stap’. Want als de goedkeuring voor de ontdooiing rond zou zijn, dan moeten de centen nog daadwerkelijk worden opgehaald. Zo zullen de vereffenaars moeten aankloppen bij Euroclear. Het valt nog te bezien of de bank zich welwillend zal opstellen.

Bovendien zit dat geld momenteel vast. In 2017 legde de Brusselse onderzoeksrechter Michel Claise beslag op de Libische miljarden na een klacht van een van Laurents advocaten, die in naam van de vzw handelde. Euroclear betwistte die ingreep. Afgelopen zomer bevestigde de Kamer van Inbeschuldigingstelling (KI) in Brussel die inbeslagname nog. Het geld blijft waar het is.

De soap rond de Libische fondsen kan dus nog geplaagd worden door enkele plottwists. Tallon blijft er rustig onder. ‘We zijn al jaren bezig, maar we hopen dat er nu eindelijk een oplossing kan komen.’

Onderzoeksrechter Michel Claise
Onderzoeksrechter Michel Claise© Didier Bauweraerts

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content