‘Waarom ik mijn coronapremie maar niet uitgegeven krijg’

Deze zomer kregen veel werknemers een coronapremie van hun baas. De regering beslist wel waar u dat geld aan mag uitgeven. ‘Het past in een van de grootse tradities van de Belgische politiek: cheques verzinnen.’

Ik herinner me nog goed de warmte en blijdschap die mij overviel toen ik voor de zomer een mailtje kreeg waarin stond dat ook wij bij Roularta in de prijzen vielen. We kregen allemaal een consumptiecheque, oftewel een coronapremie. Vorig jaar bedacht om de zorgsector te bedanken, nu ook voor bedrijven die de afgesproken loonstijging van 0,2 procent zelf gênant laag vonden: een extraatje dat werkgevers eenmalig aan hun medewerkers kunnen geven. Het was misschien niet het maximale bedrag van 500 euro dat we bij Roularta kregen, maar toch ook een sommetje met één nul. Ik belde eerst mijn collega’s op om samen te kunnen vieren, daarna mijn beste vrienden en ten slotte, natuurlijk, mijn moeder. De hele zomer lag ik te fantaseren over wat ik met dat geld kon doen. Tegen september zat mijn hoofd vol ideeën.

Het is natuurlijk wel geen hard geld, het is een consumptiecheque. Dat is een verschilletje, en dat bleek algauw toen het bedrag vorige maand niet in mijn handen belandde maar op de kaart werd gestort waarop ook mijn maaltijdcheques staan. Ik moest op de site van het tussenbedrijf dat daar wellicht een aardige, echte cent aan verdient opzoeken in welke winkels ik mijn coronapremie kon besteden. Toegegeven, ik ben niet iemand die voor zijn plezier gaat shoppen. Maar geen enkele winkel waarvan ik me de naam kon herinneren, bleek deel te nemen, of deel te mogen nemen, aan deze actie.

Pas toen ik voor de grap mijn groente- en fruitwinkel in Borgerhout intikte, had ik prijs. Daar kon ik heen met mijn cheques, om ze te verzilveren in echte, extra koopkracht. Maar de jongens achter de kassa daar wisten natuurlijk helemaal niet waarover ik het had toen ik trots met mijn kaart zwaaide. Mijn moeder en ik weten ondertussen precies hoe dit zal aflopen: ik zal mijn pogingen om dat geld uitgegeven te krijgen tijdelijk staken, en zal nog eens aan die cheques denken als de geldigheidstermijn nét is verstreken.

Nu maakt het voor de stand van het land niet zo heel veel uit dat ik zit te knoeien met geld dat ik om te beginnen niet echt nodig had, maar vorige zomer was dit dus het cadeautje dat we met z’n allen aan het zorgpersoneel hebben gegeven. Bedacht door de regering-Wilmès en trots voorgesteld: een extraatje waarvan de regering besliste waar u het kon uitgeven, toen trouwens op nog veel minder plekken. U zou het maar eens in uw hoofd moeten halen om iets bij een onlinewinkel in het buitenland te bestellen.

Hoe parochiaal en klein kan een land zijn?

Het past natuurlijk in een van de grootse tradities van de Belgische politiek: cheques verzinnen, omdat onze politici ons blijkbaar niet vertrouwen met cash. Het is de reden waarom veel Belgen een deeltje van hun loon in maaltijdcheques krijgen uitbetaald, en ook de ecocheques bestaan nog altijd. Vreemd toch, dat het IPCC ons nog altijd geen bloemetje heeft toegeworpen voor deze krachtdadige klimaatmaatregel. De coronapremie is slechts de laatste loot aan deze boom: waarom iedereen een som geven die vrijgesteld is van belastingen als je er ook een heel fiscaal systeem voor kunt optuigen? Next up: de energiecheque, een ideetje waar de PS dezer dagen mee speelt. Want met uw consumptiecheque kunt u deze winter natuurlijk uw energiefactuur niet betalen, of wat had u gedacht?

De consumptiecheque is dus een nieuwe soort koterij die de regering-Wilmès tijdens de coronacrisis bedacht, en waar de regering-De Croo aan voortbouwt. Niemand zat erop te wachten, maar nu ze er staat zullen we nog wel manieren vinden om ze te gebruiken. Uitgerekend deze regering probeert ons te laten geloven dat ze onze fiscaliteit transparant en rechtvaardig zal maken. Hoeveel cheques zijn daarvoor nodig?