Marij Preneel (Groen)

‘Waar wacht Antwerpen nog op om de veiligheid van zijn voetgangers en fietsers te garanderen?’

Marij Preneel (Groen) Districtsburgemeester in Borgerhout

‘De tragische ongevallen met fietsers in Antwerpen zijn helaas geen toevalstreffers’, schrijft Marij Preneel (Groen). ‘Hoeveel ongevallen zijn er nog nodig voor dit een prioriteit wordt voor het stadsbestuur?’

De zware ongevallen met de fietsers op de Plantin en Moretuslei en in de Lange Dijkstraat legt pijnlijk het non-beleid van Antwerpen en Vlaanderen bloot als het gaat over de veiligheid van voetgangers en fietsers. Nee, deze tragedies zijn helaas geen toevalstreffers. Ze zijn het resultaat van een beleid dat anno 2017 nog steeds te veel vertrekt vanuit het comfort van de automobilist, te weinig vanuit de veiligheid van de zachte weggebruiker. Hoe kan het anders dat er in volle ochtendspits nog steeds zware vrachtwagens door schoolbuurten denderen? Hoe kan het anders dat Antwerpen er nog steeds niet in is geslaagd om zelfs maar de meest zwarte punten in de stad, waarvan het kruispunt op de Plantin en Moretuslei er één was, conflictvrij te maken.

Waar wacht Antwerpen nog op om de veiligheid van zijn voetgangers en fietsers te garanderen?

Sinds een jongetje van vijf werd doodgereden in de Kroonstraat in Borgerhout door een vrachtwagen is vrachtverkeer in de stad een hot issue. Bewoners smeken om een tonnagebeperking, zeker op uren dat kinderen van en naar school stappen of fietsen. Ook daar is het beleid onbestaande. Antwerpen heeft tot nu toe geen enkele concrete maatregel genomen om het vrachtverkeer te beperken.

Het ontbreekt dit stadsbestuur aan de sense of urgency om echt stappen vooruit te zetten op vlak van verkeersveiligheid. Hoeveel drama’s zijn er nog nodig om dat besef eindelijk te doen neerdalen?

Nochtans liggen de oplossingen voor de hand. Wie de veiligheid voor fietsers en voetgangers wil aanpakken, moet op drie sporen werken: infrastructuur, handhaving en sensibilisering.

‘Zwarte punten’

Eerst de infrastructuur. De meeste ‘zwarte punten’ bevinden zich op de gewestwegen: de grote invalswegen van en naar de stad en de Noordersingel rondom. Om op korte termijn de zwarte punten weg te werken op die gewestwegen zette de Vlaamse regering ooit de ‘Provinciale Commissies voor Verkeersveiligheid’ (PCV) aan het werk. Dat is een soort ’task force’ waar gemeenten, De Lijn, de lokale politie en de Vlaamse overheid snelle ingrepen beslissen voor meer verkeersveiligheid. Denk bijvoorbeeld aan verkeerslichten aan een oversteekplaats of het schrappen van een strook om linksaf te slaan. Alleen heeft die PCV in Antwerpen nooit goed gefunctioneerd. Er worden wel dossiers goedgekeurd, maar de uitvoering van de ingrepen laat veel te lang op zich wachten. Van de 80 dossiers die groen licht kregen tussen 2012 en 2016, is slechts de helft uitgevoerd.

De oorzaak hiervoor ligt bij de visie van het huidige stadsbestuur onder leiding van N-VA op verkeer en mobiliteit. Meerdere ingrepen om de verkeersveiligheid voor voetgangers en fietsers te verhogen, zijn afgeketst omdat ze de doorstroming van het autoverkeer te veel belemmeren. Enkele voorbeelden. De PIVA, de bekende horecaschool, vroeg in 2015 om de oversteekplaats voor voetgangers te beveiligen ter hoogte van de bushalte op de razend drukke Desguinlei. Logisch, want er steken elke dag tientallen leerlingen over. De vraag werd afgekeurd omdat ze “niet gesteund werd door de politie en het stadsbestuur” (PCV 5 juni 2015). Idem dito voor het beveiligen van de oversteekplaats ter hoogte van het Erasmusziekenhuis op de Luitenant Lippenslaan in Borgerhout (PCV 12 februari 2014). En aan het ringfietspad ter hoogte van het Erasmusziekenhuis, kunnen auto’s nog steeds snel rechtsaf slaan. Ook hier verhinderde de snelle doorstroming een ingreep (PCV 5 juni 2015) op een plek waar dagelijks honderden fietsers passeren.

Conflictvrije regeling van kruispunten

Het lijstje is eindeloos, ook als het gaat over het niet-invoeren van conflictvrije verkeerslichtenregeling. De conflictvrije regeling van het kruispunt Mercatorstraat/Plantin en Moretuslei, waar vorige week de fietser werd doodgereden, stond voor het laatst op de agenda van de PCV op 16 december 2014. Het trieste resultaat kent u: geen conflictvrije regeling en weer een verkeersdode meer. Ook op de vernieuwde fietspaden aan de Noordersingel kan je als fietser maar beter uit je doppen kijken. Geen enkel kruispunt is er conflictvrij. En als een snelle rechtsaf voor auto’s het fietspad kruist, ontbreken de verkeerslichten. Het licht staat er wel, maar knippert oranje. De evaluatie hiervan volgt later, hopelijk niet te laat.

Het stadsbestuur kiest ervoor om de politie alsmaar minder in te zetten voor verkeersveiligheid.

Met de sensibilisering, de tweede poot van een veilig fiets- en voetgangersbeleid, is het in Antwerpen helaas niet veel beter gesteld. Het stadsbestuur kiest ervoor om de politie alsmaar minder in te zetten voor verkeersveiligheid. Bij het begin van de legislatuur al besliste burgemeester De Wever om agenten niet langer verkeerseducatie te laten geven op school. Geen agenten meer voor dodehoeklessen en fietsexamens dus. Geen agenten meer voor prikacties of snelheidsmetingen in de schoolomgeving.

Nog eentje: de verkeerspolitie die de afgelopen een grote expertise heeft opgebouwd inzake verkeersveiligheid, hoeft sinds kort geen advies meer geven bij het uittekenen van voor de herinrichting van straten en pleinen. Er zijn andere prioriteiten. Die prioriteiten liggen alvast niet bij de handhaving. Het stadsbestuur is erg trots op de zone 30 in woonstraten. Terecht.

Alleen, zo’n zone 30 is niets zonder handhaving. En die is helaas onbestaande. Het parket wil niet mee en dus schrijft de politie geen boetes uit. De conclusie is even pijnlijk als simpel. Verkeersveiligheid is geen prioriteit voor dit stadsbestuur. Willen we vermijden dat er nog slachtoffers vallen, dan mag Antwerpen geen dag langer wachten om het spreekwoordelijk geweer van schouder te veranderen en voluit te gaan voor veilige oversteekplaatsen, conflictvrije verkeerslichtenregeling, het weren van vrachtverkeer uit schoolomgevingen, een autoluwe stad en een verkeerspolitie die opnieuw zijn rol mag spelen als waakhond voor ieders verkeersveiligheid. Het circulatieplan heeft Gent 27% minder ongevallen opgeleverd. Waar wacht Antwerpen nog op om de veiligheid van zijn voetgangers en fietsers te garanderen?

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content