Ludo Bekkers

‘Waarom het werk van sommige fotografen wel besproken wordt en dat van anderen niet’

Ludo Bekkers Kunst- en fotografierecensent

Fotograaf Wim De Schamphelaere maakt tot acht meter grote foto’s die er uitzien als een operadecor met figuranten in een quasi natuurlijke omgeving. Waarom doet hij dat?, vraagt Ludo Bekkers zich af.

Waarom wordt het werk van sommige fotografen wel besproken en dat van anderen niet? Goede vraag en het gedeeltelijke antwoord is dat het niet uitsluitend gaat om esthetische redenen maar dat écht goede fotografen iets meer te vertellen hebben dan wat ze in hun beelden tonen.

Neem nu Wim De Schamphelaere (Kontich, 1963) die foto’s maakt die er uitzien als een operadecor met figuranten in een quasi natuurlijke omgeving en op breed panoramisch formaat. Waarom doet hij dat op die manier en wat wil hij er mee vertellen?

Als ingenieur begonnen in de biochemie en later mede-eigenaar van een vooruitstrevende drukkerij sloeg hij, een decennium geleden, resoluut een andere weg in en werd voltijds fotograaf. Die omslag kwam er niet zomaar want hij was uiteraard al langer met fotografie bezig en bovendien gefascineerd door vreemde culturen. Hij ontdekte die tijdens reizen naar Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse gebieden. Zonder specifiek antropologische bedoelingen nam hij zowel de inheemse bevolking als hun woonomgeving in zijn geheugen op. Hij fotografeerde beide, aanvankelijk zonder precies doel tenzij een herinnering aan die ontmoetingen. Maar er was ook al een sociaal engagement want tijdens een verblijf in Madagascar schonk hij aan jongeren een camera waarmee ze naar hartenlust hun omgeving konden vastleggen en zich enigszins konden spiegelen aan hun weldoener. Maar dit terzijde.

Wim De Schamphelaeres belangstelling ging gaandeweg verder uit naar de technische evolutie van zowel de fotografie zelf als de mogelijkheden van de computerbewerkingen ervan zodat hij zijn foto’s met een ander oog begon te herbekijken en hij ging experimenteren met alle facetten van mogelijke computermanipulatie. Het resultaat dat hij tot hiertoe behaalde is gewoon verbluffend. Op een enorm formaat print hij een breedbeeld van een huizenrij, straten of woestijnvlakten bevolkt met autochtone personages. Ze zijn als figuranten in een schouwspel, figuranten die het decor vormen van een opera die wachten om van plaats te wisselen op aanwijzingen van een regisseur.

Verbazende resultaten

Wat is het geheim van deze fotograaf-manipulator? De Schamphelaere stelt, via de computer, beelden samen die hij vroeger nam en bewerkt die tot een nieuw geheel. Alle onderdelen bestaan uit archiefbeelden die hij monteert tot een panoramisch zicht. Hij (ver)plaatst zijn figuren tot ze passen in het decor dat hij wil tonen. Het zijn dus assemblages van bestaand materiaal die hij tot een nieuw verrassend beeld schikt. Het is een verbazend resultaat dat een totaal andere kijk geeft op de levensomstandigheden van de inwoners van o.a. de republiek Sao Tomé-et-Principe, Havana of Madagascar.

Het gaat er de fotograaf niet zozeer om het technisch trucje maar om een ander soort beelden van de levensomstandigheden waarin deze verpauperde bevolking haar leven moet slijten. Het is geëngageerde fotografie die, ondanks de technische manipulatie – we zouden kunnen zeggen – dankzij die formule een aangrijpender visie geeft op het leven in die landen die buiten onze normale belangstellingssfeer liggen. Dàt is echte en bovendien geëngageerde fotografie waarbij het medium gebruikt wordt om bij de toeschouwer wat diepere emoties wakker te maken dan louter esthetische.

Tentoonstelling : “Wim De Schamphelaere, Exchanging looks”. Charleroi, Musée de la Photogtraphie, nog tot 7 mei.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content